Οι "κακοί" τραπεζίτες φέρνουν Μνημόνια, οι "χειρότεροι" παίρνουν μπόνους...

 

 

Οι "κακοί" τραπεζίτες φέρνουν Μνημόνια, οι "χειρότεροι" παίρνουν μπόνους...

 

Ημερομηνία δημοσίευσης στη Κυριακάτικη ΑΥΓΗ: 31/03/2013

Ρεπορτάζ: ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Ομπάμα ακολούθησε μια διαφορετική προσέγγιση για να αντιμετωπίσει τη χρηματοπιστωτική κρίση. Πάγωσε τις κατασχέσεις κατοικιών αξίας 275 δισ. δολαρίων, μετά από 1,5 εκατ. κατασχέσεις κατοικιών, και προσέφερε μια βαθιά ανάσα σε 9 εκατομμύρια δανειολήπτες και "σωσίβιο" στους κολοσσούς στεγαστικής πίστης Fannie Mae και Freddie Mac

Η κρίση της Κύπρου πυροδότησε ένα μεγάλο κύμα ενοχών στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου που αντιμετωπίζουν ακόμη τεράστια προβλήματα με τις τράπεζές τους. Στην Ισπανία θα οδηγηθεί στο εδώλιο για την κατάρρευση της Bankia ο Ροντρίγκο Ράτο, ο πρώην γενικός διευθυντής του ΔΝΤ και πρώην υπουργός Οικονομικών του Αθνάρ, ενώ στην Ιταλία στις αρχές του μήνα αυτοκτόνησε ο Ντάβιντ Ρόσι, ο 51χρονος υπεύθυνος Επικοινωνίας της Monte dei Paschi di Siena, της πρώτης τράπεζας της εποχής του σύγχρονου καπιταλισμού που ιδρύθηκε το 1472.
Η δημόσια αυτή τράπεζα ελέγχεται από το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα παρουσίασε πριν από λίγες ημέρες "τρύπα" 3,17 δισ. ευρώ. Ο Ρόσι άφησε ένα μόνο μήνυμα για τη γυναίκα του: "Έκανα μια βλακεία". Πόσες όμως "βλακείες" καλούμαστε να πληρώσουμε στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο;



Ο "καλός" μαθητής Σόιμπλε...
Ο Σόιμπλε πιστεύει ότι οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι "ζηλεύουν" τη Γερμανία γιατί είναι ο "καλός" μαθητής της τάξης. Πόσο όμως καλύτεροι είναι οι Γερμανοί κερδοσκόποι επενδυτές, τραπεζίτες και επιχειρηματίες σε σχέση με τους ομογάλακτους Ευρωπαίους; Το μόνο σίγουρο είναι ότι η καγκελάριος Μέρκελ τους έχει "ταΐσει" καλά, αφού από την αρχή της κρίσης έχει στηρίξει τον γερμανικό χρηματοοικονομικό τομέα με 420 δισ. ευρώ ζεστού χρήματος.
Η Μέρκελ και ο Σόιμπλε μιλούν σήμερα με περισσό θράσος. Η Μέρκελ όμως αναγκάστηκε το 2009 να πραγματοποιήσει την πρώτη κρατικοποίηση από τις αρχές της δεκαετίας του '30, δηλαδή από την εποχή του Αδόλφου Χίτλερ, γιατί η μεγαλύτερη εταιρεία του στεγαστικού και κτηματομεσιτικού τομέα της χώρας Hypo Real Estate είχε στοιχηματίσει στη στεγαστική και κτηματική αγορά των ΗΠΑ και τη... Depfa της Ιρλανδίας!
Κερδοσκοπώντας στην ιρλανδική και όχι μόνο στεγαστική πίστη, η Hypo Real Estate χρειάστηκε μεταξύ άλλων να ξεφορτωθεί τα "τοξικά" της πάγια 210 δισ. ευρώ στον "κρατικό σκουπιδοτενεκέ" Soffin και να λάβει ένα πακέτο εγγυήσεων ύψους 142 δισ. ευρώ για να αποφύγει την πτώχευση! Πώς τιμωρήθηκαν όμως οι σπεκουλαδόροι τραπεζίτες της Hypo Real Estate από την ηθικολόγο Μέρκελ;
Όπως αποκάλυψε το Der Spiegel, τα πρωτοκλασάτα στελέχη της Hypo "τιμωρήθηκαν" το επόμενο έτος από τη σωτήρια διάσωση με μπόνους 25 εκατ. ευρώ! Εκβιάζοντας ότι θα προσφύγουν στη... δικαιοσύνη! Μπόνους για ένα έτος κατά το οποίο η Hypo εμφάνισε ζημιές 2,2 δισ. ευρώ! Μα καλά, οι Γερμανοί τραπεζίτες δεν ντρέπονται; Όχι.
Ο προηγούμενος πρόεδρος της κατεστραμμένης Hypo είχε παραιτηθεί μετά την απόφαση της αρχής διάσωσης των τραπεζών Soffin να θέσει ένα "χαμηλό" ετήσιο όριο στις αποδοχές των μάνατζέρ των υπό διάσωση εταιρειών στα 500.000 ευρώ! Αργότερα η "συγκυβερνώσα" τότε καγκελάριος, με υπουργό Οικονομικών το σοσιαλδημοκράτη Πέερ Στάινμπρουκ, θα εξαγόραζε με 18 δισ. ευρώ και το 25% της Commerzbank, της δεύτερης σε μέγεθος γερμανικής τράπεζας.

Τα "σάπια φρούτα" των κρατιδίων
Η Hypo ήταν όμως το παγόβουνο ή η κορυφή του; Η αλήθεια είναι ότι το γερμανικό Δημόσιο ελέγχει τη μερίδα του λέοντος του γερμανικού τραπεζικού συστήματος και οι πλέον ευπαθείς πρωταγωνιστές του είναι οι μεγάλες περιφερειακές τράπεζες των οικονομικά εύρωστων κρατιδίων. Αυτών που ελέγχονται από τη Μέρκελ και τα τοπικά... πλοκάμιά της. Οι επτά μεγαλύτερες περιφερειακές τράπεζες της Γερμανίας, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του γερμανικού τραπεζικού συστήματος, δέχθηκαν ισχυρό πλήγμα από τη χρηματοπιστωτική κρίση, ενώ οι κυβερνήσεις των κρατιδίων που τις ελέγχουν αντιμετωπίζουν ακόμη προβλήματα εξυγίανσής τους, με το Βερολίνο να πιέζει ακόμη για συγκεντρωτισμό στον τομέα. Ας μη μας διαφεύγει ότι η "μεγάλη" Deutsche Bank αποτελεί μόλις το 7% της γερμανικής τραπεζικής αγοράς.
Η BayernLB, η δεύτερη σε μέγεθος γερμανική δημόσια τράπεζα, είχε καταγράψει σε μια διετία ζημιές που πλησίασαν τα 8 δισ. ευρώ, εξαιτίας της κερδοσκοπίας της στην αγορά ακινήτων τρίτων χωρών, ΗΠΑ και Ιρλανδίας, με αποτέλεσμα να χρειαστεί ενέσεις δεκάδων δισ. από το δεξιό κρατίδιο της Βαυαρίας, που ελέγχει το 95,8% της τράπεζας.
Η WestLB, ο τραπεζικός κολοσσός του κρατιδίου της Βορείου Ρηνανίας Βεστφαλίας, η BayernLB και η HSH Nordbank, τρεις από τις μεγαλύτερες τράπεζες των κρατιδίων που ελέγχονται με καθαρά πολιτικά κριτήρια, αποτελούν συστημικές τράπεζες "πολύ μεγάλες για να καταρρεύσουν"; Η πολυμήχανη Μέρκελ φρόντισε να εξαιρεθούν από την εποπτεία της ΕΚΤ. Έτσι στη Γερμανία υπάρχουν περίπου 3.000 χρηματοοικονομικά ιδρύματα που δεν υπάγονται στις ελεγκτικές δικαιοδοσίες της ΕΚΤ.

Ο "κρατικός καπιταλισμός" του Σαρκοζί
Ο κρατικός καπιταλισμός ήταν και θα παραμείνει ευρωπαϊκό φαινόμενο; Αυτό τουλάχιστον δείχνει η ευκολία με την οποία ταυτόχρονα οι κυβερνήσεις του Βελγίου, της Ολλανδίας, του Λουξεμβούργου και της Γαλλίας «διέσωσαν» από την πτώχευση διαμέσου ενός "εθνικοποιημένου διαμελισμού" τη Fortis, τη μεγαλύτερη εταιρεία του βελγικού χρηματοοικονομικού τομέα, και τη βελγική Dexia, τη μεγαλύτερη εταιρεία δανειοδότησης οργανισμών τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης στον κόσμο!
Χρειάστηκε ο συντονισμός τεσσάρων εθνικών κυβερνήσεων για να περιορίσουν τις συνέπειες από της κερδοσκοπικές επενδύσεις των τραπεζικών της Fortis και της Dexia. Η γαλλική BNP Paribas κατάφερε να αποκτήσει, με τη βοήθεια του Σαρκοζί, το δίκτυο των 1.500 υποκαταστημάτων της Fortis σε μια σειρά χώρες και να μετατραπεί στη μεγαλύτερη τράπεζα στον έλεγχο καταθέσεων στην Ευρώπη, φθάνοντας στα 600 δισ. ευρώ, σε σχέση με τα "μόλις" 460 δισ. της Deutsche Bank και τα 525 δισ. της πολύπαθης ολλανδικής ING.

Η Credit Agricole δεν φάνηκε να πτοείται από τις ζημιές στην Ελλάδα, λόγω της κρίσης χρεών και ελλειμμάτων των Αθηνών και των μέτρων λιτότητας, αλλά στοιχημάτισε μεσούσης της κρίσης στη δυναμική επέκταση των δραστηριοτήτων της στη γειτονική Ιταλία, όπου εξαγόρασε δίκτυο 172 υποκαταστημάτων της δεύτερης σε μέγεθος ιταλικής τράπεζας Intesa SanPaolo και το πλειοψηφικό πακέτο στην Cassa di Risparmio della Spezia, που ελέγχει δίκτυο 76 υποκαταστημάτων στην Κεντρική Ιταλία. Η Societe Generale αισιοδοξούσε για κέρδη 6 δισ. ευρώ το 2010 και ότι θα κατάφερνε να μειώσει κατά 60% το χαρτοφυλάκιο δανείων υψηλού ρίσκου έως το 2015, αποδεικνύοντας ότι δεν είχε καταλάβει τίποτα από το "σκάνδαλο Κερβιάλ".
Πώς έσωσε ο Σαρκοζί τις γαλλικές τράπεζες; Απλώς έβαλε την τότε υπουργό Οικονομικών Λαγκάρντ να εκδώσει ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης για τις Credit Agricole, Societe Generale, Credit Mutuel, Caisse d΄Epargne και Banque Populaire. Τράπεζες οι οποίες μάλιστα, μαζί με άλλες έξι, καταδικάστηκαν με πρόστιμο 384,90 εκατ. ευρώ από τη γαλλική Επιτροπή Ανταγωνισμού γιατί προχώρησαν σε αδικαιολόγητες χρεώσεις κατά τη διάρκεια της μετάβασης στη νέα ψηφιακή τεχνολογία.

Πώς αντέδρασε η γαλλική κοινωνία στην τραπεζική και οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008; Η απόγνωση οδήγησε σε δεκάδες αυτοκτονίες εργαζομένων, με άξονα τη σφαγή στη France Telecom, ενώ η απελπισία οδήγησε τους εργαζομένους να πιάνουν "ομήρους" διευθυντικά στελέχη και επιχειρηματίες για να διασώσουν τις θέσεις εργασίας, κερδίζοντας παράλληλα την εύνοια μεγάλου τμήματος της κοινής γνώμης. Σύμφωνα μάλιστα με δημοσκόπηση του ινστιτούτου CSA για λογαριασμό της Le Parisien, το 45% των Γάλλων θεωρούσε αποδεκτή τη μέθοδο «απαγωγής αφεντικών», έναντι του 50% που ήταν αρνητικό.

Οι "ιπτάμενοι Ολλανδοί" τραπεζίτες
Όσο για τους "ιπτάμενους" Ολλανδούς τραπεζίτες - πειρατές του Γερούν Ντέισελμπλουμ, θα πρέπει να θυμίσουμε ότι η ING, που μετατράπηκε με τεράστιες αλχημείες στην έκτη μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία του κόσμου με πωλήσεις 64,5 δισ. ευρώ, πήρε πακέτο 10 δισ. ευρώ σε μετρητά και εγγυήσεις 21,6 δισ. ευρώ από την ολλανδική κυβέρνηση, διασπώντας και πωλώντας αρκετές δραστηριότητές της, ενώ μόνο στην Ολλανδία έδιωξε πάνω από 7.000 υπαλλήλους της.
Η ΑΒΝ ΑΜΒRΟ, η πρώην μεγαλύτερη ολλανδική τράπεζα, εξαφανίστηκε από τον παγκόσμιο τραπεζικό χάρτη, αφού κατασπαράχτηκε στην κυριολεξία από την επιθετική κοινοπραξία της ολλανδικής Fortis, της βρετανικής Royan Bank of Scotland και της ισπανικής Santander για...72 δισ.
Την περίοδο που ο Σαρκοζί ήταν προεδρεύων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο τότε υπουργός Οικονομίας της Ολλανδίας, «προσπερνώντας» σε παρεμβατισμό τον Γάλλο πρόεδρο, πρότεινε να δεσμευτούν οι εθνικές κυβερνήσεις της κοινότητας ότι θα διαθέσουν έως και το 3% του ΑΕΠ τους για να διασωθεί ο χρηματοοικονομικός τομέας τους εάν επιδεινωθεί η κρίση! Τότε βέβαια κινδύνευαν από αφανισμό οι ολλανδικές και όχι οι κυπριακές τράπεζες!

Ομπάμα: Πάγωμα κατασχέσεων και ένεση ανάκαμψης
Από τη στιγμή της εκλογής του ο Ομπάμα ακολούθησε μια διαφορετική προσέγγιση για να αντιμετωπίσει τη χρηματοπιστωτική κρίση. Πάγωσε τις κατασχέσεις κατοικιών αξίας 275 δισ. δολαρίων, μετά από 1,5 εκατ. κατασχέσεις κατοικιών, και προσέφερε μια βαθιά ανάσα σε 9 εκατομμύρια δανειολήπτες και "σωσίβιο" στους κολοσσούς στεγαστικής πίστης Fannie Mae και Freddie Mac.
Η στεγαστική αγορά των ΗΠΑ έχανε 3,30 τρισ. δολάρια από την κρίση, ενώ η αμερικανική αγορά εργασίας έχασε 3,6 εκατομμύρια θέσεις εργασίας από τον Δεκέμβριο του 2007 έως τα τέλη του 2009. Αντί για λιτότητα ο Ομπάμα έριξε στη μάχη της ανάκαμψης έναν προϋπολογισμό 3,55 τρισ. δολαρίων και προχώρησε στην ψήφιση ενός δημόσιου συστήματος Υγείας με μακροπρόθεσμες επενδύσεις 1 τρισ. δολαρίων για να καλύψει 36 εκατομμύρια ανασφάλιστους.
Ήταν η εποχή που η CIA προσελάμβανε... τραπεζίτες, ενώ η Ομοσπονδιακή Εταιρεία Διασφάλισης των Καταθέσεων (FDIC) έκρουε τον κώδωνα της πτώχευσης για πάνω από 1.000 τράπεζες σε μια διετία στα ερείπια της Lehman Brothers και της Bear Sterns. Η Citigroup και η AIG διασώθηκαν με βουνά δημοσίου χρήματος που προμήθευσε κυρίως ο Μπους, ενώ ένας τρελός πυρετός συγχωνεύσεων άλλαξε μέσα σε λίγο καιρό τον αμερικανικό τραπεζικό χάρτη.
Η Ιαπωνία, από την άλλη πλευρά του Ειρηνικού, δρομολόγησε το μεγαλύτερο πακέτο στήριξης στην ιστορίας της προσφέροντας ένεση ρευστότητας 154 δισ. δολαρίων τον Απρίλιο του 2009 αδιαφορώντας για την άνοδο του χρέους της στο 200% του ΑΕΠ, ενώ το συνολικό πακέτο ξεπέρασε τα 200 δισ. δολάρια, ή το 3,1% του ΑΕΠ της χώρας. Η Ιαπωνία συνεχίσει να στηρίζει την οικονομία της με την ίδια θέρμη που συνεχίζουν να το κάνουν η Κίνα, η Αυστραλία και η... Σουηδία.

Από τον Μάντοφ και τον Κερβιέλ στη... Λευκωσία
Όσοι δείχνουν σήμερα τους Κύπριους τραπεζίτες ως υπεύθυνους της κρίσης έχουν δίκιο. Ποιος όμως θυμάται την "πυραμίδα Πόντζι" που είχε στήσει ο πρώην επικεφαλής του Nasdaq Μάντοφ "χρεώνοντας" στους επενδυτές μια μαύρη τρύπα 70 δισ. δολαρίων; Για την ιστορία το μεγαλύτερο χρηματοπιστωτικό σκάνδαλο της αμερικανικής ιστορίας ήρθε στο φως χάρις στον ελληνικής καταγωγής χρηματιστή Χάρη Μαρκόπουλο.
Ας μην πάμε όμως τόσο μακριά, γιατί από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού ο 33χρονος τότε χρηματιστής της Societe Generale Κερβιάλ έριξε ένα κανόνι 4,9 δισ. ευρώ χωρίς κανείς να το καταλάβει (;). Με άλλα λόγια τα κερδοσκοπικά παιχνίδια του Κερβιάλ κόστισαν όσο ένα απλό κούρεμα στην Κύπρο! Ο Κερβιέλ καταδικάστηκε σε τριετή φυλάκιση και είναι σήμερα ελεύθερος για την "τρύπα" των 4,9 δισ. ευρώ, ενώ ο Γολγοθάς των Κυπρίων θα διαρκέσει πολύ περισσότερο.
Ο Κερβιέλ έχει εκδώσει βιβλίο, που μετατράπηκε σε best seller στη Γαλλία, επιρρίπτοντας τις ευθύνες στους προϊσταμένους του. Κανείς από αυτούς δεν μοιράστηκε το εδώλιο μαζί του. Υπάρχει μία και μόνο πειστική απάντηση για το πώς έδρασαν τόσο ανεξέλεγκτα οι Μάντοφ και Κερβιέλ: Αυτός είναι ο καπιταλισμός!

Ποιος όμως είναι ο καπιταλισμός;
Ο πρώην γενικός διευθυντής του ΔΝΤ, Ντομινίκ Στρος - Καν, εκτιμούσε τον Ιανουάριο του 2009 ότι οι ζημιές και απομειώσεις από την τραπεζική κρίση θα έφθαναν στα 1,4 τρισ. δολάρια και πως τα "τοξικά" πάγια έφθαναν στα 4 τρισ. δολάρια. Επιβεβαιώθηκε κατά περίπου 50%.
Ο ΟΟΣΑ προειδοποίησε για εργασιακό μεσαίωνα με τους μισούς εργαζόμενους να εργάζονται χωρίς ασφάλιση και σύμβαση παγκοσμίως, ενώ την ίδια στιγμή η Fitch προέβλεπε ότι οι δανειακές ανάγκες των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων θα εκτοξεύονταν στα 1,98 τρισ. ευρώ για το 2009, ποσό που έφθανε το 17% του ΑΕΠ της Ε.Ε.!
Εκείνη όμως τη στιγμή η Ελλάδα είχε βάλει την υποψηφιότητά της να για να μετατραπεί σε αποδιοπομπαίο τράγο της Μέρκελ και όχι μόνο...