ΙΝΟΚΥΣΤΙΚΗ ΝΟΣΟΣ ΤΩΝ ΜΑΣΤΩΝ:
Ασθένεια ή φυσιολογική παραλλαγή;
Γράφει ο ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΑΠΠΑΣ MD, PhD γυναικολόγος - μαστολόγος διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών- Ιατρείο Μαστού Μαιευτηρίου ΛΗΤΩ
Πολλοί γιατροί συνηθίζουν να χαρακτηρίζουν ινοκυστική μαστοπάθεια (νόσο) τις φυσιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν συνήθως στους μαστούς των προεμμηνορρυσιακών γυναικών και ιδίως όταν πρόκειται για συμπαγείς μαστούς. Αποτέλεσμα της κατά κάποιο τρόπο άτυπης αυτής ανταπόκρισης των μαστών στις ορμονικές επιδράσεις είναι η δημιουργία κλινικών αλλά και ιστοπαθολογικών αλλαγών στο μαστό.Είναι δύσκολο να διαπιστώσει κανείς πού τελειώνουν οι φυσιολογικές και πού αρχίζουν οι ιστοπαθολογικές αυτές αλλαγές. Ούτε η ψηλαφητή οζώδης διόγκωση που βλέπουμε τόσο συχνά σε νέες γυναίκες, αλλά ούτε και η προεμμηνορρυσιακή οζώδης διόγκωση και ευαισθησία που παρατηρείται σε πολλές γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας μπορούν να χαρακτηριστούν ινοκυστικές νόσοι.Υπάρχει ινοκυστική νόσος, αλλά είναι μια παθολογοανατομική οντότητα όχι συχνότερη του περίπου 30% των γυναικών ηλικίας μεταξύ 35-45 ετών και που η δομή των μαστών χαρακτηρίζεται
από μικρές ή μεγαλύτερες κύστεις, ίνωση, σκληρυντική αδένωση, υπερπλασία των πόρων με θηλωμάτωση και επιθηλίωση που πολλές φορές φτάνει μέχρι άτυπη επιθηλιακή υπερπλασία των πόρων, κατάσταση η οποία αυξάνει τον κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου του μαστού.Οι ινοκυστικές λοιπόν αλλαγές των μαστών και όχι μαστοπάθεια είναι μια καλοήθης κατάσταση που σχετίζονται πάντα με την ανταπόκριση των μαστών στις μεταβολές των γυναικείων ορμονών, των οιστρογόνων και της προγεστερόνης, στη διάρκεια του εμμηνορρυσιακού κύκλου.Η ορμονική διέγερση προκαλεί διόγκωση των γαλακτοφόρων πόρων και κατακράτηση υγρών, με αποτέλεσμα το στήθος να είναι οιδηματώδες, βαρύ, επώδυνο στην ψηλάφηση και γεμάτο μικρούς όζους σαν χάντρες λόγω πάχυνσης των ιστών του μαστού καθώς και μικρές ή μεγάλες πολυάριθμες κύστεις που δημιουργούνται λόγω απόφραξης ή διάτασης των γαλακτοφόρων πόρων. Συνήθως ο πόνος εμφανίζεται και στους δύο μαστούς, ενώ πολλές γυναίκες πονούν τόσο που είναι αδύνατο ακόμα και να αγγίξουν το στήθος τους!Τα συμπτώματα ενισχύονται χαρακτηριστικά κατά το δεύτερο μισό του 
εμμηνορρυσιακού κύκλου και φτάνουν στη μέγιστη έντασή τους τις τελευταίες ημέρες πριν από την περίοδο. Στη συνέχεια, παρουσιάζουν ύφεση και ο κύκλος ξαναρχίζει, ακολουθώντας τις μηνιαίες ορμονικές μεταβολές του γυναικείου συστήματος. Η κατάσταση αυτή συνήθως εμφανίζει ύφεση μετά την εμμηνόπαυση.Σε γυναίκες με ινοκυστικούς μαστούς η ψηλάφηση των μαστών είναι γενικά δύσκολη και χαρακτηρίζεται από πολλαπλούς ευκίνητους όζους, συχνά επώδυνους. Η μαστογραφία λόγω των ινοκυστικών αλλαγών πολλές φορές δεν είναι διαγνωστική και πρέπει να συμπληρώνεται με υπερηχογράφημα των μαστών. Σε ειδικές περιπτώσεις, όπου παρατηρούνται μεγάλοι όζοι ή κύστεις, η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί με παρακέντηση ή εφ' όσον υπάρχουν ενδείξεις, με βιοψία, προκειμένου να αποκλειστούν άλλες παθολογικές καταστάσεις των μαστών.Για την αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτείται κατ' αρχάς η απομάκρυνση των παραγόντων που προδιαθέτουν στη νόσο. Ετσι θα πρέπει να αποφεύγεται, ιδιαίτερα τις τελευταίες ημέρες του κύκλου, η κατανάλωση καφέ, τσαγιού, σοκολάτας, ανθρακούχων αναψυκτικών και τροφίμων που ευνοούν την κατακράτηση υγρών όπως οι αλμυρές τροφές (αλλαντικά, παστά κ.ά.). Οταν παρ' όλα αυτά ο πόνος είναι έντονος, μπορεί να βοηθήσει η χορήγηση αντιφλεγμονωδών αναλγητικών, η τοποθέτηση θερμών επιθεμάτων (κομπρέσες) και η καλή υποστήριξη των μαστών με ενισχυμένο στηθόδεσμο στο σωστό μέγεθος...Συχνά το πρόβλημα βελτιώνεται με την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε Ω3 και Ω6 λιπαρά (Primrose Oil, λίπος σολομού ή τόνου) και βιταμινών Ε και Β6.Επίσης τα αντισυλληπτικά χάπια μπορούν να προκαλέσουν ύφεση των συμπτωμάτων, ενώ σε πολύ βαριές περιπτώσεις μπορεί να συσταθεί από το γυναικολόγο τεχνητή διακοπή του εμμηνορρυσιακού κύκλου με χορήγηση ειδικών ορμονικών σκευασμάτων.Οι ινοκυστικές αλλαγές λοιπόν των μαστών δεν θα πρέπει να συγχέονται με την ινοκυστική μαστοπάθεια που είναι μια παθολογική οντότητα. Η γυναίκα που αντιμετωπίζει το πρόβλημα των επώδυνων μαστών δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να φοβάται ότι μπορεί να προσβληθεί από καρκίνο του μαστού πιο εύκολα από άλλες γυναίκες, ενώ αυτό που θα πρέπει να εφαρμόζει με συνέπεια είναι η σωστή πρόληψη με αυτοεξέταση των μαστών μία φορά το μήνα και μαστογραφία μία φορά το χρόνο (σε γυναίκες πάνω από 40 ετών) διότι η πρόληψη παραμένει ο σπουδαιότερος παράγοντας για την υγεία όλων μας.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 26/06/2007
εμμηνορρυσιακού κύκλου και φτάνουν στη μέγιστη έντασή τους τις τελευταίες ημέρες πριν από την περίοδο. Στη συνέχεια, παρουσιάζουν ύφεση και ο κύκλος ξαναρχίζει, ακολουθώντας τις μηνιαίες ορμονικές μεταβολές του γυναικείου συστήματος. Η κατάσταση αυτή συνήθως εμφανίζει ύφεση μετά την εμμηνόπαυση.Σε γυναίκες με ινοκυστικούς μαστούς η ψηλάφηση των μαστών είναι γενικά δύσκολη και χαρακτηρίζεται από πολλαπλούς ευκίνητους όζους, συχνά επώδυνους. Η μαστογραφία λόγω των ινοκυστικών αλλαγών πολλές φορές δεν είναι διαγνωστική και πρέπει να συμπληρώνεται με υπερηχογράφημα των μαστών. Σε ειδικές περιπτώσεις, όπου παρατηρούνται μεγάλοι όζοι ή κύστεις, η διάγνωση μπορεί να επιβεβαιωθεί με παρακέντηση ή εφ' όσον υπάρχουν ενδείξεις, με βιοψία, προκειμένου να αποκλειστούν άλλες παθολογικές καταστάσεις των μαστών.Για την αντιμετώπιση του προβλήματος απαιτείται κατ' αρχάς η απομάκρυνση των παραγόντων που προδιαθέτουν στη νόσο. Ετσι θα πρέπει να αποφεύγεται, ιδιαίτερα τις τελευταίες ημέρες του κύκλου, η κατανάλωση καφέ, τσαγιού, σοκολάτας, ανθρακούχων αναψυκτικών και τροφίμων που ευνοούν την κατακράτηση υγρών όπως οι αλμυρές τροφές (αλλαντικά, παστά κ.ά.). Οταν παρ' όλα αυτά ο πόνος είναι έντονος, μπορεί να βοηθήσει η χορήγηση αντιφλεγμονωδών αναλγητικών, η τοποθέτηση θερμών επιθεμάτων (κομπρέσες) και η καλή υποστήριξη των μαστών με ενισχυμένο στηθόδεσμο στο σωστό μέγεθος...Συχνά το πρόβλημα βελτιώνεται με την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε Ω3 και Ω6 λιπαρά (Primrose Oil, λίπος σολομού ή τόνου) και βιταμινών Ε και Β6.Επίσης τα αντισυλληπτικά χάπια μπορούν να προκαλέσουν ύφεση των συμπτωμάτων, ενώ σε πολύ βαριές περιπτώσεις μπορεί να συσταθεί από το γυναικολόγο τεχνητή διακοπή του εμμηνορρυσιακού κύκλου με χορήγηση ειδικών ορμονικών σκευασμάτων.Οι ινοκυστικές αλλαγές λοιπόν των μαστών δεν θα πρέπει να συγχέονται με την ινοκυστική μαστοπάθεια που είναι μια παθολογική οντότητα. Η γυναίκα που αντιμετωπίζει το πρόβλημα των επώδυνων μαστών δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να φοβάται ότι μπορεί να προσβληθεί από καρκίνο του μαστού πιο εύκολα από άλλες γυναίκες, ενώ αυτό που θα πρέπει να εφαρμόζει με συνέπεια είναι η σωστή πρόληψη με αυτοεξέταση των μαστών μία φορά το μήνα και μαστογραφία μία φορά το χρόνο (σε γυναίκες πάνω από 40 ετών) διότι η πρόληψη παραμένει ο σπουδαιότερος παράγοντας για την υγεία όλων μας.ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 26/06/2007
