ΟΤΑΝ Η «ΣΥΣΤΗΜΙΚΗ» ΛΟΓΙΚΗ ΑΝΤΙΠΑΡΑΤΙΘΕΤΑΙ ΣΤΗ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑ • ΟΤΑΝ Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΔΕΝ ΑΠΑΝΤΑ ΕΠΙ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ • ΟΤΑΝ ΠΡΟΚΥΠΤΕΙ ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ... ΕΡΩΤΑΣ
Των ΑΡΙΣΤΕΑΣ ΜΠΟΥΓΑΤΣΟΥ - ΜΠΑΜΠΗ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΑΔΗ
Με μια ανακοίνωση, που αποφεύγει να απαντήσει στην ουσία, ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος επιχείρησε χθες να αντικρούσει τα δημοσιεύματα της «Ε», τα οποία γνωστοποιούσαν ότι την περίοδο που η Proton Bank είχε αντικειμενικές αδυναμίες να επιστρέψει ποσά που δανειζόταν, το υπουργείο, σε συνεννόηση με την Τράπεζα της Ελλάδος, την πριμοδοτούσε ουσιαστικά με εκατομμύρια, τα οποία «αύξαιναν τον πιστωτικό κίνδυνο του Ελληνικού Δημοσίου».
Η δεύτερη σελίδα του πρακτικού, με την οποία ο υπουργός επιπλήττει τα στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου για τη διαφωνία τους Ο υπουργός επικαλείται τη σταθερότητα και την ασφάλεια του τραπεζικού συστήματος γι' αυτές του τις ενέργειες, για τις οποίες γράφει ότι συνεννοήθηκε με την Τράπεζα της Ελλάδος, τη διοίκηση των 6 μεγαλύτερων τραπεζών, το Συμβούλιο Συστημικής Ευστάθειας, και τη χρονική συγκυρία, περιγράφοντας ένα ζοφερό τοπίο για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αποσυνδέοντας τις τράπεζες από τους μετόχους, τη διοίκηση και τα φυσικά πρόσωπα που συνδέονται έμμεσα ή άμεσα μ' αυτές.
Επισυνάπτοντας μάλιστα και τη δεύτερη σελίδα από το πρακτικό για την τοποθέτηση 100.000.000 ευρώ από τα διαθέσιμα του Ελληνικού Δημοσίου στην Proton, αποφεύγει τεχνηέντως να απαντήσει στη διαφωνία του διευθυντή τής Δ49 του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που διαφωνεί επειδή:
«α)Υπερβαίνει το ύψος των ορίων τοποθέτησης (50% των ιδίων κεφαλαίων), που έχει θεσπιστεί, κατά 92 εκατ. ευρώ
β) Η ανωτέρω τράπεζα... μας ειδοποίησε για αντικειμενική αδυναμία επιστροφής ποσού από τοποθετήσεις ύψους 70 εκατ.
γ) Φήμες της αγοράς δείχνουν ισχυρά προβλήματα ρευστότητας στην εν λόγω τράπεζα με αποτέλεσμα η πρόσθετη τοποθέτηση να αυξάνει τον πιστωτικό κίνδυνο του Ελληνικού Δημοσίου περαιτέρω».
Ο υπουργός, όχι μόνο δεν απαντά επί της ουσίας γι' αυτόν τον πιστωτικό κίνδυνο, αλλά εγκαλεί (!) τον διευθυντή και τον εισηγητή, που διαφωνούν, γιατί έπραξαν βάσει του νόμου, του κανονισμού του Γενικού Λογιστηρίου και του Δημόσιου Συμφέροντος!
Δεν είναι τυχαίο, βεβαίως, που χθες η Attica Bank, στην οποία την πλειοψηφία έχουν το Ταμείο των μηχανικών (ΤΣΜΕΔΕ), το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και το Ταμείο Παρακαταθηκών, συμφερόντων Δημοσίου, εκδήλωσε ενδιαφέρον για συνεργασία (!) με την Proton. Και δεν είναι τυχαίο που οι μηχανικοί εξέφρασαν ήδη την ανησυχία τους.
Αιμοδοτούμε διαρκώς την Proton Bank με εκατομμύρια ευρώ από τα διαθέσιμα του ελληνικού Δημοσίου για να μην καταρρεύσει. Αυτό κάναμε και όταν γίνονταν οι έλεγχοι της ΤτΕ και της Αρχής κατά του μαύρου χρήματος, αυτό κάνουμε και τώρα που μαθεύτηκε ότι υπάρχει ζήτημα υπεξαίρεσης 51 εκατ. ευρώ και ερευνάται.
Ετσι απάντησε χθες ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομικών Ευάγγελος Βενιζέλος, επιβεβαιώνοντας το δημοσίευμα της «Ε», που αποκάλυψε ότι παρασχέθηκε κρατική στήριξη ύψους 100 εκατ. ευρώ στην Proton με εντολή του, κατά παράβαση του κανονισμού διαχείρισης διαθεσίμων του Δημοσίου και παρά τη διαφωνία δύο υπηρεσιακών παραγόντων του Γενικού Λογιστηρίου.
* Ο κ. Βενιζέλος με την ανακοίνωσή του (δημοσιεύεται δίπλα) εισήγαγε τη «συστημική» λογική, την οποία αντιπαραβάλλει με τη νομιμότητα και φτάνει στο σημείο να γράφει ωμά σε στελέχη του ΓΛΚ πως λυπάται επειδή αυτά δεν παραβίασαν τις κείμενες διατάξεις που διέπουν τη διαχείριση του κρατικού κουμπαρά.
Αυτός σήμερα περιέχει πάνω από 10 δισ. ευρώ, που καθημερινά τοποθετούνται σε εμπορικές τράπεζες βάσει προϋποθέσεων. Πληροί άραγε τις προϋποθέσεις αυτές η Proton Bank και τα κριτήρια φερεγγυότητας;
Αν όχι, τότε ο υπουργός έχει παραβεί το καθήκον του. Αν ναι, τότε τα στελέχη του ΓΛΚ, που γράφουν για υπέρβαση κατά 92 εκατ. ευρώ της «ένεσης» στην Proton και για κίνδυνο του Δημοσίου, είναι «συστημική απειλή», κατά τη version του κ. υπουργού, επειδή εφαρμόζουν το νόμο.
* Ομως ο κ. Βενιζέλος, που εκτός των άλλων περιγράφει και τα 300 εκατ. ευρώ της κεφαλαιακής ενίσχυσης και των εγγυήσεων που από το 2008 χορηγήθηκαν και στην Proton Bank από το Δημόσιο, αποφεύγει στην ανακοίνωσή του να γράψει πως με κυβερνητική πρωτοβουλία η χειμαζόμενη Proton «σπρώχνεται» στην αγκαλία της Attica Bank. Η Τράπεζα Αττικής ελέγχεται κατά 82% από το κράτος άμεσα ή έμμεσα. Το 42% ανήκει στο Ταμείο των μηχανικών (ΤΣΜΕΔΕ), το 20% στο Τ.Τ. και το 19% στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Το σενάριο θυμίζει την υιοθεσία της Ασπίς Bank του Παύλου Ψωμιάδη από το Τ.Τ., ενώ ήδη πολλοί διερωτώνται τι θα κρύψουν κάτω από το χαλί μιας τέτοιας συγχώνευσης.
Χθες, η τράπεζα των μηχανικών ανακοίνωσε ότι συζητεί για συνεργασία με την Proton, αναζητεί ωφέλειες από συνέργειες, ενώ στις 9 Ιουνίου η ίδια είχε διαψεύσει στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς σχετικά δημοσιεύματα ως ανυπόστατα.
Συμπέρασμα: Αλλη μια κρατική ένεση ετοιμάζεται εδώ και καιρό και σπρώχνουν την Proton στην Attica. Αν τελεσφορήσει το deal (για το οποίο έχουν ήδη θορυβηθεί στο ΤΣΜΕΔΕ), απομένει να δούμε ποιος θα είναι ο νέος «Παύλος Ψωμιάδης».
* Ο υπουργός Οικονομικών στην ανακοίνωσή του, αφού επικαλείται και τη συμφωνία της ΤτΕ για την έκτακτη «συστημική» πλην μη νόμιμη ένεση στην Proton Bank, υποστηρίζει ότι η στάση του Δημοσίου και των ελεγκτικών αρχών εκπέμπει «μήνυμα σταθερότητας και ασφάλειας προς το καταθετικό και επενδυτικό κοινό».
Μήνυμα το οποίο αναιρεί, και μάλιστα κραυγαλέα, ο κ. Βενιζέλος με το περιοχόμενο των θέσεών του, με τις οποίες στηλιτεύει την υπηρεσιακή ιεραρχία του ΓΛΚ (τους δύο, διευθυντή και εισηγητή, που αρνήθηκαν να καταθέσουν στην Proton ποσά πέραν των οριζόμενων από τον κανονισμό).
Δημοσιεύουμε (δίπλα) το κείμενο που δεν είχαμε και έδωσε ο κ. Βενιζέλος χθες στη δημοσιότητα.
Οι ισχυρισμοί του καταρρίπτουν τα περί ασφαλούς τραπεζικού συστήματος και κυρίως περί τις εγγυήσεις των καταθέσεων.
Ο κ. Βενιζέλος γράφει πως είναι αμφίβολο αν το Δημόσιο μπορέσει να αναδεχθεί (να αντέξει) το κόστος διάσωσης αν «μια μικρή τράπεζα όπως η Proton Bank βρεθεί με χρηματοδοτικό κενό και η εποπτική αρχή παρέμβει». Ο κ. Βενιζέλος, για να καλύψει το φάουλ του, μεταδίδει εικόνες τραπεζικού Βατερλό για όλο τον κλάδο και περιγράφει ντόμινο εξελίξεων αν δεν αντέξει η Proton!
* Τέλος, ο κύριος υπουργός παραλείπει να γνωστοποιήσει πόσες φορές και για ποιες άλλες τράπεζες πλην της Proton παραβιάστηκαν ο νόμος του 1995, η υπουργική απόφαση του 1997 και ο κανονισμός του ΓΛΚ και της ΤτΕ σχετικά με τη διαχείριση των διαθεσίμων του Δημοσίου (ως προς τα κριτήρια φερεγγυότητας που πρέπει να πληρούν οι τράπεζες για να ωφελούνται από τοποθετήσεις το κράτους σε προθεσμιακές καταθέσεις).
Υπενθυμίζεται ότι η ανάγκη θέσπισης νέου νόμου (ο 2362/95) και άλλων δευτερογενών ρυθμίσεων για το θέμα της διαχείρισης των διαθεσίμων του Δημοσίου προέκυψε μετά το σκάνδαλο του Γιώργου Κοσκωτά. Το φυσικό πρόσωπο δηλαδή που έκανε πάρτι με τα λεφτά των καταθετών της Τράπεζας Κρήτης και που ελάμβανε αθρόα ροή εκατομμυρίων -δραχμών τότε- από το Δημόσιο και τις ΔΕΚΟ με τις πλάτες του πολιτικού συστήματος.
Γι' αυτό, ας μη λυπάται ο κ. υπουργός που η «Ε» «αδυνατεί να αντιληφθεί τη διαφορά μιας τράπεζας (Proton) και συγκεκριμένων φυσικών προσώπων» (μέχρι στιγμής του μεγαλομετόχου της τράπεζας Λ. Λαυρεντιάδη και επτά -τέως- μελών του Δ.Σ. που ήταν και στο συμβούλιο χορηγήσεων), τα οποία ελέγχονται για την τέλεση παράνομων πράξεων. *
Η απάντηση Βενιζέλου
«Λυπάμαι που η «Ελευθεροτυπία» αδυνατεί να αντιληφθεί τη διαφορά μιας τράπεζας, όπως η Proton Bank, και συγκεκριμένων φυσικών προσώπων που ελέγχονται για την τέλεση παράνομων πράξεων. Μέριμνα και ευθύνη του υπουργείου Οικονομικών, όπως και της Τράπεζας της Ελλάδος, είναι η σταθερότητα και ασφάλεια του τραπεζικού συστήματος.
Η δήλωσή μου, ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι απολύτως ασφαλές, έχει πολύ πρακτικό περιεχόμενο για τους καταθέτες και γενικά για τους συναλλασσόμενους με τις τράπεζες.
Στο πλαίσιο αυτό, σε συνεννόηση με την Τράπεζα της Ελλάδος, τη διοίκηση των έξι μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών και το Συμβούλιο Συστημικής Ευστάθειας (στο οποίο μετέχουν μεταξύ άλλων ο διοικητής και ο αρμόδιος υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, ο πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και ο πρόεδρος του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας) αποφασίστηκε να διατηρήσουν, τόσο το Δημόσιο όσο και οι άλλες τράπεζες, τα επίπεδα καταθέσεών τους στην Proton. Αυτό έγινε τόσο πριν όσο και μετά τη δημοσιοποίηση του πορίσματος της Τράπεζας της Ελλάδος και της Αρχής Διαφάνειας για πράξεις που αφορούν φυσικά πρόσωπα και όχι το νομικό πρόσωπο της τράπεζας καθ' αυτό.
Ιδιαίτερα δε, πρέπει να σκεφθεί κανείς τη συγκυρία της 14ης Ιουλίου στην οποία αποφασίστηκε να διατηρηθούν οι καταθέσεις του ελληνικού Δημοσίου, καθώς επρόκειτο για την περίοδο ανακοίνωσης των stress tests για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και βρισκόμασταν στη διαπραγμάτευση για τη διεθνή συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στο πρόγραμμα μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ελληνικού δημοσίου χρέους. Νομίζω ότι δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς μεταξύ των μειζόνων και των ελασσόνων προκειμένου να κατανοήσει σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβαίνει το ελληνικό Δημόσιο και το εποπτικό σύστημα σε τέτοιες περιπτώσεις.
Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι από το 2008 και μετά, το ελληνικό Δημόσιο έχει χορηγήσει στην Proton, με βάση τα μεγέθη της, κεφαλαιακές ενισχύσεις και εγγυήσεις που υπερβαίνουν τα 300 εκατ. ευρώ. Τέτοιες ενισχύσεις, ανάλογα με το μέγεθός τους, έχουν χορηγηθεί σε όλες σχεδόν τις τράπεζες την ίδια περίοδο.
Είναι συνεπώς αναγκαίο, για την προστασία των συμφερόντων του Δημοσίου, να διασφαλιστεί η ομαλή, απρόσκοπτη και ασφαλής λειτουργία της τράπεζας, ανεξαρτήτως μετοχικής σύνθεσης, διοίκησης και φυσικών προσώπων που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με αυτήν.
Αυτή η στάση του Δημοσίου και των ελεγκτικών αρχών είναι ένα μήνυμα σταθερότητας και ασφάλειας προς το καταθετικό και επενδυτικό κοινό, ιδίως στην παρούσα κρίσιμη συγκυρία.
**Επειδή η «Ε» απέκτησε και δημοσίευσε την πρώτη σελίδα του σχετικού πρακτικού της 14ης Ιουλίου, δίνεται στη δημοσιότητα και η δεύτερη, η οποία περιλαμβάνει την αιτιολογία της απόφασης του ελληνικού Δημοσίου, ώστε όλοι να ξέρουν τι γίνεται και γιατί».
