Κυριακή 7 Οκτωβρίου 2007

Ο κουλος της οδου Αθηνάς





Ο ΚΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΑΣ

Το σημάδι της μοίρας τον χτύπησε σκληρά στα χρόνια του μεσοπόλεμου. Ένδεκα χρονώ παιδάκι παίζοντας αλανιάρικα ξυλίκι στον Ταύρο κάτω από το Γκαζοχώρι πάνω στο κατάστρωμα της οδού Πειραιώς είδε να τούρχεται καταπάνω του ένα Γκαζοζέν μπαταρισμένο. Έδωσε σάλτο προσγειώθηκε στο πεζοδρόμιο, από τα λίγα που υπήρχαν τότε με εκτεθειμένα τα μικρά του δακτυλάκια να κρατιόνται από το ρείθρο του πεζοδρομίου. Ο πόνος της σύγκρουσης και παγίδευσης ήταν φοβερός, δεν έβγαλε άχνα είχε μείνει αναίσθητος. Κάποιοι καλοθελητάδες τον σαβούρωσαν άγαρμπα άφησε τα περισσότερα του δάκτυλα εκεί στην άκρη του πεζοδρομίου. Οι τότε γιατροί ανέλαβαν να καθαρίσουν τα ράκη. Ετσι έμεινε το 1931 μόνο με το δεξιό αντίχειρα. Του λείπανε 9 δάκτυλα , είχε το πόνο της ζωής του σαν αντίδωρο του παιγνιδιού. Ζούσε στον απόηχο , το χρονικό των παθών κα των πραξικοπημάτων της εποχής του μέσα από την μιζέρια της φτωχικής τους καταφρόνιας.
---Αει το καημενούλη τον έσφαξε η λυπησιά ενός θείου δικηγόρου.
Τσάκισε και βλαστήμησε άγρια, αυτά στις αλάνες τάχε μάθει φαρσί. Και μεγάλωσε πριν την ώρα του. Ηταν και η αυστηρή ματιά της μάνας του που του θύμιζε ότι ήταν ο μεγαλύτερος μιας πενταμελούς φαμίλιας με γερό μυαλό , ο πατέρας αλκοολικός ανήμπορος δέσμιος της άτακτης
φυγής από το Σαγγάριο, επιλογές άλλων. Αυτός με το ένα δάκτυλο ήταν ανάγκη να μην φύγει από την πραγματικότητα., να παλέψει στο μεροκάματο, το ξυλίκι δεν θα το ξανάπιανε στα λαβωμένα του χέρια.
Τι δουλειές να έκανε με πέντε πόντους μικρότερο χέρι δεν αναρωτήθηκε ποτέ. Θελήματα στην Ευριπίδου και τη Σοφοκλέους, κουβάλημα χαμάλη στην αγορά, τα ψώνια στις παστρικές που τόνε κάνανε χάζι ,είχαν πάντα την μεγαλοψυχία τα κορίτσια της οδού Αθηνάς και το νάζι να τον μαγεύουν. Σε οκτώ χρόνια του δόθηκε η ευκαιρία να ξεφύγει από το μεροκάματο, να πάρει εμπόρευμα και να στήσει την δική του επιχείρηση, μην φαντασθείτε εγκαίνια παπάδες και άνθη. Έστησε καροτσάκι με εμπορεύματα στο δρόμο. Οι εισπράξεις έρεαν, το εμπόρευμα ανανεώνονταν τα κορόιδα του βουητού της αγοράς πάντα πρόθυμα να τα στάξουν. Είμαστε στην
περίοδο Μεταξά, οι τιμές των γεωργικών προϊόντων παγώνουν στα χαμηλά, το λιανεμπόριο προστατεύεται πατερναλιστικά από το κράτος. Λίγο μπούκωμα στο κρατικό μηχανισμό και οι δρόμοι του κέρδους είναι ανοιχτοί. Ο πόλεμος τον βρήκε στα μετόπισθεν με ακίνητα, την οικογένεια βολεμένη στους Αμπελόκηπους πιά και τις αποθήκες γεμάτες καλούδια για ανταλλαγές.
Μιά στρατιά πειναλέων στη κατοχή δουλεύουν πιά για αυτόν, μεθόδους και τρόπους άσε μην το συζητάμε καλύτερα. Στου Λαΐνου το εστιατόριο κανόνιζε τις δουλειές πληρωμή πολλές
φορές ευεργέτημα ένα πιάτο φασολάδα, το στρατηγείο στήθηκε Αθηνάς και Ευριπίδου ψηλά σε ένα δίπατο που δέσποζε τότενες, τρία συνεχόμενα διαμερίσματα.. Οταν τα παλικάρια πολεμούσαν στα βουνά τα χαμίνια της δούλεψης του έστρωναν παιγνίδι παπατσίδικο με την πείνα και την ανάγκη των αστών, περιουσίες άλλαζαν χέρια στο πιτς φυτίλι για ένα ντενεκέ λάδι. Η τύχη και η αρπαχτή ήταν οι θεές του μικρού του βασιλείου. Ισορροπιστής και με σωστές επιλογές ανθρώπων ήταν ο μόνος που ήξερε τους πάντες με το μικρό τους όνομα και τις αδυναμίες τους, αλλά τον φώναζαν σεβαστικά για το παράστημά του «Ψηλέ». Είχε ένα πρωτοπόρο θάλεγα κυνισμό για την βρωμιά της αγοράς να κατανέμει τα κέρδη, ήξεραν όλοι αυτό που έπρεπε να ξέρουν, λίγα και σταράτα, έδινε την εντύπωση του πιο δίκαιου ανθρώπου μέσα στον εμφύλιο, ίσως και να ήταν, απλώς δεν ήταν φαταούλας.
Με αριθμητική και νιτερέσο ντομπροσύνης μονά εφόδια, έβγαλε όλα τα πτυχία στο πανεπιστήμιο της αγοράς. Οταν οι κλίκες των πολιτικών δίδασκαν διχόνοια και
περιφρόνηση, αυτός και το συνάφι του λειτούργησαν σαν βαλβίδες ασφαλείας. Ολοι οι κυνηγημένοι στο φρουτεμπόριο, οι ανανήψαντες στους ξηρούς καρπούς, οι δηλωσίες στα εποχικά εδώδιμα, οι Πειραιώτες στη ψαραγορά, οι Θεσσαλοί και Ηπειρώτες στα κρέατα, κάποιοι με αντοχές στην οικοδομή ή ξενιτεύτηκαν με μπάρκα που βοήθησε εκείνος με τις γνωριμίες του. Ξέρετε εσείς καμμιά καλύτερη ασφαλιστική δικλείδα κοινωνικών αναταραχών από τον υπόκοσμο;;
Τα αόρατα τσακισμένα του δάκτυλα μοίραζαν και έκοβαν την κολτσίνα της καθημερινής αναγκαιότητας.
--Δεν αδιαφόρησα για κανέναν, εξόν το ΙΚΑ, δεν ήμουν δα και το απακούμπι των γηρατειών τους, τους ήθελα ζωντανούς και χρήσιμους με ζεστό χρήμα στη τσέπη. Δεν πήγα να προσπέσω σε γραφείο πολιτικού ποτέ, τι να τους κάνω τους μακελάρηδες, τους είχα συνέχεια μέσ’ στα πόδια μου.
«Μετά το 1967 μπήκαν σιγά σιγά τα άλλα κόλπα . Γίναμε πολλοί και χάλασε η πιάτσα». Δεν χρειαζόταν νάσαι αριστερός ή κεντρώος για να σου πάρουν το αμόρε ή το σπίτι, μπορούσαν και οι τράπεζες με χρέη στο μπάμ και κάτω» Ο τζόγος φούντωσε, έσβησαν αξίες και οικογένειες. «Το χρήμα δεν ήταν πιά για ρεγάλο στη ρομβία και για τσάρκα στα Φάληρα, ήταν για να φουσκώνουν οι Ξυγκάτοι, τα λάχανα έφευγαν πιά στην Ελβετία.»

Το δίκτυο με τα καροτσάκια στις γωνιές των δρόμων λειτούργησε μέχρι το 1985 περίπου.
«Σήμερα τι μούρη να πουλήσεις πιά στην πιάτσα όταν οι κλεφτοκοτάδες έγιναν καταπατητές δημοσίων εκτάσεων, με συμβολαιογράφους και δικαστές στο κόλπο, οι μπάτσοι ρυθμίζουν το τζόγο και τις γυναίκες οι θεατρίνοι κανοναρχούν τα ταξί και τα φορτηγά και τη κόκα την φυλάνε σε θυρίδες οι τράπεζες!»
Έγινε κονσέρβα πολυτελείας ο παράς δεν κυλάει πιά στη Βαρβάκειο Δημοτική Αγορά. Το εμπόριο είναι τώρα ανάπηρο ,εισαγωγές χωρίς ντόπια παραγωγή, ιδρώτας και ρίσκο για μιά ακάλυπτη επιταγή.

3-11-2006
ΔΙΟΝΥΣΟΣ

14 σχόλια:

  1. οι καιροί αλλάζουν
    αλλάζουν και οι άνθρωποι
    ή μάλλον
    οι περισσότεροι άνθρωποι αλλοιώνονται με τον καιρό
    ή περσότερο
    το μεγαλύτερο κομμάτι σε κάθε άνθρωπο αλλοιώνεται με τον καιρό.
    όχι όλο.
    και ίσως
    όχι σε όλους...

    ευχαριστώ για το κείμενο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία και κείμενο!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Απολαυστικός και Αποκαλυπτικός Διονύση, ιδαίτερα στον εθνικοτοπικό καταμερισμό απασχόλησης, ίσως τον μιμήθηκε η 17Ν ...
    Επίσης εκείνος ο συνδυασμός του 'Ψηλού', όχι 'σακάτη' βεβαίως, ώς κυνικά δίκαιου-γεναιόδωρου που ρυθμίΖει και εκτονώνει σαν βαλβίδα ασφαλείας πρός δόξαν της κοινωνικής συνοχής, αξιοπρόσεκτος!...
    Σχεδόν όλοι οι πολιτικοί της μεταπολεμικής ελλάδας αναδείχτηκαν με αυτά τα κριτήρια, ίσως και μέχρι σήμερα.
    'Καραμανλίδικη' λογική, προσφύγων εξ Ανατολίας, μισοφεουδαρχική με κουμπαριές. Κράτος που διαθέτει στοιχειώδη μόνο εφορία χωρίς πρόνοια. Βασικά αντι-αγγλοσαξωνικό μοντέλλο.
    Ο 'Ψηλός'κυριαρχεί ακόμη και σήμερα, είναι μία ρίζα των ελληνικών θεσμών, οι νομικοί μας και συνταγματολόγοι το ανοματίζουν 'Κράτος δικαίου', βλ. Πάγκαλος,Βενιζέλος,Τσάτσος,κλπ.
    Εχουν μπερδευτει τόσο τα πράγματα που το σύστημα δεν αντέχει άλλο, απλώς κρατά το βάρος, δεν αναπτύσεται.
    Υπάρχει και άλλο μοντέλλο, ο Ψηλός απέναντι στον Ψηλό, με καλούς λογαριασμούς σαν φίλοι.
    Αλλωστε δε χωρεί εκβιασμός εκεί όπου ουδείς αναμάρτητος!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Τότε μεσοπόλεμο,κατοχή και μεταπολεμικά στα χρόνια τα πέτρινα ένας δρόμος ήταν το συναπάντημα της οικονομικής ζωής,σήμερα που η Ελβετία είναι για ελάχιστους και η Μύκονος ντε πασσέ,την εποχή που τα ποστάλια πάνε εμιράτα, τα τουριστικά στους οπερέιτορς και τα πετρέλαια Λονδίνο ολοκληρώνεται η λεηλασία των μεσαίων στρωμάτων μια και η τύχη δεν φκιάχνεται στα καζίνα.Το αντάμωμα των δύο κόσμων δεν γίνεται ούτε καν στους πασοκάνθρωπους,είναι άχρηστοι. Εκεί που ήταν χρήσιμος ο "Ψηλός" της ιστορίας μας που υπ' όψιν είναι υπαρκτό πρόσωπο, το 1994 τον είχα ανταμώσει στο ΙΚΑ συνταξιούχο και όταν τον ρώτησα πως ξεπέρασε τη χρόνια αναπηρία του με είχε εντυπωσιάσει με την δύναμη του μυαλού του.!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. υπέροχο κείμενο - όαση μέσα στη βλογόσφαιρα των σκανδαλοθηρικών βλογ, γεμάτο ιστορική και κυρίως συναισθηματική φόρτιση. Έχεις σχέση με τη Λέρο; ήμουν εκεί το καλοκαίρι, από τα πιο ξεκούραστα μέρη για διακοπές!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Ιλιγγιώδης αφήγησις,καλειδοσκόπιο 60 χρόνων ελληνικής ιστορίας μέσα από λέξεις παλιές που βγάζουν στην επιφάνεια χρυσάφι ανεκτίμητο... Ανυπομονούμε για τη συνέχεια και την ανάπτυξη της ιστορίας, που αν σταθεί σε αυτό το ύψος θα είναι το νέο ελληνικό μυθιστόρημα που περιμένουμε όλοι εναγωνίως και δεν έχει εμφανισθεί ακόμα...
    Σωτήρης Π.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Ξέρει κανείς τι διαφορά έχουν οι νταβατζήδες του τότε σαν τον 'Ψηλό'με τους τώρα;
    Τότε το πάρε δώσε γινόταν στο μιλητό κι'άν είχες μπέσα κρατιόσουν απ' αυτήν μέχρι που σε κάνανε στην άκρη. Μετά ήρθαν τα έγγραφα και οι πλάστεκοποιημένες αποδείξεις. Ε, τότες η πιάτσα χάλασεν.
    Κανόνες πουθενάς, ούτε τώρα ούτες τότε, διατητής; μαύρος στο ξύλο! όπως όλοι οι αγαθοί που τρέχουν να χωρίσουν το καυγά, να στερήσουν τη μιζέρια απο λίγο σεϊρι του καυγά, να γελάσει το χείλι κάθε πικραμένου.
    Καλοί λογαριασμοί; τι ειναι ετούτο πάλι, σήμερα εσύ αύριο εγώ, '..και παπάς με την αράδα σου θα πάς'. Με την αξία σου άλλη φορά!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Νέαρχε, Ελένη, Φίλε, Κάρολε, Ροίδη, Δούκα,Σωτήρη,Δημήτρη, Κωνσταντίνα ευχαιστώ για τα καλά σας λόγια.Τι είναι τελικά ένα βιβλίο, ένα ανάγνωσμα για να μπούμε στην ηλεκτρονική πραγματικότητα. Μια πύλη στο χρόνο αλλά και μια μνήμη για τους πολλούς σφραγισμένη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Συγνώμη Ροϊδη μου δεν έχω σχέση με Λέρο, πλην ένα επείγον τηλεφώνημα παραμονή Παναγίας το 1992 που ζητούσαν επειγόντως κάλυψη χειρουργικής θέσης και αρνήθηκα για λόγους Υγείας. Την είχαν κενή 3 χρόνια περιμένοντας έναν ημέτερο. Είμαι νησιώτης αλλά το νησάκι μου είναι μισή ώρα με το δελφίνι από τον Πειραιά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Κυρία Ελένη Νικολαϊδου με ρωτήσατε αν υπήρχαν γκαζοζέν προκατοχικά. Ο όρος είναι πιθανώς κατοχικός. Στο υπέροχο βιβλίο για εκείνα τα χρόνια Το Αγιο Χαϊδάρι του Θεόδωρου Τσερπέ βρήκα το εξής ενδιαφέρον εδάφιο-σχετικά:
    "Τα αυτοκίνητα τα λίγα που είχε προπολεμικά η Αθήνα,άλλα είχαν επιταχθεί για τον πόλεμο στην Αλβανία, άλλα είχαν κατασχεθεί, άλλα δεν είχαν λάστιχα κι αν βρίσκονταν και τίποτα σαράβαλα, δεν υπήρχε βενζίνα να κινηθούν. Ελάχιστα από αυτά τα μετασκεύασαν οι ιδιοκτήτες τους και τα κινούσαν καίγοντας ξύλα.Μέχρι σήμερα δεν μπορώ νακαταλάβω πως το είχαν κατορθώσει. Τα λέγανε "γκαζοζέν" και όχι σπανίως βοηθούσαν και οι επιβάτες για να κυλούνε οι ρόδες τους."
    Αρα ποιητική αδεία χρησιμοποιείται ο όρος για το δυστύχημα του Κουλού.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σε αυτό το μικρό τόπο μπορείτε ευκολα να ξεχωρίσετε τους εθνικούς νταβατζήδες από τους εθνικούς μπεταντζήδες;;