e — ΕΠΙΛΟΓΕΣ. Νο 29
Τρομοκρατική άνανδρη απρόκλητη στρατιωτική δραστηριότητα στη Λωρίδα της Γάζας από το στρατό του Ισραήλ. Για πολλοστή φορά. Πολλοί ισχυρίζονται ότι το μποϋκοτάζ για τα Ισραηλιτικά προϊόντα και οικονομικά συμφέροντα είναι μια καλή αρχή απάντησης στις δολοφονίες εν ψυχρώ και την διεθνή σιωπή, πολλές πολυεθνικές δίνουν στοιχεία για την διασύνδεσή τους με αυτή την πολιτική. BOYCOTT ISRAEL CAMPAIGN Με διπλό κλίκ πάνω σε κάθε εταιρεία πλουτίζεστε με γνώσεις που σίγουρα σαν καταναλωτής θα θέλατε να ξέρατε. Το συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ είμαστε εμείς και η τσέπη μας. Veto.
Από τον Μιχ. Ανδρίτση, τον Αντ. Γεωργάκη και τον Κ. Γρηγορόπουλο πήραμε σε διαφορετικούς χρόνους το επετειακό για το έπος του 1940 Για να μην ξεχνάμε από την Ελληνική Αγωγή 4/2003. Διαβάστε το με τα παιδιά σας. Οι περισσότεροι μας είχαμε συγγενείς από το πανηγύρι εκείνο.
3. Η νέα έκδοση του Medical Newsletter είναι αφιερωμένη στον εργαστηριακό έλεγχο του διαβήτη. Θέματα του αφιερώματος: - Διάγνωση του διαβήτη - Ινσουλίνη - C-πεπτίδιο - Γλυκοζυλιωμένη Hb - Μικρολευκωματινουρία - Επιστημονική έρευνα στα ΙΔΕΑ Το Medical Newsletter απευθύνεται αποκλειστικά σε γιατρούς και λοιπούς επιστήμονες υγείας και θα το βρείτε στη διεύθυνση: http://www.idea-lab.gr/newsletter.htm Περιμένουμε και τη δική σας συνεργασία! Αντώνης Παπακωνσταντίνου Πνευμονολόγος
Τη πρωτότυπη φόρμα που χρησιμοποιώ για την παρακολούθηση των διαβητικών ασθενών μου, με βάση το πρόγραμμα DO IT της Joslin Clinic και τον Σακχαρώδη Διαβήτη έκδοση 2003 του καθ. Χαράλαμπου Τούντα ευχαρίστως ζητήστε το μου να σας το στείλω.
Ωσεί παρόντες εκλιπόντες δημοσιογράφοι με τα έργα τους. Ιστορική αναδρομή με τα υπέρ και κατά της Μασονίας από τον Βασίλη Λαμπρόπουλο από το σατυρικό Καλάμι της Νέας Υόρκης, και η Τηλεοπτική υποκρισία και η Αναίδεια των παρουσιαστών από τον αξέχαστο Λυκούργο Κομίνη που τα κείμενα του κρατούν πάντα την δυναμική και την φρεσκάδα τους. Από το http://www.enew.gr/ της 19-3-2004.
Μήπως όντως δεν αντέχει η οικονομία ;;; Αναρωτιούνται γλαφυρά ο Δημήτρης Βαρνάβας και ο Ανδρέας Ξανθός απαντώντας στο ερώτημα που είναι τα λεφτά (απλές εξισώσεις προϋπολογισμού) Η τεκμηρίωση του άρθρου είναι υποδειγματική.
Ένα μικρό ιστορικό του χρόνου ενεργού και ανενεργού εφημερίας από τον Καραγιάννη Δημ. και Δημ. Βαρνάβα Σαν το ρολόι του Σαλβατόρ Νταλί. Αν γίνεται τέτοιο μπάχαλο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απαξιώνοντας τα δικαιώματα εργασίας στην Ευρώπη σκάβουμε....... το λάκκο της.
Λιγότερη δουλειά, δουλειά για όλους .Ένα υπέροχο άρθρο για το ωράριο εργασίας από την ιατρική παράταξη ΑΡΣΙ. ΑΡΣΙωράριο. Δεν ξέρω 48ωρο ή 80ωρο εγώ που προσπαθώ να κάνω καλά την δουλειά μου στο 3ωρο θολώνω. Μας το έστειλε συνάδελφος από άλλη παράταξη και θα διαβαστεί πολύ.
Ο ρόλος του υπόκοσμου παλιά και τώρα από τον ΔΙΟΝΥΣΟ στο «Ο ΚΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΑΣ» Γιατί είμαστε άνθρωποι και ο Κάιν ήξερε τι είχε κάνει στον Αβελ, και κρυβόταν. Πάντα με σαγήνευε η οδός Αθηνάς σαν «νεκρή ζώνη» των μεν από πάνω, των δε από κάτω!!
Τραγουδάτε στο μπάνιο και ξεχάσατε τα λόγια;; Οι στίχοι 17.276 Ελληνικών τραγουδιών ταξινομημένοι ανά θέμα, ερμηνευτή και συνθέτη KITHARA.VU για τα αγαπημένα (favorites).
Ονειρεύτηκες ότι πετάς;; Πέρασες τούνελ φωτεινό χέρι χέρι με την ...Νικολούλη στην πρόσφατη ανακοπή σου;; Μετά –Παρά ή Περί Θανάτου εμπειρίες από τον Ομότιμο Καθηγ. Πειραμ. Φυσιολογίας κ. Ιωάννη Χατζημηνά, με επιστημονικές εξηγήσεις με τρόπο προσήνη και κατανοητό.
Ο Αριστοφάνης τόχε ξεκαθαρίσει. «καυλί μου ραβδί μου» μτφ Βάρναλη αν θυμάμαι καλά και η βωμολοχία καταντούσε ποίημα. Οι μάνες αγοριών ρωτούν και ο παιδοχειρουργός Γιάννης Μαρινόπουλος απαντά υπεύθυνα: «Σώστε την φυσιολογική παιδική πόσθη»
Το ότι ήμαστε 30 χρόνια πίσω από την υπόλοιπη Ευρώπη σε σύστημα Δευτεροβαθμίου και 50-60 πίσω σε σύστημα Πρωτοβαθμίου περίθαλψης το ξέρουν(;) πιά οι πολίτες αυτής της χώρας, προβληματίζει την Σύσκεψη Ενώσεων Κρήτης επ ευκαιρία του νέου εφημεριακού καθεστώτος. Εφημερεύοντες υπό εξαφάνιση διαπιστώνει η Πελοπόννησος της 26-10-06 μεταφέροντας το κλίμα Αχαίας.
Γιατροί στο διαδίκτυο. Το εξαιρετικό και αψηλάφητο site http://www.poiein.gr/ του ψυχιάτρου Σωτήρη Παστάκα, για ατέλειωτες ώρες σερφαρίσματος στα ενδότερά του. Ημερολόγιο καταστρώματος μιας ενδελέχειας.
Υπαρκτός και δημιουργικός προβληματισμός από τον πολιτευτή Παντελή Οικονόμου Συνέπειες μη περιφερικής ανάπτυξης.
Από τον καταξιωμένο συγγραφέα και παιδίατρο Μιχάλη Κοκκινάρη ιστορία των εποχών του Δεσποτάτου του Μωριά για ένα άγνωστο ήρωα. Κορκόδειλος Κλαδάς. Πολλοί Πελοποννήσιοι και όχι μόνο θα ακροασθούν τις ρίζες των αξιών τους.
Τρομοκρατική άνανδρη απρόκλητη στρατιωτική δραστηριότητα στη Λωρίδα της Γάζας από το στρατό του Ισραήλ. Για πολλοστή φορά. Πολλοί ισχυρίζονται ότι το μποϋκοτάζ για τα Ισραηλιτικά προϊόντα και οικονομικά συμφέροντα είναι μια καλή αρχή απάντησης στις δολοφονίες εν ψυχρώ και την διεθνή σιωπή, πολλές πολυεθνικές δίνουν στοιχεία για την διασύνδεσή τους με αυτή την πολιτική. BOYCOTT ISRAEL CAMPAIGN Με διπλό κλίκ πάνω σε κάθε εταιρεία πλουτίζεστε με γνώσεις που σίγουρα σαν καταναλωτής θα θέλατε να ξέρατε. Το συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ είμαστε εμείς και η τσέπη μας. Veto.
Από τον Μιχ. Ανδρίτση, τον Αντ. Γεωργάκη και τον Κ. Γρηγορόπουλο πήραμε σε διαφορετικούς χρόνους το επετειακό για το έπος του 1940 Για να μην ξεχνάμε από την Ελληνική Αγωγή 4/2003. Διαβάστε το με τα παιδιά σας. Οι περισσότεροι μας είχαμε συγγενείς από το πανηγύρι εκείνο.
3. Η νέα έκδοση του Medical Newsletter είναι αφιερωμένη στον εργαστηριακό έλεγχο του διαβήτη. Θέματα του αφιερώματος: - Διάγνωση του διαβήτη - Ινσουλίνη - C-πεπτίδιο - Γλυκοζυλιωμένη Hb - Μικρολευκωματινουρία - Επιστημονική έρευνα στα ΙΔΕΑ Το Medical Newsletter απευθύνεται αποκλειστικά σε γιατρούς και λοιπούς επιστήμονες υγείας και θα το βρείτε στη διεύθυνση: http://www.idea-lab.gr/newsletter.htm Περιμένουμε και τη δική σας συνεργασία! Αντώνης Παπακωνσταντίνου Πνευμονολόγος
Τη πρωτότυπη φόρμα που χρησιμοποιώ για την παρακολούθηση των διαβητικών ασθενών μου, με βάση το πρόγραμμα DO IT της Joslin Clinic και τον Σακχαρώδη Διαβήτη έκδοση 2003 του καθ. Χαράλαμπου Τούντα ευχαρίστως ζητήστε το μου να σας το στείλω.
Ωσεί παρόντες εκλιπόντες δημοσιογράφοι με τα έργα τους. Ιστορική αναδρομή με τα υπέρ και κατά της Μασονίας από τον Βασίλη Λαμπρόπουλο από το σατυρικό Καλάμι της Νέας Υόρκης, και η Τηλεοπτική υποκρισία και η Αναίδεια των παρουσιαστών από τον αξέχαστο Λυκούργο Κομίνη που τα κείμενα του κρατούν πάντα την δυναμική και την φρεσκάδα τους. Από το http://www.enew.gr/ της 19-3-2004.
Μήπως όντως δεν αντέχει η οικονομία ;;; Αναρωτιούνται γλαφυρά ο Δημήτρης Βαρνάβας και ο Ανδρέας Ξανθός απαντώντας στο ερώτημα που είναι τα λεφτά (απλές εξισώσεις προϋπολογισμού) Η τεκμηρίωση του άρθρου είναι υποδειγματική.
Ένα μικρό ιστορικό του χρόνου ενεργού και ανενεργού εφημερίας από τον Καραγιάννη Δημ. και Δημ. Βαρνάβα Σαν το ρολόι του Σαλβατόρ Νταλί. Αν γίνεται τέτοιο μπάχαλο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απαξιώνοντας τα δικαιώματα εργασίας στην Ευρώπη σκάβουμε....... το λάκκο της.
Λιγότερη δουλειά, δουλειά για όλους .Ένα υπέροχο άρθρο για το ωράριο εργασίας από την ιατρική παράταξη ΑΡΣΙ. ΑΡΣΙωράριο. Δεν ξέρω 48ωρο ή 80ωρο εγώ που προσπαθώ να κάνω καλά την δουλειά μου στο 3ωρο θολώνω. Μας το έστειλε συνάδελφος από άλλη παράταξη και θα διαβαστεί πολύ.
Ο ρόλος του υπόκοσμου παλιά και τώρα από τον ΔΙΟΝΥΣΟ στο «Ο ΚΟΥΛΟΣ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΑΘΗΝΑΣ» Γιατί είμαστε άνθρωποι και ο Κάιν ήξερε τι είχε κάνει στον Αβελ, και κρυβόταν. Πάντα με σαγήνευε η οδός Αθηνάς σαν «νεκρή ζώνη» των μεν από πάνω, των δε από κάτω!!
Τραγουδάτε στο μπάνιο και ξεχάσατε τα λόγια;; Οι στίχοι 17.276 Ελληνικών τραγουδιών ταξινομημένοι ανά θέμα, ερμηνευτή και συνθέτη KITHARA.VU για τα αγαπημένα (favorites).
Ονειρεύτηκες ότι πετάς;; Πέρασες τούνελ φωτεινό χέρι χέρι με την ...Νικολούλη στην πρόσφατη ανακοπή σου;; Μετά –Παρά ή Περί Θανάτου εμπειρίες από τον Ομότιμο Καθηγ. Πειραμ. Φυσιολογίας κ. Ιωάννη Χατζημηνά, με επιστημονικές εξηγήσεις με τρόπο προσήνη και κατανοητό.
Ο Αριστοφάνης τόχε ξεκαθαρίσει. «καυλί μου ραβδί μου» μτφ Βάρναλη αν θυμάμαι καλά και η βωμολοχία καταντούσε ποίημα. Οι μάνες αγοριών ρωτούν και ο παιδοχειρουργός Γιάννης Μαρινόπουλος απαντά υπεύθυνα: «Σώστε την φυσιολογική παιδική πόσθη»
Το ότι ήμαστε 30 χρόνια πίσω από την υπόλοιπη Ευρώπη σε σύστημα Δευτεροβαθμίου και 50-60 πίσω σε σύστημα Πρωτοβαθμίου περίθαλψης το ξέρουν(;) πιά οι πολίτες αυτής της χώρας, προβληματίζει την Σύσκεψη Ενώσεων Κρήτης επ ευκαιρία του νέου εφημεριακού καθεστώτος. Εφημερεύοντες υπό εξαφάνιση διαπιστώνει η Πελοπόννησος της 26-10-06 μεταφέροντας το κλίμα Αχαίας.
Γιατροί στο διαδίκτυο. Το εξαιρετικό και αψηλάφητο site http://www.poiein.gr/ του ψυχιάτρου Σωτήρη Παστάκα, για ατέλειωτες ώρες σερφαρίσματος στα ενδότερά του. Ημερολόγιο καταστρώματος μιας ενδελέχειας.
Υπαρκτός και δημιουργικός προβληματισμός από τον πολιτευτή Παντελή Οικονόμου Συνέπειες μη περιφερικής ανάπτυξης.
Από τον καταξιωμένο συγγραφέα και παιδίατρο Μιχάλη Κοκκινάρη ιστορία των εποχών του Δεσποτάτου του Μωριά για ένα άγνωστο ήρωα. Κορκόδειλος Κλαδάς. Πολλοί Πελοποννήσιοι και όχι μόνο θα ακροασθούν τις ρίζες των αξιών τους.
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜιχαήλ Κοκκινάρη
ΑπάντησηΔιαγραφήΚορκόδειλος Κλαδάς
Μυθιστορηματική Βιογραφία
Η ζωή, η δράση και ο ηρωικός θάνατος ενός ανθρώπου, που η μνήμη του δεν οριοθετείται ούτε από τη γοητεία του μύθου.
***
Ο Μιχαήλ Κοκκινάρης γεννήθηκε στο Κερατσίνι κι έχει σπουδάσει Βυζαντινή και Νεοελληνική Φιλολογία, Θεολογία και Ιατρική. Σήμερα είναι Παιδίατρος στον Πειραιά και Μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών.
΄Εργα του ιδίου:
1.Αϊβαλί, Γη Κυδωνίας
2.Οι Αντρειωμένοι
3.Αγνοούμενος (Μικρασία 1919-1922)
4.Ελ Χακίμ (Ο θεραπευτής).Μεσαιωνικό μυθιστόρημα που εκτυλίσσεται στη Ρόδο.
5.Η γοητεία της ουτοπίας(Σικελία 413 π.Χ.)
6.Τα στίγματα του Κάιν
7.Πλαστοπροσωπία
8.Ανάδυση
9.Η γη των αγγέλων (νουβέλα)
10.Τα κρυμμένα νοήματα των λέξεων (νουβέλα)
11.Δεύτερη ευκαιρία
12.Όλα εντός μου
13.Ίδας,ο ενδέκατος Βασιλιάς της Ατλαντίδας
14.Το βλέμμα του Λύκου (Κεμάλ Ατατούρκ)
14.Ο άγγελός μου (Σενάριο)
15.Ίχνη μνήμης (Σενάριο)
Εισαγωγή
«Σαν πάτησε ο Μωχάμετ την Κωνσταντινούπολη κι ένιωσε η Ευρώπη τη μαχαιριά στα πλευρά της, κανένας, στ’ αλήθεια, χριστιανός Ρήγας της Δύσης δεν έκανε το χρέος του απέναντι στον πολιτισμό, που άφησε κληρονομιά η Ρωμανία.
Μοναχά όλοι ανεξαίρετα, κυνηγώντας το πρόσκαιρο κέρδος, αφήκαν να θεριέψει το έθνος των Οθωμανών Τούρκων με το αίμα των λαών που σκλάβωσε.
Εκείνον λοιπόν τον καιρό, που κινδύνευε να αφανιστεί το γένος των γραικών και να χαθεί μαζί του η Ορθοδοξία, ύψωσαν το ανάστημά τους «Οι Αντρειωμένοι»,που χειραγώγησαν το έθνος μας και το οδήγησαν στην ελευθερία.
Ο πρώτος μεγάλος «Αντρειωμένος»ήταν ο Κορκόδειλος Κλαδάς ,που έχει σημασία να γνωρίζουμε πώς αντιστάθηκε στη θέληση τόσο των Τούρκων όσο και των Βενετσιάνων, πεθαίνοντας με μαρτυρικό τρόπο για να μας υπενθυμίζει ότι τα έθνη επιβιώνουν μοναχά, όταν έχουν οράματα .Και το όραμα της ελευθερίας και της αυτοδιάθεσης είναι το μεγαλύτερο».(Από το μυθιστόρημα του Μιχαήλ Κοκκινάρη «Οι Αντρειωμένοι»,Αρμός 2η έκδ.).
1.Η καταγωγή του Κορκόδειλου Κλαδά και τα πρώτα χρόνια της δράσης του
«Σήκω,αητέ μου,δεν μπορώ μόνη να πολεμήσω.
Τη θέρμη,την ανάσα σου,αλλού ν’αποζητήσω.
Σήκω,αητέ μου,απόκαμα,θέλω να’ρθώ μαζί σου!»
Την άνοιξη του 1452 πεθαίνει στην Κορώνη ο Θεόδωρος Κλαδάς.
«Πόνεσε η Κορώνη για το χαμό του πολέμαρχου. Αντήχησε θρηνητικά το άγγελμα της θανής του σ’ όλο το Δεσποτάτο κι έρριξε μια σαγγιτιά στον ουρανό ο Ματθαίος Ασσάν,(από τους σημαντικότερους πολέμαρχους της εποχής των Παλαιολόγων στο Μωριά),σαν έβγαινε το ξόδι με το γενναίο απ’την πόλη.
Και λίγο πριν τον σκεπάσει το χώμα, η Πελαγία τού’σιαξε τα μαλλιά, τον φίλησε στο στόμα κι απόθεσε τη σπάθη που κρατούσε ο νεκρός στα χέρια του γιού της του μεγαλύτερου, του Κορκόδειλου, που τού’λαχε ο κλήρος να σηκώσει στις πλάτες του την κληρονομιά του άρχοντα Κλαδά, που πολέμησε ως την τελευταία στιγμή της ζωής του».
Ο Θεόδωρος Κλαδάς ήταν γραικός strattioti στη δούλεψη του Φράγκου Κάρολου Τόκκου, η κυριαρχία του οποίου επεκτεινόταν από τα νησιά του Ιονίου Κεφαλλονιά, Ζάκυνθο και Λευκάδα ως την Αιτωλία, την Ακαρνανία, τα Ιωάννινα, την Άρτα και τη λοιπή μεσημβρινή Αλβανία.
Οι Κλαδάδες κατάγονταν από τα μέρη των Ιωαννίνων. Μετά το θάνατό του η ηγεμονία αυτών των κτήσεων πέρασε στον ανηψιό του, Κάρολο Τόκκο το Β’.
Η άνοδος στο θρόνο των Οσμανιδών Τούρκων του σουλτάνου Μουράτ του Β’ και η διαφαινόμενη επεκτατική πολιτική του στην Ευρώπη επέβαλε τη συνένωση των χριστιανικών δυνάμεων για την αντιμετώπισή της.
΄Ετσι ο Κάρολος Τόκκος ο Β’ πάντρεψε τη Μαγδαληνή, την κόρη του αδελφού του, με τον αδελφό του Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ιωάννη, τον Κωνσταντίνο Δραγάση Παλαιολόγο, Δεσπότη του Μυστρά, υπολογίζοντας στις πολλά υποσχόμενες πολιτικές και στρατιωτικές του ικανότητες.
«Σαν ήρθε λοιπόν ο καιρός, οι Φράγκοι έξω απ’το κάστρο της Ναύπακτος,παρά- δωκαν τη νύφη στους Βυζαντινούς. Κι εκείνη, η Μαγδαληνή Τόκκου, αγέρωχη, όμορφη, ανθός της άνοιξης, συντάχτηκε μαζί τους για να πάει να συναντήσει τον κύρη της, το Δεσπότη του Μυζηθρά, τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο.
Ένα γύρο της οι Φράγκοι του Τόκκου κι ανάμεσά τους ο Θεόδωρος Κλαδάς, που έφερνε το φλάμπουρο της Γλαρέντζας(Ανδραβίδας) για να τ’ αποθέσει στα πόδια του Δεσπότη Κωνσταντίνου.
Και σαν πάτησε στα όρια του Δεσποτάτου ο Θεόδωρος, καταπώς τό’ χε τάξει στον εαυτό του, ντύθηκε βυζαντινά κι ασημοκόλλησε δικέφαλο αετό στο θώρακα.
΄Εμεινε λοιπόν ο Θεόδωρος Κλαδάς στη δούλεψη του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, ορίζοντας ο ίδιος σώμα αρματωμένων ,παντρεύτηκε στο Μυστρά την Πελαγία, από τη γενιά των Μπούα, που εκείνον τον καιρό ήταν strattioti στις προσταγές των Βενετσιάνων, που όριζαν τα κάστρα της Μεθώνης ,της Κορώνης, του Ναυπλίου και του Άργους κι απόκτησε δυο γιούς με πρωτότοκο τον Κορκόδειλο.
Τότε ακριβώς επιχειρείται και η μεγάλη προσπάθεια του χριστιανικού κόσμου να ανακόψει την προέλαση των Οσμανιδών Τούρκων στην Ευρώπη με τη δράση του Ιωάννη Ουνυάδη, του Ιάγκου της δημώδους ποίησης των Βαλκάνιων λαών, στην Ουγγαρία και Τρανσυλβανία, του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στη Νότια Ελλάδα και του Γεωργίου Καστριώτη του επιλεγόμενου Σκερτέμπεϋ, στην Αλβανία.
Ωστόσο τα όνειρα του ελληνισμού διαλύθηκαν στο Εξαμίλι, το καλοκαίρι του 1446, με την ήττα του Κωνσταντίνου Δραγάση του Παλαιολόγου από τον πολυάριθμο τουρκικό στρατό του σολδάνου Αμουρά (Μουράτ του Δ’).
Στο Εξαμίλι τραυματίζεται βαρύτατα ο Θεόδωρος Κλαδάς κι όταν αναρρώνει συγκροτεί, με εντολή του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, ένα παραστρατιωτικό σώμα με σκοπό να περιορίσει τη δράση τοπικών αρχόντων της Πελοποννήσου
που είχαν αποσχιστικές τάσεις έναντι της εξουσίας του Δεσποτάτου, τις οποίες για να επιτύχουν συνεργάζονταν με τους Τούρκους αλλά και με τους Βενετσιάνους ,που ποτέ δεν είχαν ξεκαθαρισμένη πολιτική έναντι των Βυζαντινών.
Ο Θεόδωρος Κλαδάς διαισθάνεται πως αργά ή γρήγορα οι Τούρκοι του Αμουρά θα φτάσουν ως το Μυστρά και το μόνο ίσως που θα μπορούσε να τους αποτρέψει είναι η γενναία αντίσταση.
Γι’αυτό και θέλει ο πρωτότοκος γιός του, ο Κορκόδειλος, να ετοιμαστεί για τη μεγάλη αναμέτρηση.
΄Ετσι ενώ ο ίδιος κινείται στη σκιά για να στηρίξει την εξουσία του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, ο Κορκόδειλος τα πρώτα μαθήματα της πολεμικής τέχνης τα παίρνει στο μοναστήρι του προφήτη Ηλία ,λίγο έξω από την Κορώνη, από τον ηγούμενο της Μονής, τον Ισίδωρο Φραγγόπουλο, το γιό του πρωτοστράτορα Λέοντα Φραγγόπουλου στα χρόνια του Δεσπότη Θεόδωρου Παλαιολόγου, που αφήκε τ’άρματα και ντύθηκε το ράσο.
Η εκπαίδευση του Κορκόδειλου στο μοναστήρι είναι σκληρή και μεθοδική.
«Ξημέρωσε ο Θεός τη μέρα του και το ‘τάλαντο’ ήχησε κάτω απ’το παραθύρι του παιδόπουλου, που πριν καλά-καλά το καταλάβει βρέθηκε να σκάβει στα χωράφια του μοναστηριού μαζί με τους άλλους μπιστικούς.΄Υστερα ήρθε η σειρά του τρύγου και με τις πρώτες βροχές ζώστηκε και τ’ αλέτρι.
Κι όταν τέλειωνε η δουλειά, με λιγοστό φαγί, μα προσεγμένο,του όριζαν κάθε φορά εκείνα ,όπου έπρεπενα μάθει από στήθους.
΄Επειτα ο Ανανίας, ο πεταλωτής, τού’ μαθε να πυρώνει το σίδερο και μ’όση δύναμη είχε να το χτυπάει με το σφυρί στ’ αμόνι.
΄Υστερα πέρασε στ’ατσάλι κι έμαθε να το τροχίζει και φτιάχνει σπάθες.
Κι απ’ το Ψαλτήρι πέρασε στους Πορτολάνους(χάρτες με τα λιμάνια) κι έμαθε απ’ όξω κι ανακατωτά λιμάνια και κάστρα ,που τα όριζαν Τούρκοι, Βενετσιάνοι, Γενοβέζοι και Βυζαντινοί.
Κι ενώ ατσάλωνε το κορμί του παιδόπουλου, ο Φραγγόπουλος τον ετοίμαζε για το μεγάλο άνοιγμα του νου, που άρχισε πρώτα με την ιστορία του γένους των Ρωμιών.
Κι όσες φορές ανέβαινε η Πελαγία στο μοναστήρι, μάτωνε η καρδιά της, ότι το βλαστάρι της άλλαξε πολύ, μέστωσε το κορμί του κι είχε να το κάνει πως μέρα με τη μέρα γινόταν ίδιος ο κύρης της, ο Θεόδωρος.
Το ίδιο παράστημα, η ίδια πυρόξανθη κόμη.Μοναχά τα μάτια σκούρα γαλανά σαν τα δικά της. Ίδιος αρχάγγελος, βγαλμένος απ’ τα κονίσματα».
Το τελευταίο στάδιο της στρατιωτικής εκπαίδευσης του Κορκόδειλου έγινε στον Ταϋγετο.
«Κι ήτανε ετούτη η πιο σκληρή.
Μεσ’στο καταχείμωνο, ψηλά στον Ταϋγετο, ακόνιζαν ολημερίς τα σπαθιά τους μέχρι να κρεμάσουν τα χέρια απ’τον κάματο. Κι είχανε τις νύχτες για πανωσκεπάσματα τη χλαίνη και για τροφή άγρια χόρτα, μέλι και βελανίδια.
΄Ετσι έγινε η τέχνη του πολέμου ένα με το κορμί του παληκαριού κι ο νους του ξαστέρωσε.
΄Εβλεπε πέρα απ’αυτό που φαίνεται συνήθως στη ζωή και τ’ακολουθούν δίχως περίσκεψη οι άνθρωποι…»
Την ίδια ακριβώς περίοδο ο κύρης του Κορκόδειλου, ο Θεόδωρος,παρακολουθεί στενά και τη δράση των Βενετσιάνων στην Πελοπόννησο, η στάση των οποίων δεν είναι εντελώς ξεκάθαρη, κυρίως μετά την ήττα του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στο Εξαμίλι.
Από τη μια δείχνουν διπλωματικό ενδιαφέρον, προτείνοντας στον Κωνσταντίνο να παντρευτεί μια από τις θυγατέρες του Δόγη Φραντζέσκο Φόσκαρι,μετά το θάνατο της γυναίκας του, της Μαγδαληνής Τόκκου, κι από την άλλη συνεργάζονται με τους πολιτικούς αντίπαλους του Παλαιολόγου για να μειώσουν τη δύναμη του Δεσποτάτου του Μυστρά.
Ο θάνατος του Ιωάννη Παλαιολόγου και η εκλογή του Κωνσταντίνου Δραγάση Παλαιολόγου στη θέση του αυτοκράτορα του Βυζαντίου σηματοδοτεί και την αποστρατεία του Θεόδωρου Κλαδά,που επιστρέφει στην Κορώνη, αναπτύσσοντας στα χρόνια που μεσολαβούν μέχρι το θάνατό του ισχυρό δεσμό με το γιό του τον Κορκόδειλο.
Στην Κορώνη πλέον η οικογένεια Κλαδά,με το βάρος της ιστορίας της,θα αναπτύξει ιδιαίτερους δεσμούς με τους Βενετσιάνους,οι οποίοι προσβλέπουν στη στρατολόγηση των επιφανών μελών της,ενόψει και της διαφαινόμενης πτώσης του Βυζαντίου.
Μάλιστα,όταν καταφεύγει στην Κορώνη η Ελεάνα Βενετσιάνι με το μικρό της γιό
Ιάγκο,νόθο παιδί του θρυλικού Ούγγρου Στρατηλάτη Ιάγκου Ουνυάδη,οι Βενετσιάνοι για ν’αποφύγουν το σκάνδαλο,επειδή η Ελεάνα ήταν η γυναίκα του βενετσιάνου διπλωμάτη Τζόρτζιο Βενετσιάνι,που την καταδίωκε για να την τιμωρήσει για την απιστία της,ζητούν από τους Κλαδάδες να τη φιλοξενήσουν ώσπου να βρουν λύση.
Η γνωριμία του μικρού τότε Ιάγκου Βενετσιάνι με το νεαρό Κορκόδειλο Κλαδά υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική για την ιστορία του ήρωά μας και κυρίως για τη μετέπειτα δράση του στην Ιταλία και την Αλβανία.
Μετά το θάνατο του Θεόδωρου Κλαδά και την αναρρίχιση του Μωάμεθ του Β΄στο θρόνο των Οσμανιδών Τούρκων όλα δείχνουν πως το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας πλησιάζει.
Το φθινόπωρο του 1452 ο Μωάμεθ για να αποδυναμώσει τον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο από της εφεδρείες του Δεσποτάτου του Μυστρά στέλνει στην Πελοπόννησο τον μπεηλέρμπεη της Ρούμελης τον Τουραχάν και του δυό του γιούς ν’ αναμετρηθούν με τους Δεσπότες Δημήτριο και Θωμά Παλαιολόγο.
Τότε αρχίζει η στρατιωτική δράση του πολέμαρχου Κορκόδειλου Κλαδά, που παίρνει μέρος σ’ αυτές τις αιματηρές αναμετρήσεις κι αρχίζει να ξεδιπλώνει τις μεγάλες στρατηγικές του ικανότητες. Ο Τουραχάν και οι γιοί του προκαλούν μεγάλες καταστροφές και αφού νικούν και πάλι στο Εξαμίλι το βυζαντινό στρατό φθάνουν ως την Τεγέα αιχμαλωτίζοντας μεγάλο αριθμό κατοίκων.
Όταν αποφασίζουν να επιστρέψουν, το τμήμα του τουρκικού στρατού που ακολουθεί ορεινά μονοπάτια για να φτάσει στη Μαντινεία και από τον Αργολικό Κάμπο να γυρίσει στην Κόρινθο με επικεφαλής το γιό του Τουραχάν, τον Αχμέτ,
έπεσε σε ενέδρα των Βυζαντινών. Σ’αυτό το κρίσιμο σημείο η συμβολή του Κορκόδειλου Κλαδά και των ανδρών του ήταν καθοριστική για την ήττα του Αχμέτ, τη σύλληψή του και την απελευθέρωση μεγάλου αριθμού αιχμαλώτων.
Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης και τη διαφαινόμενη τουρκική απειλή για την Πελοπόννησο αλλά και για τις κτήσεις των Βενετσιάνων στην περιοχή, η Γαληνοτάτη Δημοκρατία του Αγίου Μάρκου, αναζητεί strattioti για να στηρίξει στρατιωτικά τις κτήσεις της στην Πελοπόννησο.
΄Ηταν λοιπόν φυσικό η δράση του βυζαντινού πολέμαρχου Κορκόδειλου Κλαδά να μην αφήσει αδιάφορους τους Βενετσιάνους και ιδιαίτερα την κεφαλή του κάστρου της Κορώνης,τον Ετόρε Βαλλαρίνι.
Με τη μεσολάβησή του λοιπόν ο Κορκόδειλος θα παντρευτεί τη θυγατέρα του πλούσιου βενετσιάνου έμπορου Ματθαίου Κονταρίνι,την Μπεάτα,η οποία θα βαφτιστεί ορθόδοξη και θα πάρει το όνομα Δέσποινα.
«Και καταπώς τά ’χε ορισμένα ο Θεός,ο Κορκόδειλος αγάπησε τη Δέσποινα βαθιά κι ήτανε απλόχερα τα ελέη Του εκείνον τον καιρό, που έμοιαζαν οι κίνδυνοι απόμακροι κι ο Μωχάμετ μίλια μακριά στην καταχνιά του Βοσπόρου.»
2.Η αντίσταση του Κορκόδειλου Κλαδά στην τουρκική προέλαση στα χρόνια του Μωάμεθ του Πορθητή
Την άνοιξη του 1458 ο Σολδάνος Μωχάμετ ο Πορθητής διέταξε ν’αρχίσουν οι ετοιμασίες για την κατάκτηση της Πελοποννήσου,έχοντας ασφαλείς πληροφορίες ότι οι σχέσεις των αδελφών του μακαρίτη Κωνσταντίνου Παλαιολόγου,του Θωμά και του Δημήτριου δεν ήταν και οι καλύτερες!
Ωστόσο από την πρώτη στιγμή φάνηκε πως κανένας έλληνας πολέμαρχος, ανεξάρτητα από τη θέληση της αφθεντίας του Θωμά και του Δημήτριου,δεν ήταν διατεθειμένος να παραδώσει το κάστρο που φρουρούσε στο Σολδάνο Μωχάμετ.
Πρώτος αντιστάθηκε ηρωικά και μαρτύρησε ο φρούραχος της Κορίνθου,ο Δημήτριος Ασσάν.
Μετά την Κόρινθο ο Σολδάνος χώρισε σε δυο κολώνες το στράτευμά του, στέλνοντας τον Ισά πασσά να καταλάβει την Πάτρα, ενώ ο ίδιος
πήγε να καταλάβει το φρούριο των Καλαβρύτων. Η γενναία όμως αντίσταση που συνάντησε, σε συνδυασμό με την καταστροφή της κολώνας του Ισά πασά, τον υποχρέωσαν να γυρίσει στο Βόσπορο και να μελετήσει άλλον τρόπο για να βάλει τέλος στην αντίσταση των Παλαιολόγων.
΄Ετσι την άνοιξη του 1459 ο Μωάμεθ, αφού πέτυχε να παραδοθεί με συνθήκη το φρούριο της Καρύταινας, αντιμετώπισε σε ανοιχτό πεδίο το στρατό των Βυζαντινών στο Λεοντάρι.
Στη μάχη αυτή ο Κορκόδειλος Κλαδάς, κεφαλή χιλίων αρματωμένων, ήταν η κύρια εφεδρεία του βυζαντινού στρατού, που παρά την ήττα του από τον τριπλάσιο τουρκικό στρατό, υποχώρησε με τάξη, χάρη στην αιφνιδιαστική αντεπίθεση του πολέμαρχου.
«Βγήκε ο Κορκόδειλος από τα ζερβά της παράταξης και ρίχτηκε αιφνιδιαστικά στους Τούρκους που πήρανε κεφάλι. Κι όπως τηρούσε από μακριά ο Σολδάνος Μωχάμετ, θάμαξε την τέχνη ετούτου του πολέμαρχου, που κράτησε γερά, ώσπου πέρασε κι ο τελευταίος βυζαντινός.Κι ήτανε το φλάμπουρό του αλλιώτικο από τ’ άλλα ότι ο δικέφαλος ανέμιζε σε πορφυρό πανί κι είχε και το οικόσημό του στην ίδια παντιέρα περασμένο».
Μετά τη μάχη στο Λεοντάρι ο Μωχάμετ πέτυχε με τη διπλωματία όσα ήταν πολύ δύσκολο να επιτύχει με τα όπλα.΄Ετσι ο Δημήτριος Παλαιολόγος έναντι ανταλλαγμάτων παράδωσε το Δεσποτάτο στον Τούρκο επικυρίαρχο και ορίστηκε ως προνοητής του Σολδάνου μέχρι να παραδοθούν όλες οι φρουρές των κάστρων.
Ωστόσο και πάλι οι φρούραρχοι συνέχισαν ν’ αντιστέκονται, ενώ ο Κορκόδειλος Κλαδάς αποφάσισε ν’αντισταθεί στον άη-Γιώργη με τους χίλιους αρματωμένους που διαφέντευε.
Η απόφασή του ν’ αντισταθεί στον άη-Γιώργη και να φράξει το δρόμο του Μωχάμετ για το Μυστρά ήταν καθαρή αυτοκτονία από κάθε άποψη.
Ωστόσο ο Κορκόδειλος ήταν αποφασισμένος κι αυτό το έδειξε από την πρώτη στιγμή της αναμέτρησης με τους Τούρκους.
Στον άη-Γιώργη ο Μωχάμετ εντυπωσιάζεται από την πολεμική τεχνική του Κορκόδειλου και δεν αποφασίζει να σημάνει γενική επίθεση, θέλοντας να γνωρίσει από κοντά το γραικό πολέμαρχο.
΄Ετσι ο αγέρωχος Σολδάνος Μωχάμετ ξέκοψε από τους εκατό σπαχήδες της φρουράς του, αφίππευσε και πλησίασε να γνωρίσει από μιας ανάσας απόσταση τον Κορκόδειλο Κλαδά.
«Πλησίασε ο πολέμαρχος ξαρμάτωτος, ότι ο Μωχάμετ ήταν άοπλος να δει από κοντά την τρομερή θωριά του, μα ο Τούρκος σαν να’ ταν φίλος του γκαρδιακός, του’ πε σχεδόν παρακλητικά πως ήταν γενναίος και δεν ήθελε να τον χάλάσει. ΄Υστερα γύρισε να φύγει φωνάζοντας να τον ακούσει το φουσάτο του που απόμενε σαστισμένο και βουβό: «Σύρε με τους αρματωμένους σου στο ΄Ελος, στον τόπο όπου ορίζω να διαφεντεύεις και να κυματίζει το οικόσημο της γενιάς σου…»
3.Ο πρώτος Τουρκοβενετικός πόλεμος και η δράση του Κορκόδειλου Κλαδά
«Αν μισέψεις,μην τύχει και φύγεις μοναχός.
Πάρε με,να χαρείς,σιμά σου.
Στον κάτω κόσμο οι νεκροί πίνουν νερό της λησμονιάς
. κι εγώ δεν έχω απαντοχή να νιώθω πως είμαι μακριά σου!»
Μετά την παράδοση του Δεσποτάτου του Μυστρά στους Τούρκους οι Βενετσιάνοι προσάρτησαν τις κτήσεις των Βυζαντινών στην περιοχή της Κορώνης και η οικογένεια του Κορκόδειλου έτυχε των ίδιων προνομίων που είχε και στην εποχή της κυριαρχίας των Παλαιολόγων. Ωστόσο ο ίδιος ο Κορκόδειλος Κλαδάς πέρασε στην τουρκική πια επικράτεια, στο ΄Ελος και «κόνεψε» στον πύργο του Σοφιανού Δαιμονογιάννη,από τους πρώτους βυζαντινούς άρχοντες που μίσεψε στην Εσπερία.
Οι Τούρκοι φυσικά δεν τον εμπιστεύονταν κυρίως γιατί η οικογένειά του παρέμενε στην Κορώνη. Αλλά και ο ίδιος ο Κορκόδειλος είχε την αίσθηση ότι δε θ’ ανεχόταν για πολύ την τυραννική συμπεριφορά των Τούρκων έναντι των απλών ανθρώπων .
΄Ετσι όταν έγινε προβλεπτής του Σολδάνου στην Πελοπόννησο ο Ισά πασά,ο γιός του Εβρενού πασά,«καταπώς ήταν άπληστος κι αιμοβόρος,έκανε τους γραικούς να υποφέρουν αφάνταστα.΄Εστελνε μάλιστα τους μπιστικούς του να κλέβουν τα κορίτσια των γραικών για το χαρέμι του.»
΄Εκανε όμως την αποκοτιά να στείλει το σούμπαση (φρούραρχο) απ’το Λεοντάρι να ζωγρήσει δυό νιές στο ΄Ελος. Ο ξωμάχος που είδε τους αρματωμένους Τούρκους να σέρνουν τις δυό νιές το πρόφταξε στον πολέμαρχο «κι εκείνος,όπως ήταν με τη χλαίνη, δίχως θώρακα κι αρματωσιά σ’ άλογο ξεσάλωτο, χύμηξε να τις λευτερώσει.Τον πήραν το κατώπι δέκα δικοί του αρματωμένοι και σαν ζύγωσαν τους Τούρκους έκαναν το σταυρό τους ότι προνόησαν να τον ακολουθήσουν.
Οι Τούρκοι ήταν μια κόρτα αρματωμένοι,σαράντα τόσοι νωματέοι,κι ανάμεσά τους ο σούπασης απ’το Λεοντάρι. Κι όπως περάσανε τον Κλαδά και τους αρματωμένους του ξωμάχους είπανε να πάνε τα κεφάλια τους πεσκέσι στον κύρη τους, τον Ισά πασά.
Από την κόρτα απόμεινε ζωντανός μοναχά ο σούμπασης κι είπε ο πολέμαρχος να τον φέρουν μπροστά του να του δώκει ένα μήνυμα για τον Ισά πασά,τον προβλεπτή του Σολδάνου. Κι όπως έτρεμε ο σούμπασης απ’το φόβο του με μια σπαθιά του’κοψε το χέρι απ’το καρπό λέγοντας ετούτα: «Την άλλη φορά που θα πατήσει αναίτια Τούρκος στο ΄Ελος, θα κρατάει με τα δόντια και τα δυο του χέρια.΄Ετσι προστάζει ο Κορκόδειλος Κλαδάς,να ειπείς στον κύρη σου…»
«Λευτέρωσαν τις κόρες οι μπιστικοί του Κλαδά κι όπως πήγε ν’ανέβει στο φαρί του ο καπετάνιος ,ήρθε απ’τις δυό η μικρότερη και στάθηκε αντικριστά του.
Τον κοίταξε κατάματα με δέος,καταπώς βλέπεις τα εικονίσματα, κι ύστερα, δίχως να πει κουβέντα, έφερε το χέρι στην καρδιά, καταπώς χαιρετούν οι στρατιώτες.
Χαμογέλασε ο Κορκόδειλος με το φέρσιμο της μικρής, χωρίς τότε να ξέρει τα γυρίσματα των καιρών που τά’χει ο Θεός καθορισμένα, και κάλπασε λεύτερα στον κάμπο, ότι του έφυγε ένα βάρος, που κουβαλούσε χρόνια τώρα.»
Ορκίστηκε ο Ισά πασάς να παλουκώσει τον πολέμαρχο, αλλά τα γεγονότα που ακολούθησαν τον πρόλαβαν.
Η σχεδιαζόμενη σταυροφορία από τον Πάπα Πίο το Β΄ κατά του Μωχάμετ του Πορθητή μπορεί να ματαιώθηκε με τον αιφνίδιο θάνατό του,αλλά η Βενετία είχε ήδη εκτεθεί και κινδύνευαν άμεσα οι κτήσεις της στην Ανατολή.
΄Ετσι άρχισε να στρατολογεί γραικούς και βενετσιάνους για την αναμέτρηση με το Σολδάνο, στέλνοντας προνοητή του Δόγη τον Αμιράλη Λουϊτζι Λορεντάνο.
Οι Τούρκοι κατέλαβαν το ΄Αργος, έσφαξαν τη φρουρά του και ανάγκασαν τους Βενετσιάνους να κλειστούν στο κάστρο του Ναυπλίου, από το οποίο επιχειρούσαν κατά καιρούς εξόδους μέχρι να φτάσει ο μεσσέρε Λορεντάνο.
Σε μια απ’αυτές τις εξόδους, επειδή βρήκαν μικρή αντίσταση προχώρησαν ως τα μέρη του Γυθείου συμπαρασύροντας τους γραικούς που λαχταρούσαν να λευτερωθούν απ’ τους Τούρκους.Υπήρχε μάλιστα κίνδυνος όλος αυτός ο όχλος να σφαγεί κυριολεκτικά, αν εμφανιζόταν τακτικός τουρκικός στρατός.
΄Ετσι όταν εμφανίζεται ο σούμπασης του Γυθείου,ο Ομέρ Χαζίρογλου και ρίχνεται στον όχλο, ο Κορκόδειλος Κλαδάς,που παρακολουθεί από κοντά τα διαδραματιζόμενα, αναγκάζεται να παρέμβει για να σώσει την κόρτα των βενετσιάνων που αποφάσισαν να πεθάνουν στη μάχη παρά να πεθάνουν ατιμωτικά.
«Κι εκεί που όλα φάνταζαν τελειωμένα,σαν να φάνηκε στο βενετσιάνο κένταρχο Αντόνιο Ρίτσι πως είδε σκόνη στον ορίζοντα. ΄Επειτα γίνηκε ταραχή στην παράταξη των Τούρκων κι ώσπου να καταλάβουν τι γινόταν, στα ζερβά της βενετσιάνικης κόρτας στην αρχή φάνηκε φλάμπουρο με γεράκι για οικόσημο και ξοπίσω του βαριά αρματωμένοι, που καθώς σπάθιζαν τον αγέρα, έκαναν τους Τούρκους να πισωπατήσουν απ’την τρομάρα τους…»
΄Ετσι ο Κορκόδειλος Κλαδάς συντάσσεται πλέον με του Βενετσιάνους και ακολουθεί το Λορεντάνο στο Εξαμίλι μαζί με τους άλλους έλληνες πολέμαρχους για να πολεμήσουν τους Τούρκους.
Ο Κλαδάς θα διακριθεί κατά την πολιορκία της Κορίνθου, γρήγορα όμως θα συνειδητοποιήσει ότι οι Βενετσιάνοι δεν έχουν όραμα και πειθαρχία,γεγονός που θα οδηγούσε αργά ή γρήγορα στην ήττα τους.
΄Ετσι όταν φτάνει ο κύριος όγκος του τουρκικού στρατού με τον Μαχμούτ πασά,οι Βενετσιάνοι υφίστανται τις συνέπειες, που είναι κυρίως οδυνηρές για τον άμαχο πληθυσμό της υπαίθρου.
Η δράση του πολέμαρχου θα περιοριστεί σε καταδρομικές επιχειρήσεις κατά των εισβολέων ,κυρίως γιατί αυτές είναι οι εντολές που του δίνουν οι Βενετσιάνοι
Επικυρίαρχοι.
«Γέμισε το κορμί του καπετάνου των sttratioti της Κορώνης,του μεσσέρε Κορκόδειλου Κλαδά πληγές.Κουράστηκε η ψυχή του απ’το πάλεμα που δεν είχε τελειωμό. ΄Επαψε να μετρά πόσους συντρόφους έχασε σε τούτον τον αγώνα.
΄Ωσπου το Γενάρη του 1479 Τούρκοι και Βενετσιάνοι κάνανε ειρήνη,καταπώς συνέφερε και στους δυο δυνάστες των γραικών. Συμφώνησε λοιπόν ο μέγας αφθέντης και μέγας αμιράς σουλτάν Μεχμέτμπεης να παραδώκει στους Βενετσιάνους τους τόπους τους που τους πάτησε με το σπαθί του κι αυτός να πάρει πίσω τους δικούς του,κι ανάμεσά τους το βραχίονα της Μάνης,που πέρασε στις κτήσεις του, από τότε που παράδωκε το Μυστρά ο Δημήτριος Παλαιολόγος.»
4.Η μοναχική πορεία του Κορκόδειλου Κλαδά. Η επανάσταση στο βραχίονα της Μάνης
«Τα ίχνη της μνήμης σου ψηλάφισα στη χειμωνιάτικη ανάσα του Ταϋγετου.
Στα μύρια ονόματα των άγγουρων παληκαριών ,που τα θέρισαν ορθά
στον τόπο όπου τους όρισαν να φυλάγουν Θερμοπύλες.
Στο αίμα που κυλάει στις φλέβες όσων ενόμισαν το δρόμο το χρέους πως θα’πρεπε να ακολουθήσουν, αν πνεύμα αδούλωτο ήθελαν να τους κυβερνάει».
Η συνθήκη ειρήνης Τούρκων και Βενετσιάνων εκτός από την ατιμωτική παραχώρηση του βραχίονα της Μάνης στον Τούρκο επικυρίαρχο προέβλεπε τον έλεγχο των στρατιωτικών σωμάτων που θα διατηρούσαν οι Βενετσιάνοι στις κτήσεις της Πελοποννήσου και την αποστρατεία μεγάλου αριθμού strattioti για λόγους κυρίως ασφάλειας των Τούρκων.
Η εξέλιξη αυτή, όπως ήταν φυσικό, θεωρήθηκε προδοτική ενέργεια,έναντι κυρίως των ελληνικών πληθυσμών της Μάνης, που αγωνίστηκαν σκληρά στο πλευρό των Βενετσιάνων κατά των Τούρκων.
Ο Κορκόδειλος Κλαδάς μάλιστα αρνείται να αναλάβει καπετάνιος των strattioti που θα μείνουν στην υπηρεσία της Δημοκρατίας του Αγίου Μάρκου, σύμφωνα και με την απόφαση του προνοητή των Βενετσιάνων και φρούραχου της Κορώνης μεσσέρε Νικολό Κονταρίνι.
Το Σεπτέμβριο του 1479 στην Κορώνη οργανώθηκε η τιμητική παρέλαση των strattioti που έμειναν στην υπηρεσία της Βενετίας και σε ειδική τελετή τιμήθηκαν οι κεφαλές τους με χρυσοκέντητο μανδύα και το παράσημο του Αγίου Μάρκου.
Μετά τη λήξη της τελετής«όρθωσαν φάλαγγα οι αρματωλοί και κίνησαν να βγουν απ’τα τειχιά της Κορώνης,όταν ακούστηκε οχλοβοή απ ’τη μεριά της πολιτείας. Πύκνωσαν την παράταξή τους οι strattioti κι έκαναν να σύρουν τις σπάθες τους,όταν φάνηκε η κεφαλή της κολώνας με το οικόσημο του Κλαδά, περασμένο στο ίδιο κοντάρι, όπου ανέμιζε το βυζαντινό φλάμπουρο με το δικέφαλο.΄Υστερα ήχησε το κόρνο και ξεχώρισε μια τούρμα αρματωμένοι με το δικέφαλο στον ασημένιο θώρακα και το κράνος με αλυσιδωτό κρέμασμα ως τους ώμους, κατά το έθος των βυζαντινών, με κεφαλή τον Κορκόδειλο Κλάδα,που, όπως ανέμιζε ο πορφυρός του μανδύας και η σπάθη του έσκιζε τον άνεμο ,τους έκανε να νιώσουν δέος κι ανάταση μαζί…»
Οι εξελίξεις που ακολουθούν είναι δραματικές.
Οι Τούρκοι αρνούνται να πιστέψουν ότι οι Βενετσιάνοι είναι αμέτοχοι σ’αυτή την επανάσταση και οι Βενετσιάνοι αγωνίζονται να τους πείσουν ότι δεν ελέγχουν τον Κλαδά.
Ο γραμματικός του βενετσιάνου προβλεπτή Ματέο Ορσίνι επιχειρεί να πείσει τον πολέμαρχο να ματαιώσει το σχέδιό του, όταν όμως φθάνει στο στρατόπεδο του Κλαδά συνειδητοποιεί ότι έχει εξεγερθεί το μεγαλύτερο μέρος του ένοπλου πληθυσμού του βραχίονα της Μάνης.
«Κι όπως η κόρτα με τους βενετσιάνους έφτασε στα ψηλώματα της Καστανιάς, βρήκε φουσάτο ολάκερο να’ναι στρατωνισμένο με τάξη.
Χιλιάδες αρματωμένοι, χωρισμένοι σε τούρμες με τα οικόσημα των ρογκατόρων, που απάντησαν στο κάλεσμα του Κορκόδειλου Κλαδά κι ορκίστηκαν να λευτερώσουν τη Μάνη απ’ τους Τούρκους.
Απόθεσαν τ’ άρματα οι Βενετσιάνοι κατά γης καταπώς τους πρόσταξαν, κι ο φλαμπουριάρης του Κλαδά,ο Παναγιώτης Κουμουνδουράκης,ο επονομαζόμενος Ρογκάκος ,έφερε τον Ορσίνι να τον ιδεί ο καπετάνιος.»
Μάταια ο Ορσίνι θα επιχειρήσει να μεταπείσει τον Κλαδά τονίζοντάς του ότι δε θα βρει απέναντί του μόνο τους Τούρκους αλλά και τους Βενετσιάνους που πρέπει να τιμήσουν τις συμφωνίες που έκαναν με το Σολδάνο.
Και στα μέσα Οκτωβρίου του 1479,όταν τέλειωσαν οι ετοιμασίες περισσότεροι από δέκα έξι χιλιάδες εμπειροπόλεμοι αρματωμένοι με ορμητήριο την Καστανιά κινήθηκαν να ελευθερώσουν το βραχίονα της Μάνης από τους Τούρκους.
Το Μεγάλο ,ο πύργος του Τριγόφιλου, το Οίτυλο,τα φρούρια της Καστάνιας, της Λεφτίνης,της Ανδρούσας,του Βάσκου και της Πιάγας έπεσαν με καταδρομικές ενέργειες στα χέρια των επαναστατών και η μέσα Μάνη ήταν πια ελεύθερη από τούρκικο μπαϊράκι.
Μπροστά σ’αυτές τις εξελίξεις οι Βενετσιάνοι στην Κορώνη συλλαμβάνουν τη γυναίκα ,τα παιδιά και τ’ αδέλφια του Κορκόδειλου Κλαδά και θεωρούν «ότι ο
Κλαδάς λογίζεται στο εξής προδότης κι όποιος τον βρει, πρέπει να τον παραδώκει στα χέρια του σαντζιάκμπεη του Μωριά».
5.Οι τραγικές συνέπειες της επανάστασης
«Σύρε πουλί στον κύρη μου.Δώκε τα χαιρετίσματά μου.
Και μην του ειπείς πως κιότεψα και ράγισε η καρδιά μου!
Μόν’να του ειπείς πως θα’θελα να’ταν εδώ,σιμά μου».
Η επανάσταση στην Μάνη προκάλεσε ιδιαίτερη ανησυχία στο Σολδάνο Μωχά- μετ τον Πορθητή, ο οποίος τελικά πείστηκε για τις προθέσεις των Βενετσιάνων, όταν πληροφορήθηκε τη σύλληψη της οικογένειας του Κλαδά.
Επειδή όμως οι Τούρκοι πίεζαν να τους παραδοθούν οι συγγενείς του «ρέμπελου»(επαναστάτη),οι Βενετσιάνοι για ν’ αποφύγουν αυτή την εξέλιξη μετέφεραν κρυφά στη Βενετία τη Δέσποινα, τους γιούς της και τ’ αδέλφια του Κλαδά και τους φυλάκισαν.
Στη συνέχεια συνήλθε στη Βενετία το Συμβούλιο του Επικλήτων για να εξετάσει την κατάσταση στο βραχίονα της Μάνης και τη στάση που θα έπρεπε να τηρήσει η Γαληνοτάτη μπροστά σ’ αυτό το δεδομένο.
Παρά το γεγονός όμως ότι το Συμβούλιο διχάστηκε, στο τέλος έβγαλε απόφαση να επικηρύξει τον Κλαδά με 79 ψήφους υπέρ για 10.000 μοθωναϊκά υπέρπυρα και να στείλει τον Αμιράλη Βίκτωρα Σοράντζο να παραλάβει τους τόπους που κάτεχε ο Κλαδάς και να τους παραδώκει στον Τούρκο επικυρίαρχο.
Παράλληλα με εντολή του Σολδάνου Μωχάμετ, ο Αλή Βούμικο, ο μπεηλέρμπεης της Ρούμελης και ο σαντζιάκμπεης του Μωριά,ο Σουλεϊμάν με δέκα χιλιάδες στρατιώτες,τον Ιανουάριο του 1480 επιτέθηκαν εναντίον των επαναστατών.
Παρά τη γενναιότητα του Βούμικο, που ήταν εμπειροπόλεμος στρατιωτικός η ήττα των Τούρκων στο Οίτυλο και οι 700 νεκροί στο πεδίο της μάχης, έδωσαν την εντύπωση σε Τούρκους και Βενετσιάνους ότι η Μάνη θα ήταν το πρώτο έδαφος που θα έμενε ανεξάρτητο από την επιρροή τους!
Ωστόσο οι Τούρκοι γνωρίζουν πολύ καλά πως πρέπει να καταστείλουν με κάθε θυσία αυτή την επανάσταση, αν ήθελαν να εξασφαλίσουν την παραμονή τους σ’ όλο το Μωριά.΄Ετσι ενισχύουν τα στρατεύματά τους στην περιοχή και επιχειρούν με συνδυαστικές κινήσεις να πατήσουν την Καστανιά που κάτεχε ο Κλαδάς.
Το Μάρτιο και τον Απρίλιο του 1480 οι φονικές μάχες που διεξάγονται στην περιοχή εξαντλούν τους επαναστάτες του Κλαδά, ενώ ο νέος σαντζιάκμπεης του Μωριά ο Αχμέτ έφτασε μέχρι την Πιάλα και σκλάβωσε τη μέσα Μάνη.
Η επανάσταση έχει ουσιαστικά τελειώσει. Οι τελευταίοι επαναστάτες έχουν καταφύγει στο φρούριο της Καστανιάς και περιμένουν καρτερικά το τέλος, ενώ ο Κλαδάς έχει διαφύγει, ψάχνοντας διέξοδο στη θάλασσα.
Στο τέλος όμως το μετανιώνει κι αποφασίζει να γυρίσει στην Καστανιά και να πεθάνει κι ο ίδιος μαζί με τους άλλους έγκλειστους στο φρούριο.
Την τελευταία μέρα που κρυβόταν στην άκρα του αη-Αγγέλου,περιμένοντας να κάνει ρεσάλτο σε κάποιο πλεούμενο που θα περνούσε γυαλό-γυαλό, έτσι κι αλλιώς αποφασισμένος να πεθάνει, πρόσταξε να σηκώσουν το φλάμπουρο με το οικόσημό του κι έβαλε φρουρά να το φυλάει.
Μα όταν ξημέρωσε ο Θεός τη μέρα του και διαλύθηκε το πούσι μπροστά στα έκπληκτα μάτια των γραικών φανερώθηκαν τα σκαριά από τρεις ναπολιτάνικες γαλέρες,που βρήκανε απάγγειο την περασμένη νύχτα.
Και η έκπληξη όλων ήταν ακόμη μεγαλύτερη όταν στη θέα του οικόσημου των Κλαδάδων ο οφικκιάλιος (αξιωματούχος) που διαφέντευε τις γαλέρες πρόσταξε ένα απόσπασμα ν’αναζητήσει τον άρχοντα Κλαδά και να του αποδώσει τιμές.
Ετούτος ο οφικκιάλιος ήταν ο μεσσέρε Ιάγκο Βενετσιάνι, κονσολάτος πια στην υπηρεσία του Ρήγα Φερδινάνδου της Νάπολης,που εχθρευόταν θανάσιμα τους Βενετσιάνους.
΄Ετσι εκείνη η παλιά ευεργεσία των Κλαδάδων στην Ελεάνα Βενετσιάνι και το νόθο γιό του Ιάγκο Ουνυάδη και το μίσος του Ρήγα της Νάπολης για τους Βενετσιάνους έδωσαν την ευκαιρία στον Κλαδά να διαφύγει στην Ιταλία και να συνεχίσει αλλού τη δράση του.
Ωστόσο ζήτησε διορία να γυρίσει στην Καστανιά και να φυγαδεύσει τους έγκλειστους συντρόφους του κι ανάμεσά τους τη Βασιλική Δαιμονογιάννη, την παιδούλα που έσωσε κάποτε στο ΄Ελος και τώρα γυναίκα πια την είχε βάλει στην καρδιά του για τη γενναιότητα και το μεγαλείο της ψυχής της.
‘Ετσι τη νύχτα μεταξύ 9ης και 10ης Απριλίου του σωτήριου έτους 1480,ο Κορκόδειλος Κλαδάς ρίχτηκε στους Τούρκους που πολιορκούσαν την Καστανιά και φυγάδευσε όλους τους συντρόφους του που περίμεναν καρτερικά το τέλος.
΄Υστερα με τις γαλέρες του Βενετσιάνι έφυγε με τους αρματωμένους του για τη Νάπολη.
6.Η δράση του Κορκόδειλου Κλαδά από τη Νάπολη ως τη Χιμάρα.
Το ηρωικό του τέλος
«Όταν οι Βενετσιάνοι αρχίνησαν τον πόλεμο κατά των Τούρκων για να προστατέψουν τις κτήσεις τους στην ΄Ηπειρο και το Μωριά,ο Ρήγας της Νάπολης,ο Φερδινάνδος,καταπώς έκρινε το συμφέρον του,συμβούλεψε το γαμπρό του από κόρη, το Σάχη της Περσίας,να συνομολογήσει ειρήνη με το Σολδάνο Μωχάμετ και πρόσπεσε στον Πάπα ν’ αφήκει τους εχθρούς του στην τύχη τους. Έτσι σαν γονάτισαν οι Βενετσιάνοι κι έκαναν ειρήνη με το Σολδάνο, για να ξοφλήσουν με τη σειράς τους το χρέος τους στο Ρήγα Φερδινάνδο, υπενθύμισαν στους Τούρκους πως ο Ρήγας της Κωνσταντινούπολης είχε κληρονομικά δικαιώματα στο Βρινδήσιο,τον Τάραντα και τον Υδρούντα.
Για τούτο και ο Μωχάμετ πρόσταξε τον Καπουδάν Πασά να υπάγει στον Αυλώνα και σαν είναι έτοιμος να πατήσει τον Υδρούντα.
Σ’ αυτή την κρίσιμη στιγμή της ευρωπαϊκής ιστορίας φτάνει στη Νάπολη ο Κορκόδειλος Κλαδάς και παίρνει μέρος στις καταδρομικές επιχειρήσεις κατά των Τούρκων στο Δυρράχιο με τη συμμετοχή και του μεγαλύτερου γιού του Γεώργιου Καστριώτη, του Ιωάννη.
Οι επιχειρήσεις αυτές που ήταν αναγκαίες για να αποκοπούν οι τουρκικές δυνάμεις που κατείχαν τον Υδρούντα από τα κέντρα ανεφοδιασμού τους, στέφονται με απόλυτη επιτυχία και με την επιστροφή των καταδρομέων
αρχίζουν οι ετοιμασίες για την πολιορκία του Υδρούντα.
Ο χειμώνας του 1481 είναι βαρύς για την Ευρώπη αλλά και για την ψυχή του Κλαδά, που ύστερα από τόσα χρόνια δεν έχει ακόμη νέα για την οικογένειά του.
Ωστόσο οι Βενετσιάνοι δεν τον έχουν ξεχάσει. Φυσικά τους έχει εντυπωσιάσει για μια ακόμη φορά η δράση του και σκέπτονται να τον χρησιμοποιήσουν και πάλι για τα σχέδιά τους με αντάλλαγμα την αποκατάσταση της οικογενειάς του και του ίδιου στα αξιώματα που κατείχε.
΄Ενας βενετσιάνος εξπλοράτορας (κατάσκοπος) θα μεταφέρει στη Νάπολη αυτές τις προτάσεις, αλλά θα συναντήσει την επιφυλακτικότητα του πολέμαρχου.
Στο μεταξύ ο Υδρούντας πέφτει στα χέρια του Φερδινάνδου κυρίως με την καταδρομική επίθεση του πολέμαρχου Κορκόδειλου Κλαδά,ο οποίος τιμάται με ισόβια σύνταξη τριακοσίων καρολικών δουκάτων από το Ρήγα της Νάπολης Φερδινάνδο.
Μετά την πολιορκία του Υδρούντα ο πολέμαρχος θα μείνει για λίγο στη Νάπολη, περιμένοντας νέα από τους Βενετσιάνους. Τελικά όμως θα φύγει για τη Χιμάρα για να ενισχύσει τον Καστριώτη,που αγωνίζεται κατά των Τούρκων.
Κι εκεί η δράση του είναι καταιγιστική. Η Χιμάρα και το φρούριο του Πάπαλου καταλαμβάνεται στο όνομα του Ρήγα Φερδινάνδου, όταν ξαφνικά μετακαλείται στη Νάπολη για να δώσει εξηγήσεις στο Φερδινάνδο ότι δε συμμάχησε με τους Βενετσιάνους.
Κι όλα αυτά γιατί στη Νάπολη πιάστηκε ο κατάσκοπος των Βενετσιάνων με τη γραφή της αμνήστευσης που είχε ζητήσει ο πολέμαρχος για να τους εμπιστευθεί. Μετά τις αναγκαίες εξηγήσεις ο Κορκόδειλος Κλαδάς με την αρματωσιά και τους μισθούς του που κέρδισε επάξια,πηγαίνει στη Βενετία να συναντήσει τους δικούς του.
Λίγες μέρες μετά πεθαίνει η γυναίκα του, η Δέσποινα, εξαντλημένη από τις κακουχίες της φυλάκισής της κι ο καπετάνιος για ένα χρόνο ζει στη Βενετία άπραγος κυριευμένος από τις αναμνήσεις της προηγούμενης ζωής του.
Εντωμεταξύ οι αρνητικές εξελίξεις στο Μωριά για τα συμφέροντα της Βενετίας αναγκάζουν τη Γερουσία να σκεφτεί σοβαρά την πλήρη αποκατάσταση του πολέμαρχου και την ανάθεση σ’αυτόν της οργάνωσης ένοπλου αγώνα κατά των Τούρκων.
Ο Κλαδάς καταρχήν αρνείται, γνωρίζοντας ότι οι Βενετσιάνοι δε θα είχαν κανένα δισταγμό να τον προδώσουν και πάλι αν έτσι πρόσταζε το συμφέρον τους ,ωστόσο τελικά υποχωρεί ,όταν ο Γραμμματέας του Συμβουλίου του λέει εμπιστευτικά ότι στη Μάνη από καιρό πολλοί καπεταναίοι έχουν σηκώσει τ’ άρματα κι ανάμεσά τους κάποια Βασιλική Δαιμονογιάννη, που ήταν γνώριμή του από την εποχή της πρώτης ανταρσίας…
Η επιστροφή του στην Κορώνη είναι πληγή που ματώνει.
Ωστόσο ο Κλαδάς θα βρει τη δύναμη ν’ αναλάβει και πάλι δράση οργανώνοντας μεθοδικά ανταρτικά σώματα στον Ταϋγετο, τα οποία τρομοκρατούν τις τουρκικές φρουρές και προκαλούν σημαντικά προβλήματα
στην τουρκοκρατούμενη Μάνη.
Με τη Βασιλική Δαιμονογιάννη ο πολέμαρχος τελικά συναντήθηκε στην Κοίτα και θυμήθηκαν μαζί τους περασμένους καιρούς και τα γυρίσματά τους.
Τυχαία όμως σε μια αψιμαχία στη Βέργα ο Κορκόδειλος Κλαδάς έπεσε στα χέρια των Τούρκων κι έληξε έτσι με δραματικό τρόπο η ηρωική δράση του πολέμαρχου.
Το δέρμα του το γέμισαν άχυρο οι Τούρκοι και το’ στειλαν στην Κωνσταντινούπολη για να’ναι βέβαιος ο Σολδάνος,ο Παγιαζήτ Χαν, πως χάθηκε ο μεγαλύτερος εχθρός του στο Μωριά.
.
«΄Εσβησε ο Κορκόδειλος Κλαδάς τον Οκτώβρη του 1490 κι ο θάνατός του σημάδεψε γραικούς και βενετσιάνους. Ωστόσο έμεινε ο δρόμος που χάραξε απ’τη στιγμή που κράτησε στα χέρια του τη σπάθη.
Κι ήρθανε αρματωλοί αμέτρητοι και πάτησαν στ’ αχνάρια του, ώσπου λευτερώθηκε ο τόπος απ’το δυνάστη.
Μοναχά απόμεινε το χρέος στη μνήμη του και τούτο προσπάθησα να ξεπληρώσω με την ιστόρηση που έπλασα.
Αν έσφαλα, ανθρώπινο, ότι ο Κορκόδειλος Κλαδάς ήταν και παραμένει πάνω απ’τα ανθρώπινα μέτρα, που υπάρχουν για να δικαιολογούν την αδυναμία να βάνουμε ορισμένες φορές πάνω απ’ την πρόσκαιρη ζωή που ζούμε αρετές όπως είναι η ελευθερία…και να δώκουμε αυτοπροαίρεται και το αίμα μας ακόμη γι’ αυτές…»
Πίνακας Περιεχομένων
1.Η καταγωγή του Κορκόδειλου Κλαδά και τα πρώτα χρόνια της δράσης του
2.Η αντίσταση του Κορκόδειλου Κλαδά στην τουρκική προέλαση στα χρόνια του Μωάμεθ του Πορθητή
3.Ο πρώτος τουρκοβενετικός πόλεμος και η δράση του Κορκόδειλου Κλαδά
4.Η μοναχική πορεία του Κορκόδειλου Κλαδά. Η επανάσταση στο βραχίονα της Μάνης
5.Οι τραγικές συνέπειες της επανάστασης
6.Η δράση του Κορκόδειλου Κλαδά από τη Νάπολη ως τη Χιμάρα. Το ηρωικό του τέλος
Στον Κορκόδειλο Κλαδά
«Τα ίχνη της μνήμης σου ψηλάφισα
στη χειμωνιάτικη ανάσα του Ταϋγετου,
στα μύρια ονόματα των άγγουρων παληκαριών
που τα θέρισαν ορθά,
στον τόπο όπου τους όρισαν να φυλάγουν Θερμοπύλες,
στο αίμα που κυλάει στις φλέβες, όσων ενόμισαν,
το δρόμο του χρέους πως θά’ πρεπε ν’ ακολουθήσουν,
αν πνεύμα αδούλωτο ήθελαν να τους κυβερνάει.»