Αν γυρίσουμε ανάποδα τον κατάλογο, είμαστε πρώτοι παντού

Τάσος Παππάς Η κυβέρνηση επιμένει ότι η πολιτική της και στο ενεργειακό και στον πληθωρισμό είναι η καλύτερη στην Ευρώπη. Τα στοιχεία τη διαψεύδουν με εμφατικό τρόπο, οι συγκρίσεις την αποστομώνουν, αυτή ωστόσο με τη συνδρομή των επικοινωνιακών ιμάντων της -ορισμένοι έχουν ξεσαλώσει και κάνουν ακόμη και τα στελέχη της παράταξης να κοκκινίζουν- παρουσιάζει μια ειδυλλιακή εικόνα. «Είμαστε οι καλύτεροι στην Ευρώπη», «είμαστε οι πιο αποτελεσματικοί», φωνάζουν οι υπουργοί και οι δημοσιολόγοι στα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης και καλούν την αντιπολίτευση να συνετιστεί, να αναγνωρίσει τις επιτυχίες της κυβέρνησης, να μη λαϊκίζει για να παρασύρει τους αφελείς, να μη ζητάει πράγματα που δεν μπορούν να γίνουν, να σταματήσει να τάζει λαγούς με πετραχήλια. Αυτή κάνει τη δουλειά της ελπίζοντας ότι οι πολίτες θα τσιμπήσουν το δόλωμα των επιδομάτων και δεν πρόκειται να μάθουν ούτε ότι είμαστε η πιο ακριβή χώρα στην τιμή του ρεύματος στη χονδρική ούτε ότι η κυβέρνησή μας είναι η πιο γενναιόδωρη με τις εταιρείες που θησαυρίζουν στην πλάτη των φορολογουμένων ούτε ότι βρισκόμαστε στον πάτο του καταλόγου στο θέμα του κατώτατου μισθού ούτε φυσικά ότι οι κυβερνήσεις άλλων χωρών παίρνουν μέτρα για να ανακουφίσουν τις ευάλωτες ομάδες και να περιορίσουν τα φαινόμενα αισχροκέρδειας, ενώ εδώ η ακρίβεια προελαύνει χωρίς αντιστάσεις, οι μηχανισμοί ελέγχου υπολειτουργούν, οι επιτήδειοι κερδοσκοπούν με τη βοήθεια κυβερνητικών παραγόντων που έχουν κάνει τις απευθείας αναθέσεις σύστημα. Ας δούμε όμως πώς πορεύτηκε η κυβέρνηση μιας άλλης χώρας την ίδια περίοδο. Παρά την κινδυνολογία των Ευρωπαίων κεντρικών τραπεζιτών περί πρόκλησης πληθωριστικών πιέσεων, παρά τις ισχυρές αντιρρήσεις των ντόπιων τραπεζιτών, ενέκρινε αύξηση των κατώτατου μισθού κατά 8%. Η αύξηση θα ισχύσει αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου και θα ωφελήσει περίπου 2,5 εκατομμύρια εργαζόμενους και ειδικά γυναίκες, νέους, εργαζόμενους με συμβάσεις ορισμένου χρόνου και όσους απασχολούνται σε υπηρεσίες και στον αγροτικό τομέα. Από τα 755 ευρώ που ήταν στις αρχές του 2019 πριν αναλάβει η συγκεκριμένη κυβέρνηση ο κατώτατος μισθός έχει αυξηθεί πέντε φορές και η δέσμευση του πρωθυπουργού της χώρας είναι ότι θα φτάσει στο 60% του μέσου μισθού ώς τα τέλη της θητείας της κυβέρνησής του. Διεκδίκησε παρέα με την κυβέρνηση διπλανής χώρας από την Ευρωπαϊκή Ενωση και πέτυχε να αποκτήσει το δικαίωμα επιβολής ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος. Η επιβολή του πλαφόν είχε αποτέλεσμα οι τιμές να υποχωρήσουν. Η ιστορία έχει και συνέχεια. Η κυβέρνηση εισήγαγε ανώτατο όριο και στα ενοίκια το οποίο συγκράτησε την αύξησή τους μόλις στο 2%. Τα μέτρα συνετέλεσαν στη συγκράτηση των πληθωριστικών πιέσεων και ανακούφισαν τους καταναλωτές. Αυτοί ελαφρύνθηκαν σημαντικά και από τη μείωση των έμμεσων φόρων, μεταξύ των οποίων και η κατάργηση του ΦΠΑ σε βασικά είδη διατροφής, όπως ψωμί, αλεύρι, γάλα, τυρί, φρούτα, λαχανικά. Στην ίδια κατεύθυνση λειτούργησε και η γενναία επιδότηση των εισιτηρίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Πώς χρηματοδότησε αυτές τις δαπάνες; Με την επιβολή έκτακτης εισφοράς αλληλεγγύης σε τράπεζες, εταιρείες ενέργειας και πολυεκατομμυριούχους. Τι είδους κυβέρνηση είναι αυτή που προσπαθεί να βοηθήσει τους αδύναμους και δεν διστάζει να βάλει το χέρι της στις τσέπες των ισχυρών για να τους πάρει λίγα απ’ αυτά που έχουν μαζέψει;

Σίγουρα δεν πρόκειται για δεξιά κυβέρνηση. Δεν κάνουν… ακρότητες οι συντηρητικές κυβερνήσεις. Υπηρετούν ευλαβικά τα συμφέροντα των δυνατών και καταγγέλλουν για λαϊκισμό όσους τις καλούν να αλλάξουν γραμμή. Ενίοτε μοιράζουν μερικά ψίχουλα στους «από κάτω» με τη μορφή των επιδομάτων για να τους πείσουν ότι νοιάζονται γι’ αυτούς. Σίγουρα δεν είναι κομμουνιστική κυβέρνηση. Δεν υπάρχουν τέτοιες στην Ευρώπη. Νομίζω και πουθενά αλλού στον κόσμο, αν και κάποιοι θα διαφωνήσουν και θα δείξουν την Κούβα. Σίγουρα δεν είναι μια σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση σαν κι αυτές που γνωρίσαμε στο παρελθόν (Μπλερ, Σρέντερ και λοιποί συγγενείς) οι οποίες είχαν παραδοθεί στον αντίπαλο χωρίς να δώσουν μάχη. Εφάρμοσαν τον νεοφιλελευθερισμό με ενθουσιασμό και αποκαλούσαν γραφικούς και ξεπερασμένους εκείνους που τους θύμιζαν τις ιδρυτικές αρχές της Σοσιαλδημοκρατίας. Εχουμε να κάνουμε με τη σημερινή κυβέρνηση της Ισπανίας. Είναι κυβέρνηση συνεργασίας με κόμμα-κορμό τους Σοσιαλιστές και βασική συνιστώσα τη ριζοσπαστική Αριστερά των Podemos. Θα έχει διάρκεια; Κανείς δεν το ξέρει. Με τα ανθρώπινα ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος, όπως λέει συχνά ο Νόαμ Τσόμσκι. Απειλεί τον καπιταλισμό; Οχι. Δεν είναι μια επαναστατική κυβέρνηση. Απλώς προσπαθεί να τον εξανθρωπίσει όσο γίνεται. Μπορεί να υπάρξει ανάλογο εγχείρημα στην Ελλάδα; Θα εξαρτηθεί από το εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά και από τις διαθέσεις των κομμάτων που βρίσκονται στην περιοχή της Σοσιαλδημοκρατίας και της ριζοσπαστικής Αριστεράς. ■ Αντλησα τα στοιχεία από το ρεπορτάζ του Μπάμπη Μιχάλη «Το ισπανικό “θαύμα”» («Η Εφημερίδα των Συντακτών» 16/2/2023).

Ανάγωγα Όταν είσαι πολιτικός του κυβερνώντος κόμματος και σε πιάνουν με τα δάχτυλα και των δυο χεριών στο μέλι τι κάνεις; Ζητάς συγγνώμη και παραιτείσαι; Όχι. Σκουπίζεσαι στα γρήγορα, δηλώνεις έκπληκτος, πετάς μια μήνυση σ’ αυτόν που σε έβγαλε στη σέντρα και πουλάς μούρη. Αυτό δα έλειπε, να επιτρέψει η παράταξη των ενάρετων στους άπλυτους να τη διασύρουν. Να μάθουν επιτέλους αυτοί οι αχρείοι ότι δεν πρέπει να τα βάζουν με τους ιδιοκτήτες της χώρας.