Παρασκευή 29 Δεκεμβρίου 2017

Απολύτως θεμιτό υπουργοί και βουλευτές να αξιολογούν αποφάσεις δικαστών

Απολύτως θεμιτό υπουργοί και βουλευτές να αξιολογούν αποφάσεις δικαστών Ιωάννης Κ. Μαντζουράνης Δημοσίευση στο Documento στις 28.12.2017
Documento #58 23.12.2017 Του Ιωάννη Κ. Μαντζουράνη, Δικηγόρου 1 Στις σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες ουδείς και ουδέν είναι υπεράνω υποψίας, όλοι και όλα πρέπει να ελέγχονται και επιτρέπεται να κρίνονται, μηδενός εξαιρουμένου. 2 Εφόσον είναι «ανθρώπινον το σφάλλειν» και οι δικαστές μπορεί να σφάλλουν, συνεπώς υπάρχουν ορθές και εσφαλμένες δικαστικές αποφάσεις. Ολες οι δικαστικές αποφάσεις είναι δεσμευτικές, αφού συνεπάγονται έννομα αποτελέσματα, πάντοτε για τους διαδίκους και συχνά και για τους υπόλοιπους πολίτες, πλην όμως δεν είναι όλες οι δικαστικές αποφάσεις σεβαστές, αφού μόνον οι ορθές δικαιούνται σεβασμού και είναι αξιοσέβαστες. 3 Οι φορείς δημόσιας εξουσίας, όπως λ.χ. οι βουλευτές, οι υπουργοί και οι δικαστές, μπορεί και πρέπει να ελέγχονται και να κρίνονται από κάθε πολίτη. Η κριτική μπορεί να είναι βάσιμη ή αβάσιμη, ορθή ή εσφαλμένη, καλόπιστη ή κακόπιστη κ.ο.κ. Αλλωστε και η κριτική επιδέχεται και υπόκειται σε κριτική. Μόνο που η αξιοπιστία και βασιμότητα της κριτικής δεν εξαρτάται πρωτίστως από την άποψη των κρινόμενων. Εν ολίγοις, περί του εάν είναι καλόπιστη ή κακόπιστη και βάσιμη ή αβάσιμη η κριτική μιας δικαστικής απόφασης πιο αξιόπιστα αποφαίνονται οι πολίτες, νομικοί ή και μη, παρά οι κρινόμενοι δικαστές. 4 Η διάκριση των λειτουργιών του κράτους σε νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική και η συνακόλουθη ανάθεση κάθε λειτουργίας σε ξεχωριστά όργανα δεν συνεπάγεται απόλυτο διαχωρισμό αρμοδιοτήτων και δραστηριοτήτων, αφού η συνεργασία των φορέων καθεμίας εκ των τριών λειτουργιών αναποφεύκτως επιβάλλεται από τη φύση των πραγμάτων και επιτρέπεται από το σύνταγμα. Σε αυτό το πλαίσιο των διακριτών ρόλων και αναγκαίων συνεργασιών των τριών εξουσιών είναι ανεπίτρεπτη η αντιπαλότητα, όχι όμως απαγορευμένη η κριτική των αποφάσεων των φορέων μιας κρατικής λειτουργίας από τους φορείς μιας άλλης. Ούτε από το γράμμα ούτε από το πνεύμα των σχετικών με τη διάκριση των εξουσιών συνταγματικών διατάξεων συνάγεται ότι απαγορεύεται σε βουλευτές, υπουργούς και δικαστές να κρίνουν και κατακρίνουν αποφάσεις αλλήλων.
Αρα είναι απολύτως θεμιτό υπουργοί και βουλευτές να αξιολογούν αποφάσεις δικαστών, ιδίως όταν οι δικαστικές αποφάσεις επηρεάζουν επιλογές είτε της κυβέρνησης είτε της Βουλής, όπως εξάλλου οι δικαστές κρίνουν αποφάσεις της νομοθετικής ή εκτελεστικής εξουσίας. 5 Με την κριτική δεν προσβάλλεται η ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας, αφού έτσι ελέγχεται μόνον η ευθυκρισία των δικαστών που έλαβαν την κρινόμενη απόφαση. Συχνά ακούγονται κλαυθμοί και οδυρμοί για τη δήθεν πληττόμενη δικαστική ανεξαρτησία όταν αμφισβητείται δημοσίως η ορθότητα μιας δικαστικής απόφασης, ιδίως όταν έχει και πολιτικές συνέπειες. Οταν δεν γίνεται σκόπιμη απόπειρα ακύρωσης της δημόσιας κριτικής με αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης υπό το πρόσχημα της προστασίας της δικαστικής ανεξαρτησίας, μάλλον πρόκειται για εσφαλμένη αντίληψη των πραγμάτων. 6 Με αυτά τα δεδομένα, οι πρόσφατες αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ για το πόθεν έσχες μπορεί και πρέπει να κρίνονται και ενδεχομένως να κατακρίνονται, εφόσον έτσι θεωρούν οι ασκούντες κριτική σε αυτές πολίτες. Το βάσιμον ή αβάσιμον και το καλόπιστον ή κακόπιστον αυτής της κριτικής αξιολογείται από τους πάντες και όχι μόνον από τους εκδόσαντες τις κρινόμενες αποφάσεις, οι οποίοι στη συγκεκριμένη περίπτωση, ως υποκείμενοι οι ίδιοι σε κριτική, δεν είναι και οι πλέον αντικειμενικοί κριτές των κριτών του εαυτού των.
7 Οι συγκεκριμένες αποφάσεις, καθ’ ο μέρος διέρρευσαν στα ΜΜΕ, περιέχουν και ορθές και εσφαλμένες κρίσεις. Ανεξαρτήτως αγαθών ή μη προθέσεων, προκαλούν σοβαρά προβλήματα στην κατοχύρωση της διαφάνειας σε ό,τι αφορά την προέλευση της περιουσίας των ασκούντων δημόσια εξουσία και λειτουργία. Δημιουργούν γκρίζες ζώνες στον έλεγχο πόθεν έσχες όλων των υπόχρεων με αδικαιολόγητες εξαιρέσεις σε σχέση με τη δήλωση προέλευσης μετρητών, πινάκων, τιμαλφών, περιεχομένων σε θυρίδες κ.ά., δηλαδή ακριβώς εκεί όπου ανθεί και καρποφορεί το βρόμικο χρήμα, ευδοκιμεί το έγκλημα και παραφυλάει η διαπλοκή. Αναζητούν νομιμοποιητικό έρεισμα στην προστασία της δικαστικής ανεξαρτησίας με μειωμένη αν όχι ελάχιστη πειστικότητα. Και αυτό γιατί στο σύνταγμα διασφαλίζεται η ανεξαρτησία των δικαστών μόνον κατά την άσκηση του δικαιοδοτικού έργου και όχι για όλες τις εκφάνσεις του δημόσιου και ιδιωτικού βίου των δικαστών. Εν ολίγοις, η απονομή δικαιοσύνης γίνεται αποκλειστικώς και μόνον από δικαστές, οι οποίοι κατά την άσκηση των δικαιοδοτικών αρμοδιοτήτων τους είναι ανεξάρτητοι. Οταν όμως πρόκειται για μη δικαστικά έργα, ουδείς ουσιαστικός λόγος αλλά και συνταγματικός περιορισμός επιβάλλει το εν λόγω έργο να ασκείται αποκλειστικώς και μόνον από δικαστές ή έστω κατά πλειοψηφία από δικαστές. Με αυτή την έννοια ο έλεγχος του πόθεν έσχες των δικαστών, που δεν συνιστά κατά περιεχόμενο δικαιοδοτικό έργο αλλά αποτελεί καθαρώς διοικητικό έλεγχο, δεν καλύπτεται από τις προστατευτικές της δικαστικής ανεξαρτησίας συνταγματικές διατάξεις, όπως ακριβώς συμβαίνει με τον φορολογικό έλεγχο των δικαστών ή με τον πολεοδομικό έλεγχο των ακινήτων δικαστών κ.λπ., οι οποίοι δεν ασκούνται από δικαστές αλλά από τα αρμόδια όργανα της δημόσιας διοίκησης.
Αλλωστε είναι κολοβός ο έλεγχος, που περιορίζεται σε αυτοέλεγχο, αφού δεν παρέχει εχέγγυα αμεροληψίας και ευχερώς αμφισβητείται η αντικειμενικότητά του. Με ιδιαίτερο ενδιαφέρον αναμένεται η δημοσίευση των κειμένων των σχετικών αποφάσεων της Ολομέλειας του ΣτΕ, οπότε και θα καταστεί δυνατή η πλήρης αξιολόγηση της αιτιολογίας και συνακολούθως της ορθότητας ή μη αυτών. Μέχρι τότε η σχετική συζήτηση είναι αποσπασματική και ο αντίστοιχος δημόσιος διάλογος λειψός.

Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2017

Όχι άλλο θεατές

Όχι άλλο θεατές Δημοσίευση: 08 Δεκεμβρίου 2017 στην ΑΥΓΗ "Αυτό που βιώνουμε καθημερινά ως μέλη του κόμματος, από τότε που βρεθήκαμε στην κυβέρνηση, είναι εκείνο του θεατή του θεάματος της πολιτικής και όχι του ενεργού πολίτη μέλους του κόμματος που συμμετέχει στη διαμόρφωσή της" Του Άλκη Ρήγου
«Χωρίς κόμμα δεν μπορεί να υπάρξει ούτε κυβέρνηση, ούτε εναλλακτικό κυβερνητικό πρόγραμμα εξόδου από την πολύπλευρη κρίση...» (Από την απόφαση του 2ου Συνεδρίου μας) Κι, όμως, αυτό που βιώνουμε καθημερινά ως μέλη του κόμματος, από τότε που βρεθήκαμε στην κυβέρνηση, είναι εκείνο του θεατή του θεάματος της πολιτικής και όχι του ενεργού πολίτη μέλους του κόμματος που συμμετέχει στη διαμόρφωσή της. Με τις αποφάσεις του 2ου Συνεδρίου μας, φάνηκε ότι αυτή η παθογένεια συνειδητοποιήθηκε και αποφασίσαμε ότι πρέπει να ανατραπεί. Αυτό ήταν και το νόημα άλλωστε της αντίστοιχης ενότητας της Πολιτικής Απόφασης για «Κόμμα Ενεργών Πολιτών». Δυστυχώς, όχι μόνο τίποτε δεν έγινε προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά η υποκατάσταση του κόμματος από την κυβέρνηση και της κυβέρνησης από τον πρωθυπουργό για όλα τα θέματα, από τα πιο μικρά και καθημερινά μέχρι τα πιο σοβαρά και μεγάλα, συνεχίζεται και διευρύνεται. Τα συλλογικά όργανα του κόμματος και κυρίως το ανώτερο από αυτά, η Κ.Ε., υπολειτουργεί, ενώ οι αποφάσεις της σιωπηρά λησμονιούνται. Οι καταστατικές δεσμεύσεις για την τακτή της σύγκλησή της παραβιάζονται, ακόμη και προτάσεις και αποφάσεις οργανώσεων που απευθύνονται σ’ αυτή δεν φτάνουν καν στα μέλη της. Ο μόνος δίαυλος επικοινωνίας / ενημέρωσης απομένει η φιλότιμη προσπάθεια του γραφείου Τύπου να μας διανέμει τις κυβερνητικές αποφάσεις και οι προσκλήσεις για να παρευρεθούμε σε εκδηλώσεις που μιλά ο πρόεδρος. Σ’ αυτό το κλίμα κυβερνητισμού είναι σχεδόν φυσικό οι οργανώσεις να αντιλαμβάνονται την παρουσία τους, όχι ως το κόμμα στον χώρο τους και «αριστερή συνείδηση της κυβέρνησης», αλλά στην καλύτερη των περιπτώσεων, ως μηχανισμού προβολής κυβερνητικών στελεχών, σε εκδηλώσεις στην περιοχή τους, χωρίς λειτουργική συνέχεια στον ευρύτερο χώρο δράσης τους. Ενώ στο εσωτερικό τους αρχίζουν να εμφανίζονται φαινόμενα εξάντλησης της πολιτικής δράσης σε ιδιότυπες μορφές πελατειακών σχέσεων. Η απαρχή τέτοιου είδους φαινομένων εντείνεται και σε μερίδα των βουλευτών μας και κάποιων κυβερνητικών στελεχών, ενώ πολλαπλασιάζονται αδιαφανείς διαδικασίες επιλογής προσώπων, κάθε είδους συμβούλων και κυβερνητικών παρατρεχάμενων.
Οι επεξεργασίες του κόμματος σε μια σειρά τομείς του κυβερνητικού έργου υποκαθίστανται από μια θολή αντίληψη περί αποτελεσματικότητας, στην οποία κυριαρχεί με το αζημίωτο, ένα τμήμα της παραδοσιακής(;) γραφειοκρατίας των υπουργείων, ενώ η λειτουργική σχέση υπουργών με τα αντίστοιχα τμήματα του κόμματος και των βουλευτών, πολλές φορές είναι ανύπαρκτη. Νομοθετικές κυβερνητικές πρωτοβουλίες εμφανίζονται στη Βουλή χωρίς καμιά προηγούμενη διαβούλευση με τους βουλευτές και το κόμμα. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα ανθεί μια αυξανόμενη προσωποκεντρική παραγοντίστικη πρακτική, σε κοινοβουλευτικό και κυβερνητικό επίπεδο, που υποκαθιστά την έννοια της συλλογικής δράσης, αλλά και η ανυπαρξία σοβαρού αντιπολιτευτικού λόγου και μιας χαμηλότατου επιπέδου κοινοβουλευτικής αντιπαράθεση, στην οποία διολισθαίνουν και βουλευτές μας, με απολίτικες συμπεριφορές και εξάντληση του πολιτικού μας λόγου σε επικοινωνιακές εξυπνακίστικες ατάκες αντίστοιχου επιπέδου, ενώ οδηγούν δυστυχώς σε αντίστοιχου επιπέδου και κάποιες κυβερνητικές ανακοινώσεις. Φαινόμενο το οποίο εντείνει όχι μόνο την προπαγάνδα των αντιπάλων μας ότι τελικά «όλοι ίδιοι είναι», αλλά, ακόμη χειρότερα, την καλλιεργούμενη απαξίωση της πολιτικής ως ανοιχτής συλλογικής δράσης ενεργών πολιτών και όχι ως παίγνιο προσωπικού βολέματος επαγγελματιών της πολιτικής. Το γεγονός αυτό σε συνάρτηση με την από τις άλλες αριστερές δυνάμεις μηδενιστική κριτική, την εντεινόμενη αφερεγγυότητα των ανώτερων συνδικαλιστικών οργάνων, τον απολίτικο διαδικτυακό λόγο, τον διευρυνόμενο βρόμικο πόλεμο της πλειονότητας του Τύπου και της τηλεόρασης, θολώνει τελικά το αριστερό αποτύπωμα μιας σειράς σημαντικών κυβερνητικών πράξεων κοινωνικής ευαισθησίας και ταξικής μεροληψίας, εντείνει την απαξίωση κάθε συλλογικής δράσης, αφυδατώνει το αξιακό φορτίο της δημοκρατίας, επιτρέπει την εξάπλωση ρατσιστικών και φασιστικών εθνικιστικών προταγμάτων και τελικά απομακρύνει από την πολιτική όχι μόνο νέους συμπολίτες αλλά και ενεργούς μέχρι χθες συντρόφους μας. Από την άλλη, παρουσιάζεται μια τάση η οποία θεωρεί πως η όποια δημόσια κριτική υπεράσπισης και εμπλουτισμού των θέσεών μας απέναντι σε κυβερνητικές πράξεις που τις παρακάμπτουν ή τις αντιβαίνουν μπορεί να βλάψει την κυβέρνηση της Αριστεράς ή να δώσει επιχειρήματα στην αντιπολίτευση και γι’ αυτό σιωπούν και απέχουν. Ή, ακόμη χειρότερα, οδηγεί ορισμένους να εγκολπώνονται τις υπουργικές προτάσεις ή παραλείψεις ως προτάγματα δημοκρατίας και να υπερασπίζονται άκριτα κάθε κυβερνητική πράξη ακόμη κι αν βρίσκεται σε αντίθεση με τις επεξεργασίες μας.
Την ίδια ώρα, η καθημερινή κριτική προσπάθεια της «Αυγής» και του ρ/σ Στο Κόκκινο να ορθοποδήσουν μέσα από ένα ορθολογικό και σε βάθος χρόνου στρατηγικό σχέδιο αναδιάρθρωσης και αντιμετώπισης των οξυμένων προβλημάτων των εργαζομένων τους, παραπέμπεται παρά τις δεσμευτικές εξαγγελίες, στον αυτόματο πιλότο του συρσίματος στις κομματικές καλένδες. Τίποτε πιο λανθασμένο και επικίνδυνο από τέτοιες λογικές στον διαρκή πόλεμο θέσεων που διεξάγουμε για την εδραίωση ενός ανοιχτού αριστερού αποτυπώματος και μάλιστα σε μια περίοδο που όλα δείχνουν ότι υπερβαίνουμε θετικά το στοίχημα να βγάλουμε τη χώρα από την επιτροπεία, με την κοινωνία όρθια, στην πορεία μιας ανθρωποκεντρικής και οικολογικά ευαίσθητης ανάπτυξης. Έναν πόλεμο που, αν θέλουμε να οδηγήσει στην ηγεμονία του χώρου της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς, οφείλουμε να ξαναβρούμε τη χαμένη αγωνιστικότητα και κριτική μας ριζοσπαστικότητα μέσα στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Να κατανοήσουμε ότι μια αριστερή συλλογικότητα δεν μπορεί να αντέξει στον χρόνο αν η ιδεολογικοπολιτική της ταυτότητα δεν είναι θεμελιωμένη στην ιστορικότητα από την οποία προέρχεται και ταυτόχρονα συναποτελείται από ενεργούς και κριτικούς πολίτες ανοιχτούς στις αντιφάσεις του σήμερα, τοπικές και διεθνικές. Ότι μόνο αν σκεφτόμαστε το ανέφικτο, θα βρίσκουμε μέσα στη συλλογική δράση το μέτρο όσων πρέπει να αλλάξουμε, χωρίς να θεωρούμε κάποια θέματα ως δευτερεύοντα και μικρά απέναντι στον βασικό μας στόχο της πορείας για κοινωνικό μετασχηματισμό με δημοκρατία και ελευθερία.
Άλλωστε, μέσα από μικρές και μεγαλύτερες ρήξεις προχωρούν οι κοινωνίες, λαμβάνοντας προφανώς υπ’ όψιν τους συσχετισμούς κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, καθώς και τις παραδοσιακές κυρίαρχες αντιλήψεις, όχι για να υποταχθούμε σ’ αυτές, αλλά για να τις ανατρέψουμε μέσα από δημοκρατικό διάλογο και αγώνες στους κοινωνικούς και πολιτισμικούς αρμούς της κοινωνίας. Αυτά όμως απαιτούν, επί ποινή ακύρωσης της ύπαρξής μας, αριστερούς πολίτες και όχι άλλο απλούς θεατές!

Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2017

Δικαιοσύνη στα χρόνια της... χολέρας

Δικαιοσύνη στα χρόνια της... χολέρας Δημοσίευση:στην ΑΥΓΗ 27 Οκτωβρίου 2017 Georges Rouault, “Οι τρεις δικαστές”, c.1936 Μπορεί να υπάρξει Δικαιοσύνη αντίθετα με την Ηθική; Η απάντηση είναι αρνητική, γιατί δεν μπορεί να πραγματωθεί η συνταγματικός σκοπός της απονομής της δικαιοσύνης κόντρα στην Ηθική Του Σπύρου Ε. Λάππα* “Η αυστηρότητα των νόμων εμποδίζει την εφαρμογή τους» Μοντεσκιέ Έχουν περάσει 230 χρόνια από τη Διακήρυξη Ανεξαρτησίας των ΗΠΑ και τη Γαλλική Επανάσταση (Ελευθερία - Ισότητα - Αδελφότητα) και η πραγματικότητα για μεγάλο αριθμό πολιτών στις δυτικές κοινωνίες γίνεται όλο και περισσότερο δύσκολη και σε πολλές περιπτώσεις δυσβάσταχτη. Οι κυβερνήσεις γίνονται ιδιαίτερα σκληρές, καταδυναστεύουν μεγάλα στρώματα των λαών και καταπατούν, σε πολλές περιπτώσεις, κάθε έννοια κοινωνικού κράτους και ατομικής ελευθερίας, υλοποιώντας πολιτικές και προγράμματα νεοφιλελεύθερης κοπής και συνταγής. Παράλληλα, νομοθετούν σε «καθεστώς έκτακτης ανάγκης», όπως την όρισε ο Τζόρτζιο Αγκάμπεν, αμφισβητώντας ανοιχτά πλέον τη διάκριση των εξουσιών. Και από το πελώριο και αμείλικτο ερώτημα «τι είναι δημοκρατία και πώς κερδίζεται» αναδύεται το ερώτημα «τι είναι στις συνθήκες αυτές η δικαιοσύνη και πώς εφαρμόζεται». Κορυφαίοι διανοητές της σύγχρονης εποχής, όπως ο Τσόμσκι, ο Χάμπερμας, ο Καστοριάδης, ο Μπάουμαν, ο Μπαντιού, ο Μαρκ Ρος, έχουν διατυπώσει τη βεβαιότητά τους ότι σήμερα έχουμε την απόλυτη κυριαρχία της οικονομίας και του χρηματοπιστωτικού συστήματος επί της πολιτικής, ενώ εκφράζονται αμφιβολίες αν από την κυριαρχία αυτή διασώζεται το σύστημα απονομής δικαιοσύνης.
Ο γράφων ποτέ δεν μίλησα δημόσια για δικαστικές αποφάσεις. Και δεν το έκανα όχι διότι με απέλειπε το θάρρος. Και το κάνω τώρα γιατί αρχίζει να μου λείπει η ελπίδα, ως άνθρωπος εκ των έσω (37 χρόνια συνεχούς και αδιάλειπτης μαχόμενης δικηγορίας). Δύο πρόσφατες αποφάσεις της ελληνικής Δικαιοσύνης θα μπορούσαν να αποτελέσουν ορόσημο και σταθμό για την ίδια αλλά και για το κράτος δικαίου. Όμως δεν αποτέλεσαν, τουλάχιστον αυτή τη φορά. Η Δικαιοσύνη (summum donum = τελικό αγαθό) πρέπει να είναι πλατύδρομη και πάντοτε να λάμπει, να φωτίζει τις καρδιές των πολιτών και αυτό θα γίνει εάν πραγματώνεται αυτό που έλεγε ο Πρωταγόρας: «Καμία ανθρώπινη κοινωνία δεν μπορεί να υπάρξει αν δεν διέπεται από το αίσθημα του Δικαίου και της Ηθικής, έννοιες που κατά τον Πρωταγόρα είναι αλληλένδετες και συνθέτουν την κοινή αντίληψη περί δικαίου. Αυτή ορίζει και αυτή πρέπει να ορίζει την απονομή της δικαιοσύνης και τη λειτουργία ενός ευνομούμενου και δημοκρατούμενου κράτους. Υπάρχει μια υπέροχη απόφαση του Εφετείου της Κύπρου, η οποία στην αιτιολογία της δέχεται ότι «η προσβολή του κοινού περί δικαιοσύνης αισθήματος κλονίζει, ουσιαστικά, την πίστη στο δίκαιο». Από τα χρόνια της αρχαιοελληνικής γραμματείας έρχεται ορμητική η φωνή του Φωκυλίδη (5ος π.χ. αιώνας ποιητής από τη Μίλητο): «Μηδενί δίκην δικάσης, πριν αμφοίν μύθον ακούσης» (κανένα δεν θα δικάσεις πριν ακούσεις την εκδοχή και των δύο) και αυτό έχει την έννοια ότι ο δικαστής, πριν εκδώσει την απόφασή του, θα ακούσει όλες τις πλευρές και τους μάρτυρές τους, έχοντας πάντοτε ως φωτεινό πυρσό και ρομφαία τα λόγια του Φερδινάνδου Ι΄ «Fiat iustitia et pereat mundus» (ας επικρατήσει η δικαιοσύνη και ας χαθεί ο κόσμος) ή τα λόγια του Κομφούκιου: «Ο ανώτερος άνθρωπος σκέφτεται μόνο τη δικαιοσύνη. Ο κατώτερος άνθρωπος σκέφτεται μόνο τα συμφέροντά του». Η Δικαιοσύνη μπορεί και δικαιούται να είναι τυφλή, όμως πρέπει να κερδίζει με το πνεύμα και την ποιότητα των αποφάσεών της και την εμπιστοσύνη των πολιτών. Και η κρίση των πολιτών δεν είναι ποτέ τυφλή, αλλά ζώσα με αιχμή την κοινή περί Ηθικής αντίληψή τους. Και ερωτάται: Μπορεί να υπάρξει Δικαιοσύνη αντίθετα με την Ηθική; Η απάντηση είναι αρνητική, γιατί δεν μπορεί να πραγματωθεί η συνταγματικός σκοπός της απονομής της δικαιοσύνης κόντρα στην Ηθική («Όταν ο νόμος και η Ηθική συγκρούονται μεταξύ τους, ο πολίτης έχει τη σκληρή επιλογή είτε να χάσει την αντίληψή του περί Ηθικής, είτε να χάσει τον σεβασμό του προς τους νόμους και τη Δικαιοσύνη», Frederic Bastiat, Γάλλος κοινωνιολόγος, 1801-1850).
Όλα τα παραπάνω γράφονται με ευκαιρία δύο αποφάσεις της Δικαιοσύνης. Η μία αφορά τη γνωστή περίπτωση της Ηριάννας, και η δεύτερη απόφαση του ΣτΕ με την οποία κηρύχθηκε εν μέρει αντισυνταγματική ΚΥΑ που αφορούσε το πόθεν έσχες, μεταξύ άλλων, και των δικαστών. Και με τις δύο αυτές αποφάσεις η ελληνική Δικαιοσύνη έχασε μια τεράστια ευκαιρία καταξίωσής της και απόδειξης ότι πράγματι είναι ο αληθινός συνταγματικός πυλώνας του δημοκρατικού πολιτεύματος και ότι αυτά που πηδαλιουχούν τη δικαστική σκέψη είναι το δημόσιο συμφέρον και η προστασία της ελληνικής κοινωνίας. Όχι ότι αυτό δεν το έκανε με άλλες αρκετές αποφάσεις της, αλλά τώρα, να(!), υπάρχουν εκείνες οι γκρίζες πλευρές που δεν επιβεβαιώνουν ότι η Θέμις είναι «τυφλή», που δεν ικανοποιούν το περί δικαίου λαϊκό αίσθημα, που το ελάχιστο γκρίζο (ή εκλαμβανόμενο από το σύνολο της κοινωνίας ως γκρίζο) μετατρέπεται σε μελάνωμα που απλώνεται και όλο απλώνεται στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας και διαρρηγνύει τον δεσμό εμπιστοσύνης που επιβάλλεται να υπάρχει πάντοτε μεταξύ Δικαιοσύνης και κοινωνίας. Στη μία απόφαση «επικίνδυνη» η Ηριάννα για την κοινωνία και γι’ αυτό να συνεχίσει στη φυλακή και έτσι να κοιμάται ήσυχη η ελληνική κοινωνία, στην άλλη οι δικαστές να ελέγχουν οι ίδιοι τους εαυτούς τους για το πόθεν έσχες τους και να μη δηλώνονται στοιχεία που πιθανόν θα αποκάλυπταν μη νόμιμο προσωπικό πλουτισμό. Ακούν η Δικαιοσύνη και οι λειτουργοί της τον αχό, την κραυγή της κοινωνίας για ισότητα και ελευθερία; Μένει να αποδειχθεί, διότι «Ο σκοπός του νόμου δεν είναι να καταργήσει ή να περιορίσει, αλλά να διαφυλάξει και να μεγεθύνει την ελευθερία», John Locke).
Κοντολογίς, για την «τυφλή» Θέμιδα δεν είναι δεδομένη και η τυφλή εμπιστοσύνη της κοινωνίας και των πολιτών, διότι οι αποφάσεις της βρίσκονταν, βρίσκονται και θα βρίσκονται κάτω από την κρίση και την έρευνα της κοινωνίας, αλλά και της Ιστορίας. Ναι, και της Ιστορίας, της Ιστορίας που είναι ένα μυθιστόρημα, που όμως μπορεί να αποδειχθεί, και αυτό το «αποδειχτεί» θα πυροδοτεί τις καρδιές και τις συνειδήσεις μας για μια Πολιτεία δικαιοσύνης και δημοκρατίας. Τόσο απλά. * Ο Σπύρος Ε. Λάππας είναι δικηγόρος, βουλευτής Καρδίτσας του ΣΥΡΙΖΑ

Κυριακή 1 Οκτωβρίου 2017

CETA και ευρωπαϊκό κίνημα

CETA και ευρωπαϊκό κίνημα Δημοσίευση:στην ΑΥΓΗ 28 Σεπτεμβρίου 2017 Ως Πανελλαδικό Δίκτυο Φορέων “Stop TTIP CETA TiSA” αγωνιζόμαστε σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε συνεργασία με το ευρωπαϊκό κίνημα συγκεντρώνουμε υπογραφές αυτοδιοικητικών και κοινωνικών φορέων στο κοινό μας ευρωπαϊκό υπόμνημα που αφορά εννέα βήματα για την απόρριψη νεοφιλελεύθερων ρυθμίσεων το οποίο θα καταθέσουμε έως το τέλος του 2017 στα 28 εθνικά κοινοβούλια, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Ευρωκοινοβούλιο Του Γιώργου Εμμανουήλ* Από τις 21.9.2017 είναι σε ισχύ, για την επόμενη τριετία, η προσωρινή εμπορική συμφωνία Ε.Ε. - Καναδά (CETA). Για την οριστική εφαρμογή της, μετά από διεκδίκηση του πανευρωπαϊκού κινήματος που αξιοποίησε το άρθρο 4 της συνθήκης της Λισσαβώνας, χαρακτηρίστηκε μεικτής αρμοδιότητας και των 28 εθνικών κοινοβουλίων των χωρών - μελών της Ε.Ε. και απαιτείται η έγκρισή τους. Έως σήμερα μόνο 6 εθνικά κοινοβούλια την έχουν εγκρίνει αυτά των: Λετονίας, Κροατίας, Τσεχίας, Δανίας, Μάλτας, Ισπανίας. Ας δούμε εν τάχει τα “οφέλη” και τις ζημίες από την εφαρμογή της CETA: * Η κατάργηση των δασμών για το 98% των εξαγόμενων προϊόντων από και προς τον Καναδά μπορεί να ωφελήσει τους καταναλωτές από τη μείωση των τιμών, κυρίως όμως θα ευνοήσει τις εξαγωγές της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας. Λόγω της διευκόλυνσης των εισαγωγών τροφίμων, θα πλήξει την αγροτική παραγωγή της Νότιας Ευρώπης, άρα και της χώρας μας, και τους καταναλωτές, από τις υποβαθμισμένες προδιαγραφές των καναδικών τροφίμων. * Αυξάνει τις ποσοστώσεις εισαγωγών από τον Καναδά, χωρίς δασμούς, βοοειδών και χοιρινών από 9.662 τόνους σε 130.551 τόνους με αρνητικές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή και ελληνική κτηνοτροφία. * Αυξάνει την ποσόστωση χωρίς δασμούς των εξαγωγών ευρωπαϊκών τυριών προς τον Καναδά από 13.472 τόνους σε 33.072 τόνους. * Προστατεύει μόνον 143 Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης ΠΟΠ/ΠΓΕ (Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη) της Ε.Ε. από τα 3.400 ΠΟΠ/ΠΓΕ που έχει συνολικά κατοχυρωμένα η Ε.Ε. (και μόνο 16 από τα 101 ΠΟΠ/ΠΓΕ της Ελλάδας). Δεν κατοχυρώνει το σημαντικότερο ΠΟΠ προϊόν μας, τη φέτα, ενώ παράλληλα δίνει το δικαίωμα στους Καναδούς να παράγουν και εξάγουν "Feta made in Canada" από αγελαδινό γάλα και μεταλλαγμένες ζωοτροφές. Οι επιπτώσεις είναι προφανείς, οπότε χρειάζεται από κοινού υπεράσπιση από καταναλωτές, παραγωγούς, ελληνική Βουλή, καθώς και την Ε.Ε. σε όλες τις διεθνείς συμφωνίες. Τον κίνδυνο αναγνωρίζει και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην έγγραφη απάντησή της στο υπόμνημα διαμαρτυρίας της Κοινής Επιτροπής Υπεράσπισης από 37 φορείς (3.5.2017). * Δεν κατοχυρώνει την “Ευρωπαϊκή Αρχή της Πρόληψης”, σύμφωνα με την οποία δεν κυκλοφορεί προϊόν με πρόσθετα χημικά και φάρμακα αν υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορούν να βλάψουν καταναλωτές και περιβάλλον. Δεν απαγορεύει την εμπορία μεταλλαγμένων τροφίμων και παραπέμπει τα υγειονομικά μέτρα φυτικής και ζωικής παραγωγής σε επιτροπές ρυθμιστικής συνεργασίας.
* Διευκολύνει την πρόσβαση ευρωπαϊκών εταιρειών προμηθειών και υπηρεσιών σε καναδικούς διαγωνισμούς έργων, καθώς και των Ευρωπαϊκών ναυτιλιακών εταιρειών στα λιμάνια του Καναδά. * Προωθεί την ιδιωτικοποίηση δημόσιων υπηρεσιών και έργων υγείας, ηλεκτρικής ενέργειας, ΑΕΙ, εξόρυξης μεταλλευμάτων όπου έχουν ισχυρό ενδιαφέρον καναδικές πολυεθνικές εταιρείες και εμποδίζει την επαναδημοτικοποίηση υπηρεσιών που πολλοί ευρωπαϊκοί δήμοι και περιφέρειες επιχειρούν σήμερα. Eμποδίζει, επίσης, πολιτικές ενίσχυσης των παραγωγικών και καταναλωτικών συστημάτων των τοπικών κοινωνιών. * Δεν περιλαμβάνει τις δεσμεύσεις της Ε.Ε. για την κλιματική αλλαγή που απορρέουν από τη διεθνή συμφωνία του Παρισιού, με δεδομένη τη θέση του Καναδά υπέρ των ορυκτών καυσίμων (πετρελαίου, αερίου και λιγνίτη). * Δεν κατοχυρώνει τις συνθήκες του Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας του ΟΗΕ, ILO, για συλλογικές διαπραγματεύσεις, ενώ επιτρέπει τις ατομικές συμβάσεις εργασίας. Κάτω από την πίεση του ευρωπαϊκού κινήματος φορέων των παραγωγών, καταναλωτών, πολιτών, επιστημόνων και της αυτοδιοίκησης, η εφαρμογή της εταιρικής επιδιαιτησίας (ICS), όπου οι εταιρείες θα μπορούν να μηνύουν κράτη για διαφυγόντα κέρδη, δεν ισχύει στην προσωρινή τριετή εφαρμογή της, αλλά προβλέπεται η ισχύς της μετά την έγκριση των 28 εθνικών κοινοβουλίων. Το Βέλγιο έκανε στις 6.9.2017 προσφυγή κατά της εταιρικής επιδιαιτησίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για να κριθεί εντός του επόμενου έτους η συμβατότητά της με τις συνθήκες της Ε.Ε. Ανάλογη γνωμοδότηση θα κληθούν να δώσουν τα 28 εθνικά κοινοβούλια, μεταξύ αυτών και το ελληνικό.
Ως Πανελλαδικό Δίκτυο Φορέων “Stop TTIP CETA TiSA” αγωνιζόμαστε σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε συνεργασία με το ευρωπαϊκό κίνημα συγκεντρώνουμε υπογραφές αυτοδιοικητικών και κοινωνικών φορέων στο κοινό μας ευρωπαϊκό υπόμνημα που αφορά εννέα βήματα για την απόρριψη νεοφιλελεύθερων ρυθμίσεων το οποίο θα καταθέσουμε έως το τέλος του 2017 στα 28 εθνικά κοινοβούλια, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Ευρωκοινοβούλιο. * Ο Γιώργος Εμμανουήλ είναι εκπρόσωπος του ελληνικού Δικτύου Φορέων και Πολιτών Stop TTIP CETA TiSA στο Πανευρωπαϊκό Δίκτυο "Seattle to Brussels"

Κυριακή 24 Σεπτεμβρίου 2017

ΤΡΟΜΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΠΟΛΗ

ΤΡΟΜΟΣ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΠΟΛΗ
Βγήκε θαρρώ από τον οδοντίατρο πονεμένος εκεί στη πλατεία Αιγύπτου ενώ τον ρώτησε γιατί είχε πιάσει την αύρα της αργοστροφίας του. Η πολυλογία είχε φύγει…. ---«Είσαι καλά»;; Έγνεψε καταφατικά γιατί σκέφτηκε το μινι μάρκετ από κάτω στη Μαυροματαίων με τα λαχταριστά προφιτερόλ συνήθως απαγορευμένος καρπός για αυτόν . Ήταν Τετάρτη όμως και το μαγαζί ήταν κλειστό σαν τις τύχες της χρεοκοπημένης επιπόλαιας ευμάρεια μας . Χρόνια τώρα δεν άκουγες κουβέντα πριν το 2008 για το αρνητικό δημοσιονομικό έλλειμμα και το υπέρογκο δημόσιο χρέος. Επιδοτήσεις για θάψιμο παραγωγής, λεφτά για τεχνολογίες στον αέρα των χρυσοκάνθαρων και χιλιόμετρα πληρωμένα δεκαπλάσιο χρυσάφι σε σημερινούς χρεωμένους εργολάβους. Μια απέραντη ζάλη. Στη Μετσόβου στο πάρκιγκ τον ήξεραν τούδωσαν τα κλειδιά πλήρωσε μηχανικά και τούδειξαν το αμάξι του ,δεν το αναγνώρισε οι γραμμές θαμπές δεν έμπαινε μέσα σε άλλο ξένο αμάξι. Ήρθαν δυο παρατώντας το τάβλι, άλλος ένας πιωμένος θα σκέφτηκαν και έβγαλαν χαρτιά από το ντουλαπάκι .Ορίστε κύριε δικό σας είναι γράφει το όνομα σας, να τα κλειδιά ,ότι χειρότερο δεν ήξεραν δεν σκέφτηκαν το κακό. Δυο πήχες μακριά από τον κώλο μας και, όχι αυτό δεν το θυμάται να τόπαν. Άλλωστε το τάβλι στην Ευρώπη το παίζουν Γερμανία και Γαλλία οι υπόλοιποι αποχαυνωμένοι κάνουμε την εξέδρα, πληρώνουμε ότι παραγγείλουν οι παίχτες, λένε γνώμες κάνουνε σενάρια, μπουκώνουνε κανένα μεζέ αλλά το ματς ότι παιγνίδι και αν παιχτεί το κερδίζουν οι Γερμανοί. Πειραγμένα τα ζάρια αγορασμένος ο αντίπαλος από τις αμερικάνικες πολυεθνικές, σκοτεινός έλεγχος από το «ουδέτερο» τραπεζικό κεφάλαιο στην Ελβετία το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Οι Γερμανοί κρατούν την ηγεμονία, το φτηνό χρήμα, τις καταθέσεις, το χρυσάφι τους, τις εξαγωγές, τις ευνοϊκές συνθήκες πώλησης αυτοκινήτων και δεν μοιράζουν τα κέρδη τους ούτε με τους υποτιθέμενους συμμάχους τους Φιλανδούς, Ολλανδούς, Σλοβάκους, Ούγγρους και Τσέχους
Μπήκε στο Γερμανικό του αμάξι γιατί δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς, έτσι τον έπεισαν , έκανε προσεκτική μανούβρα οπισθοπορείας και βγήκε από το χώρο παρκαρίσματος υπό τα άγρυπνα βλέμματα των κυρίων του χώρου στάθμευσης . Κάτι σαν μνημόνιο οδήγησης με κρύα καρδιά…. Δεν βάρεσε κανένα από τα παρκαρισμένα, σκοτείνιαζε και είχε επίγνωση να πάει σιγά, με χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Parkingexit στο άγνωστο πολιτικό χώρο της πόλης ανασκαλεύοντας κάθε ικμάδα του θολωμένου μυαλού του παρηκμασμένου κορμιού! Εκεί στο τιμόνι της ελπίδας του προορισμού, της συνέπειας του μη χειρότερα. Δυο ζάχαρες σκονάκια που βρήκε μεσα στο αμάξι βόηθησαν στον εγκέφαλο να κάνει τον κατάλληλο ελιγμό από δρόμους και από το φανάρι στο τέρμα Αλεξάνδρας να μπει στη Πατησίων με κατεύθυνση τη Σταδίου. Έβαλε ζώνη, ευρωζώνη. Θολή όραση το παράθυρο ανοιχτό για θορύβους το ραδιόφωνο κλειστό να μην ξεφύγει αλλού ο νους. Ωχ οι ελιγμοί από τα μηχανάκια που περνούν τον αργοπορούντα τι βάσανο που είναι, ξυστά φαίνονται οι πορείες τους κάτι σαν αθόρυβοι ποδηλάτες σε κατάβαση Πάρνηθας, φόβος και τρόμος για τον πεζό πεζοπόρο! Οι σειρήνες της κινδυνολογίας ακούγονταν από παντού τα φανάρια όλα πορτοκαλί, τα φώτα εξωγήινα μην πατήσει απότομα φρένο, να μην γκαζώσει, σαν πρωτάρης οδηγός στην εξουσία. Η Αριστερά στο τιμόνι εν υπνώσει και με δεκανίκια, από τον εισοδιστή σοσιαλδημοκράτη και τον έντιμο συντηρητικό που θέλει προορισμό και σωστούς κανόνες παιγνιδιού, να μην είναι τα ζάρια γιάλλους ασσόδυο και γιάλλους οι εξάρες! Το παράπονο του άγνωστου εξουσιομανούς εκεί στη Σταδίου ,πάντα αριστερή λωρίδα με 40, έγινε ετεροκαθορισμός απέναντι στη μπροστινή λίμο του οδηγού από το Μοσχάτο που μιλούσε συνέχεια στο κινητό με Γερμανία, ακούγονταν οι φράσεις συχνά από το ανοιχτό παράθυρο. Επαναλάμβανε συνέχεια σαν να του το υπαγόρευαν. «Forget it John” Ούτε κατά διάνοια να προσπεράσει αυτόν τον επικίνδυνο οδηγό.
Η Φιλελλήνων έδωσε τη θέση της στην Αμαλίας και εκεί πριν τη Συγγρού έκοψε αριστερά στη Βουλιαγμένης στα μέτρα 4,5 ή κατά άλλους 2,1 δις ευρώ της 2ης αξιολόγησης υποβολή του ΔΝΤ και ντόπιων συμβουλατόρων και καθοδηγητών. Τι και αν κρατούσε το τιμόνι δεν έστριψε δεξιά Καλλιρόης συνέχισε λάθος στη Βουλιαγμένης! Φευγαλέα συνειδητοποίησε ότι τα 46 δις που πλήρωσε για πάρκιγκ στην Ευρωπαϊκή Ενωση της Γερμανίας πρώτο και δεύτερο μνημόνιο ήταν κομμάτι βαρύ τίμημα έξω από ανταγωνισμό και οποιαδήποτε ένδειξη πολιτιστικής αλληλεγγύης. Το δικό του αμάξι οδηγούσε ακόμα δεν νόγαγε. Έπρεπε σιγά σιγά το ήξερε να πιάσει δεξιά λωρίδα εκεί που έζεχνε ασφάλεια και σιγανά ποταμάκια, δεξιά ήταν και η στροφή του να περιμένει να φύγουν όλοι από το φανάρι, άνοιξε για εγρήγορση το ράδιο με πιο σίγουρη κίνηση φυσικά στο Τρίτο πρόγραμμα. Είχε το θλιμμένο βιολί του Αρμένη παπά Κομιτάς Βαρταπέτ στο «ουρανός είναι συννεφιασμένος» γύρισε γρήγορα στα νέα ειδήσεις των οκτώ στο Κόκκινο. Η φωνή του εκφωνητή φάνηκε δόνησε το είναι του. Πιάστηκε δεξιός διευθυντής νοσοκομείου με την γίδα στη πλάτη , γλύτωσε τα τρία κακουργήματα πέφτοντας στα μαλακά. Φούντωσε ο κόσμος της νύχτας και το στημένο στοίχημα με φοροδιαφυγή, στο κόσμο του ποδοσφαίρου. Οι διευθυντές τραπέζης και τα δυο πρώην μεγάλα κόμματα όλη τη κρίση έπαιρναν θαλασσοδάνεια και τα έστελναν σε εξωχώριες. Δημοσιογράφοι πληρωμένοι από τον οργανισμό κατά των λοιμώξεων κακάριζαν και εκβίαζαν ,το παιγνίδι που τους έμαθε κάποτε ο Κοσκωτάς. Οι άνθρωποι που μιλάνε για τα πάντα ή αποκρύβουν τα σημαντικά. Συνδικαλιστές κατ επάγγελμα κρατικοδίαιτοι και παραγκωνίζοντας με την επιρροή τους ισοπεδώνουν τις αντίθετες φωνές, μικροί σατράπες ιδίων συμφερόντων που ξεκίνησαν κάποτε μικροί πρίγκιπες. Τόσο δύσκολο είναι να δεις την ανισότητα και να ικανοποιήσεις διάφορα συμφέροντα Σολομώντα;;
Σαν σκουλήκι που σέρνεται από την ταχύτητα του δρόμου προσέχοντας τρόπος του λέγειν και τον πεζό του πεζοδρομίου βρήκε και έστριψε στην Ηλία Ηλιού δεξιά, πέρασε τον κάβο που τον είχε παρασύρει ο εκφωνητής με την αδολεσχία του. Μεσα στο τσερβέλο του είχε πια το πλάνο της επιβίωσης και του προορισμού, χωρίς σύγκρουση έπρεπε να αξιολογήσει και να αναμετρηθεί. Χωρίς μπασίματα και προσπεράσματα κατεβαίνει σε γνώριμα ασφάλτινα νερά περνά τη Φραντζή κυκλώνει μέσω Λαγουμιτζή και μπαίνει στη Σαρκουδίνου σε γνώριμους δρόμους. Έτσι λειτουργεί η επικαιρότητα και η συνεχής και ενδελεχής ενημέρωση ζωντανεύει το μυαλό και τα γενικότερα προβλήματα οδηγούν στην επίλυση και των επι μέρους. Κάθε τιμόνι που απέχει της αυτογνωσίας, της ρεαλιστικής πραγματικότητας και των αρχικών ιδανικών και κοινωνικών προδιαγραφών είναι καταδικασμένο σε συγκρουσιακές και παραβατικές αδικίες. Το σπίτι που αγοράσαμε δεν μπορεί να το πληρώνουμε φόρο και οι κλέφτες να μην πληρώνουν τα κλεμμένα γιατί το είπαν κάποιοι δικαστές που πλήρωσαν κάποιες θέσεις στον ύπνο τους και αποφασίζουν στον ξύπνιο τους με κριτήριο τα όνειρά τους….. Εμένα με τρομάζουν οι συμπεριφορές ανώτατων δικαστηρίων στην μικρή μας πόλη. Εσάς;; --«Είμαι καλά» πήρε τηλέφωνο το φιλο και οδοντίατρο, ήξερε ήταν από τους ελάχιστους που ανησυχούσε. 24-9-2017 Διόνυσος

Πέμπτη 14 Σεπτεμβρίου 2017

Μύθοι και πραγματικότητα για τα μεταλλεία στη Β.Α.Χαλκιδική

Μύθοι και πραγματικότητα για τα μεταλλεία στη Β.Α.Χαλκιδική 2.5K Μύθοι και πραγματικότητα για τα μεταλλεία στη Β.Α.Χαλκιδική Του Κυριάκου Π. Παναγιωτόπουλου εχει δημοσιευτεί στο capital.gr Η επέκταση της μεταλλευτικής δραστηριότητας στη Β. Α. Χαλκιδική βρίσκεται στο επίκεντρο της επικαιρότητας για περισσότερο από μια δεκαετία γεγονός που δείχνει ότι το πρόβλημα ενδιαφέρει την κοινή γνώμη και ιδιαίτερα τους κατοίκους της περιοχής. Η όποια συζήτηση όμως τις περισσότερες φορές είναι μονομερής, επιφανειακή ή ελλιπής και δεν καλύπτει το θέμα από όλες τις πλευρές. Επομένως, οποιαδήποτε συζήτηση γι’ αυτό το θέμα θα πρέπει να περιλαμβάνει κατά το δυνατόν αφ’ ενός όλη αυτή τη χρονική περίοδο δηλαδή, από την ημέρα κατά την οποία το Ελληνικό δημόσιο παραχώρησε την περιοχή για μεταλλευτική εκμετάλλευση σε ιδιώτες μέχρι σήμερα και αφ’ ετέρου όλα όσα σχεδιάζονται να γίνουν και τις επιπτώσεις που αυτά θα προκαλέσουν στο γενικότερο περιβάλλον και στους κατοίκους της περιοχής και όχι μόνο. Με το Ν.3220/2004 επικυρώθηκε σύμβαση μεταξύ του Ελληνικού δημοσίου και της νεοσύστατης εταιρείας Ελληνικός Χρυσός ΑΕ (ΕΧ) που υπογράφηκε το Δεκέμβριο του 2003 και προέβλεπε την παραχώρηση έκτασης 317.000 στρεμμάτων στη Β.Α. Χαλκιδική για μεταλλευτική εκμετάλλευση μαζί με τον ακίνητο και κινητό εξοπλισμό της προηγούμενης μεταλλευτικής εταιρείας (TVX) έναντι 11 εκατομμυρίων ευρώ. Αξίζει να αναφερθεί ότι η αναγραφή των περιουσιακών στοιχείων που παραχωρήθηκαν στην ΕΧ καλύπτει περίπου 200 σελίδες της ανωτέρω σύμβασης. Η παραχωρηθείσα έκταση αποτελείται από δάσος σε ποσοστό μεγαλύτερο από 90 %. Με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (201745/26-7-2011) εγκρίθηκε η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) που κατέθεσε η ΕΧ (2010) και τέθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι υλοποίησης του έργου, τελικά, σε μια έκταση 264.000 στρεμμάτων. Το όλο έργο περιλαμβάνει τέσσερα υποέργα α) των Σκουριών, β) της Ολυμπιάδας, γ) του Μαντέμ Λάκκου και δ) του Στρατωνίου. Το κείμενο που ακολουθεί θα περιοριστεί μόνο στο υποέργο των Σκουριών λόγω του ότι το συγκεκριμένο υποέργο είναι κατά πολύ μεγαλύτερο από τα υπόλοιπα, περιλαμβάνει για πρώτη φορά στην περιοχή επιφανειακή εξόρυξη και θα προκαλέσει, εφόσον υλοποιηθεί, ιδιαίτερα σοβαρές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις.
Οι επιπτώσεις Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της σχεδιαζόμενης μεταλλευτικής δραστηριότητας στις Σκουριές και οι επιπτώσεις της στην ευρύτερη περιοχή, κρίνεται μάλλον απαραίτητο να αναφερθούν επιγραμματικά όλες οι φάσεις αυτής της επέμβασης καθώς και οι αναμενόμενες επιπτώσεις. Για να μην υπάρξει καμία αμφισβήτηση των στοιχείων που θα δοθούν στη συνέχεια, διευκρινίζεται ότι όλα τα ποσοτικά στοιχεία που θα αναφερθούν προέρχονται από την Κύρια Μελέτη της ΜΠΕ (εκτός αν αναφέρεται διαφορετικά) και σε παρένθεση θα δίνεται η σελίδα ή ο πίνακας της ΜΠΕ που αυτά αναγράφονται, ώστε να μπορεί να ελεγχθεί η ακρίβειά τους. Το προς εξόρυξη και εκμετάλλευση πέτρωμα στις Σκουριές ανέρχεται σε 146,2 εκατομμύρια τόνους, από τους οποίους 66,9 εκατομμύρια τόνοι θα εξορυχτούν επιφανειακά και το υπόλοιπο υπόγεια (σελ. 5.3-68) και η μέση περιεκτικότητά του σε χρυσό είναι 0,89 γραμμάρια ανά τόνο και σε χαλκό 0,56 % (Πίνακας 5.3.3-1). Το πέτρωμα περιέχει επίσης θειούχες ενώσεις βαρέων μετάλλων (ΒΜ) όπως αντιμονίου, αρσενικού, βαρίου, καδμίου, χρωμίου, χαλκού, σιδήρου, μαγγανίου, νικελίου, μολύβδου, ψευδαργύρου, κ.ά. Επιπλέον στο πέτρωμα περιέχεται μια μορφή αμιάντου (τρεμολίτης) σε ποσοστά 3 % που στα απόβλητα εμπλουτισμού θα ανέρχεται σε 8 % καθώς και χαλαζίας σε ποσοστά 40 % στο πέτρωμα και 26 % στα απόβλητα (σελ. 5.3-109).
Οι φάσεις της σχεδιαζόμενης επέμβασης Οι φάσεις της σχεδιαζόμενης επέμβασης και οι άμεσες συνέπειές τους μπορούν σε αδρές γραμμές να αναφερθούν ως ακολούθως: α) αποψίλωση του δάσους σε μια έκταση μεγαλύτερη των 2.500 στρεμμάτων (Πίνακας 5.10.1-1) το μεγαλύτερο μέρος της οποίας έχει ήδη πραγματοποιηθεί. Η αποψίλωση γίνεται με ολοκληρωτική εκρίζωση των δένδρων ώστε να μην υπάρχει περίπτωση να βλαστήσουν εκ νέου οι ρίζες. Περαιτέρω σχολιασμός νομίζω ότι δε χρειάζεται. β) επιφανειακή εξόρυξη (Πίνακας 5.1.2-2) του πετρώματος που προγραμματίζεται να ανέλθει σε 24.000 τόνους ημερησίως (Πίνακας 5.3.3-1) και θα επιτυγχάνεται με εκσκαφή και ανατινάξεις (Πίνακας 5.3.2-4). Η ημερήσια χρησιμοποίηση εκρηκτικών θα κυμαίνεται από 4 έως 6 τόνους (Πίνακας 5.3.2-5) ενώ ο κρατήρας που θα δημιουργηθεί κατά την εξόρυξη θα έχει διάμετρο 705 και βάθος 220 μέτρα (σελ. 5.3-10). Σε άλλο σημείο της ΜΠΕ (Παράρτημα VII, σελ. 15) όμως αναφέρεται ‘θα γίνει συνδυασμός μιας επιφανειακής εκμετάλλευσης μεσαίου (300 m) ή μεγαλύτερου (400 m) βάθους ακολουθούμενη από υπόγεια εκμετάλλευση….’. Ο αναγνώστης μπορεί να αξιολογήσει αυτή την ασυμφωνία που μόλις αναφέρθηκε για το βάθος του επιφανειακού ορύγματος. ‘Οι εργασίες στο όρυγμα εκτελούνται 7 ημέρες την εβδομάδα, σε 24ωρη βάση, σε τρεις 8ωρες βάρδιες’. Η επιφανειακή εξόρυξη θα διαρκέσει 11 χρόνια και θα ακολουθήσει υπόγεια εκμετάλλευση για άλλα 20 χρόνια. γ) όρυξη 9 υδρογεωτρήσεων περιμετρικά του κρατήρα και μέχρι βάθους 790 μέτρων (= 140 μέτρα χαμηλότερα από την επιφάνεια της θάλασσας), για προ-αποστράγγιση του μεταλλείου (σελ. 5.3-87) ώστε η απόληψη του πετρώματος να γίνεται εν ξηρώ και για άντληση νερού που θα χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες του εργοστασίου εμπλουτισμού. Η ΜΠΕ προβλέπει επανεισπίεση του νερού που θα πλεονάζει. Η συνεχής άντληση νερού από προοδευτικά μεγαλύτερα βάθη, θα προκαλέσει υποβιβασμό της υπεδάφειας στάθμης νερού (κώνος αποστράγγισης) σε μια έκταση με διαστάσεις 4,5x3,2 χιλιομέτρων (= 14.400 στρέμματα [σελ. 7.10-33]). Άμεσο αποτέλεσμα θα είναι η αποστράγγιση του βουνού και η υποβάθμιση και καταστροφή του δάσους πολύ πέραν της περιοχής που ήδη αποψιλώθηκε. Κατά τη διάρκεια των βροχοπτώσεων, στην επιφάνεια του γυμνού πλέον εδάφους το νερό θα απορρέει επιφανειακά, συχνά θα εμφανίζονται πλημμυρικά επεισόδια και θα προκαλούνται έντονες διαβρώσεις. Επιπλέον, θα προκληθεί εξαφάνιση πηγών, μείωση της ροής ρεμάτων και ποταμών και ουσιαστική αχρήστευση υδρογεωτρήσεων που χρησιμοποιούνται για ύδρευση κατοίκων και επισκεπτών και άρδευση καλλιεργειών. Εξ άλλου και στη ΜΠΕ (σελ. 7.10-33) δηλώνεται ρητά ότι: ‘Σχετικά με τους συμβάλλοντες του ποταμού Χαβρία (ρέμα Παναγιάς και ρέμα Ξινονέρι), αυτοί ……. εκτιμάται ότι θα υποστούν ελαφρά μείωση πηγαίων αναβλύσεων…’. δ) μεταφορά - λειοτρίβηση - χημική επεξεργασία (εμπλουτισμός) του πετρώματος. Τα χημικά αντιδραστήρια που προβλέπεται να χρησιμοποιηθούν, τα οποία δεν είναι καθόλου ‘αθώα’ ή ακίνδυνα, είναι η νατριούχος ισοπροπυλική ξανθάτη, το Aeropromoter, η μεθυλ-ισοβουτυλ-καρβινόλη και κροκιδωτικά μέσα. ε) το τελικό προϊόν θα είναι μόλις το 1,97 % του πετρώματος ενώ το υπόλοιπο (= 98,03 %) του πετρώματος θα είναι τα απόβλητα εμπλουτισμού (σελ. 5.3-68). Με άλλα λόγια ένα μέρος του βουνού απλά θα μετατραπεί σε απόβλητο και θα μεταφερθεί σε κοντινή απόσταση στις λίμνες απόθεσης, όπου θα παραμείνει τοξικό για πάντα.
στ) κατασκευή δύο φραγμάτων ύψους αντίστοιχα 131 και 143 μέτρων (Πίνακες 5.3.4-4 και 5.3.4-5) με τη χρησιμοποίηση αποβλήτων εξόρυξης ώστε να δημιουργηθούν λίμνες απόθεσης στις οποίες θα αποτεθούν τα απόβλητα της επεξεργασίας (εμπλουτισμού) που θα έχουν όγκο 44 εκατομμύρια κυβικά μέτρα (Πίνακες 5.3.4-4 και 5.3.4-5). Αξίζει να αναφερθεί ότι τα γιγαντιαία αυτά χωμάτινα φράγματα θα κατασκευαστούν σε μια ιδιαίτερα σεισμογόνο περιοχή που μόνο κατά τον 20ό αιώνα έχει δώσει 3 σεισμούς με ένταση μεγαλύτερη των 7 R (Παράρτημα Χ, σελ. 23). Ένας από αυτούς τους σεισμούς (1932) ισοπέδωσε στην κυριολεξία κάποια χωριά της περιοχής με εκατοντάδες θύματα. Ποια θα είναι άραγε η τύχη αυτών των φραγμάτων και του τοξικού περιεχομένου τους αν κάτι παρόμοιο επαναληφθεί στο άμεσο ή στο απώτερο μέλλον; Καθ’ όλη τη διάρκεια της επιφανειακής εξόρυξης (11 έτη), θα παράγεται σκόνη πετρώματος που θα ανέρχεται σε 2.162 τόνους ανά ώρα στους χώρους του μεταλλείου (Πίνακας 5.3.9-2) και σε 954 τόνους ανά ώρα (Πίνακας 5.3.9-3) κατά τις φορτοεκφορτώσεις στους χώρους απόθεσης του πετρώματος. Τα τεμαχίδια αυτής της σκόνης περιέχουν, όπως και το πέτρωμα, ΒΜ, τρεμολίτη και χαλαζία. Οι τεράστιες αυτές ποσότητες σκόνης θα μετακινούνται με τον άνεμο και θα αποθέτονται ως ξηρή απόθεση στην επιφάνεια του εδάφους, στα επιφανειακά νερά, στη θάλασσα και στο υπέργειο τμήμα των φυτών. Η απόσταση στην οποία θα διασπαρθεί η σκόνη δεν είναι γνωστή αλλά έχουμε το δεδομένο της σκόνης από τη Σαχάρα που καλύπτει απόσταση περίπου 1000 χιλιομέτρων πριν αποτεθεί στη χώρα μας. Επομένως τα προβλήματα από τη σκόνη δεν αφορούν μόνο τους κατοίκους της περιοχής των μεταλλείων αλλά και αυτούς που διαμένουν σε αρκετά μεγάλες αποστάσεις από τις Σκουριές. Επίσης η σκόνη που θα κυκλοφορεί στην ατμόσφαιρα μπορεί να μετακινηθεί με το νερό της βροχής και να προκαλέσει ρύπανση του εδάφους και των φυτών. Τα απόβλητα εξόρυξης και εμπλουτισμού, κατά την επαφή τους με το νερό και την έκθεσή τους στον ατμοσφαιρικό αέρα, αποδίδουν χημικά ιόντα που προκαλούν τις όξινες απορροές (στραγγίσματα) και οδηγούν σε οξίνιση του εδάφους και επιβάρυνση του εδάφους και των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων με ΒΜ. Η χρησιμοποίηση για άρδευση ρυπασμένου με ΒΜ επιφανειακού ή υπόγειου νερού, επιτείνει τη ρύπανση του εδάφους ενώ η χρησιμοποίησή του ως πόσιμου από ζώα και ανθρώπους, οδηγεί σε συσσώρευση ΒΜ στον οργανισμό τους η οποία έχει πολύ δυσμενείς επιδράσεις στην υγεία τους. Η οξίνιση του εδάφους και η αυξημένη περιεκτικότητά του σε ΒΜ θα καταστήσουν το έδαφος ακατάλληλο να χρησιμοποιηθεί ως ενδιαίτημα από οργανισμούς και μικροοργανισμούς καθώς επίσης και ως υπόστρωμα ανάπτυξης φυτών. Θα πρέπει εδώ να αναφερθεί ότι για το σχηματισμό εδάφους, πάχους περίπου ενός μέτρου απαιτείται διάστημα χιλιάδων χρόνων. Έχει βρεθεί, σχεδόν σε όλες τις χώρες που λειτουργούν ή λειτουργούσαν μεταλλεία χρυσού ότι, εδάφη που γειτνιάζουν με μεταλλεία ή βρίσκονται ακόμη και σε μεγάλη απόσταση από αυτά, παραμένουν ρυπασμένα με ΒΜ για αρκετές 10-ετίες ή και 100-ετίες μετά τη διακοπή λειτουργίας των μεταλλείων. Μεγάλος αριθμός επιστημονικών - ερευνητικών εργασιών απαντάται στη διεθνή βιβλιογραφία που αφορούν τις επιπτώσεις μεταλλευτικών δραστηριοτήτων, ιδιαίτερα εκείνων που ασχολούνται με την απόληψη χρυσού, κατά τη διάρκεια αλλά και πολλές δεκαετίες μετά τη διακοπή της λειτουργίας των μεταλλείων. (Η παράθεση όλων αυτών των βιβλιογραφικών πηγών δεν μπορεί να γίνει στο παρόν κείμενο αλλά είναι διαθέσιμες σε κάθε ενδιαφερόμενο). Σε κάθε περίπτωση αναφέρεται πολύ αυξημένη ρύπανση με ΒΜ των εδαφών, των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, της φυσικής βλάστησης και των καλλιεργούμενων φυτών και εισαγωγή των ΒΜ στην τροφική αλυσίδα που σωρευτικά έχουν ανεπιθύμητες και σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων. Τα φυτά που καλλιεργούνται στη Β.Α. Χαλκιδική (ελιές, άμπελος, σιτηρά, λαχανοκομικά, οπωροφόρα, χορτοδοτικά, κ.ά.) έχουν ιδιαίτερη ευαισθησία και εμφανίζουν συμπτώματα τοξικότητας όταν στο περιβάλλον ανάπτυξής τους παρατηρούνται αυξημένες συγκεντρώσεις ΒΜ. Είναι επομένως προφανές και πέραν πάσης αμφισβήτησης ότι, η σχεδιαζόμενη μεγάλης κλίμακας επέκταση των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων στην περιοχή των Σκουριών θα έχει πολύ δυσμενείς και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στη Γεωργία, στην Κτηνοτροφία, στην Υλοτομία, στη Μελισσοκομία και στην Αλιεία που ασκούν οι κάτοικοι της περιοχής.
Κατά συνέπεια, τελικό και αδιαμφισβήτητο αποτέλεσμα της σχεδιαζόμενης επέκτασης της μεταλλευτικής δραστηριότητας στη Β. Α. Χαλκιδική θα είναι η πλήρης απαξίωση της αγροτικής παραγωγής και των συναφών δραστηριοτήτων λόγω α) της μειωμένης ποσότητας και της υποβαθμισμένης ποιότητας των παραγόμενων φυτικών και ζωικών προϊόντων, β) της μειωμένης επιδότησης των αγροτικών προϊόντων που θα παράγονται σε υποβαθμισμένες περιοχές, σύμφωνα με τη νέα Κ.Α.Π., γ) της αδυναμίας κατανάλωσης ακόμη και των προϊόντων που θα παράγουν οι ίδιοι οι κάτοικοι της περιοχής και δ) της αναγκαστικής αλλαγής του τρόπου ζωής των κατοίκων. Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλά γεωργικά προϊόντα της Χαλκιδικής έχουν χαρακτηριστεί ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ. Όμως, σε μια περιοχή που η ατμόσφαιρα, το νερό και τα γεωργικά προϊόντα μπορεί να είναι δυνάμει ρυπασμένα, στην οποία θα γίνονται συχνές ανατινάξεις και θα κυκλοφορούν στην ατμόσφαιρα τόνοι τοξικής σκόνης, κανείς δε θα θέλει να επισκεφθεί, κανείς δε θα την επιλέγει ως τουριστικό προορισμό. Επομένως, πολύ σημαντικές θα είναι οι επιπτώσεις της επέκτασης της μεταλλευτικής δραστηριότητας στον τουρισμό που είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένος στους παραλιακούς οικισμούς της περιοχής (Ολυμπιάδα, Στρατώνι, Ιερισσός, Ν. Ρόδα, Αμμουλιανή, Ουρανούπολη, Δεβελίκι και Πυργαδίκια) όπως και στον αριθμό των επισκεπτών / προσκυνητών του Αγίου Όρους. Για όλους τους προηγούμενους λόγους μεγάλος αριθμός ανεξάρτητων επιστημονικών φορέων έχει ταχθεί εναντίον της επέκτασης της μεταλλευτικής δραστηριότητας θεωρώντας ότι υπερβαίνει τη φέρουσα ικανότητα της περιοχής, θα προκαλέσει μη αναστρέψιμη καταστροφή του περιβάλλοντος, θα οδηγήσει σε οικονομικό μαρασμό της περιοχής και θα έχει ως αποτέλεσμα σοβαρά προβλήματα στην υγεία κατοίκων, επισκεπτών και ιδιαίτερα των εργαζομένων στα μεταλλεία. Ορισμένοι από τους επιστημονικούς φορείς που τάχθηκαν αρνητικά στην σχεδιαζόμενη επέκταση της μεταλλευτικής δραστηριότητας είναι το Συμβούλιο Περιβάλλοντος και το Πρυτανικό Συμβούλιο του ΑΠΘ, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος/Τμήμα Κεντρικής Μακεδονίας, η Γεωπονική Σχολή του ΑΠΘ, η Σχολή Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, το Τμήμα Τουριστικών Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, ο Σύνδεσμος Γεωλόγων Μελετητών, το Συνδικάτο Εργαζομένων στο ΙΓΜΕ, η Ένωση Ιατρών Νοσοκομείου και Κέντρων Υγείας Ν. Χαλκιδικής, η Ομοσπονδία Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας. Οι κάτοικοι της περιοχής και όχι μόνο μετά την ενημέρωσή τους για το τι πρόκειται να συμβεί, αντέδρασαν και συνεχίζουν να αντιδρούν στην καταστροφή του τόπου τους, στην απώλεια των περιουσιών τους, στην υποβάθμιση της ζωής και της υγείας τους. Πέρα από όσα αναφέρθηκαν μέχρι τώρα, σε όλη τη Β. Α. Χαλκιδική υπάρχουν δεκάδες αρχαιολογικοί και ιστορικοί χώροι σημαντικής αξίας (π.χ. σοβαρές ενδείξεις για τον τάφο του Αριστοτέλη στα Αρχαία Στάγειρα, πρόσφατα ανακαλυφθέντες αρχαιολογικοί χώροι στις Σκουριές, που η απομάκρυνσή τους από την περιοχή, όπως σχεδιαζόταν, έχει ανασταλεί με απόφαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου). Η ανάδειξη όλων αυτών των αρχαιολογικών και ιστορικών χώρων θα αυξήσει επιπλέον τον αριθμό των επισκεπτών/τουριστών στην περιοχή αυξάνοντας το εισόδημα και το επίπεδο ζωής των κατοίκων.
Οι μύθοι Το κείμενο θα ήταν ημιτελές αν δεν αναφερόταν και κάποιες απόψεις που επικαλούνται όσοι διάκεινται ευμενώς στη σχεδιαζόμενη επέκταση της μεταλλευτικής δραστηριότητας στη Β.Α. Χαλκιδική. Τα κυριότερα επιχειρήματα, μύθους θα τα έλεγα, που χρησιμοποιούνται υπέρ της επέκτασης της μεταλλευτικής δραστηριότητας στη Β.Α. Χαλκιδική και η αντίκρουση/σχολιασμός τους δίνονται στη συνέχεια: 1ος Μύθος: Η μεταλλευτική δραστηριότητα ασκείται στην περιοχή από την αρχαιότητα, επομένως μπορεί να συνεχιστεί. Είναι αλήθεια ότι ένα μέρος αυτής της περιοχής έχει μακραίωνα ιστορία ως μεταλλευτική ζώνη. Αλλά ο βαθμός και οι μέθοδοι εκμετάλλευσης που εφαρμοζόταν σε παλαιότερες χρονικές περιόδους διαφέρουν πάρα πολύ από αυτές που σχεδιάζεται να εφαρμοστούν. Μεταξύ του χθες και του αύριο υπάρχει μια τεράστια διαφορά κλίμακας. Σε παλαιότερες περιόδους τα προς εκμετάλλευση μέταλλα βρισκόταν σε υψηλές αναλογίες και όχι σε κλάσματα του γραμμαρίου ανά τόνο όπως τα προς εκμετάλλευση πετρώματα στις Σκουριές. Επίσης, τα τεχνικά μέσα που είχαν στη διάθεσή τους δεν τους επέτρεπαν να εξορύσσουν πολύ μεγάλες ποσότητες πετρώματος/μεταλλεύματος. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η ποσότητα που εξορυσσόταν στο παρελθόν κατά τη διάρκεια ενός χρόνου τώρα σχεδιάζεται και είναι τεχνικά δυνατό, να εξορύσσεται σε ένα 24ωρο. Επιπλέον, δεν εφαρμόσθηκε ποτέ στην περιοχή επιφανειακή εξόρυξη ούτε χρειάστηκε να αποστραγγιστεί μια ολόκληρη περιοχή που σήμερα τροφοδοτεί με νερό περίπου τη μισή Χαλκιδική. 2ος Μύθος: Τέτοιου είδους δραστηριότητες ασκούνται σε άλλες χώρες, γιατί όχι και εδώ. Όσοι αναφέρουν τέτοια παραδείγματα αποκρύπτουν σε τι είδους περιοχές υπάρχουν τέτοια έργα και πόσο απέχουν αυτά από κατοικημένες περιοχές. Εκεί (πχ Καναδάς, Σκανδιναβικές Χώρες) τέτοιες δραστηριότητες αναπτύσσονται σε σημεία που απέχουν 100-άδες χιλιόμετρα από κατοικημένες περιοχές. Λόγω των συχνών ‘ατυχημάτων’ που προκλήθηκαν και σε αυτές τις περιοχές και τις αντιδράσεις των πολιτών για τις οικολογικές καταστροφές που προκλήθηκαν από τα ‘ατυχήματα’, οι χώρες αυτές θέσπισαν πολύ αυστηρότερους όρους ή απαγόρευσαν τη λειτουργία τέτοιων μονάδων. Αντίθετα, στην περίπτωση της Β. Α. Χαλκιδικής υπάρχουν οικισμοί (Μ. Παναγία, Παλαιοχώρι, Νεοχώρι) σε απόσταση 3-5 χιλιομέτρων από τις Σκουριές ενώ περίπου οι μισοί οικισμοί του Δήμου Αριστοτέλη απέχουν λιγότερο από 10 χιλιόμετρα από το επιφανειακό όρυγμα. 3ος Μύθος: Έχουμε χρυσό, γιατί να μην τον εκμεταλλευτούμε; Κατ’ αρχήν ίσως ο τίτλος της εταιρείας (Ελληνικός Χρυσός) να παραπλανά κάποιους καθώς το 95 % των μετοχών ανήκει σε πολυεθνική εταιρεία (ELDORADO GOLD) επομένως ο πιθανολογούμενος χρυσός δεν θα είναι ελληνικός. Σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (201745/26-7-2011) ‘Απαραίτητη προϋπόθεση για την αξιοποίηση …… είναι η εφαρμογή της Πυρομεταλλουργικής Μεθόδου Ακαριαίας Τήξης (Flash Smelting) …’. Από τα μέχρι στιγμής δεδομένα δεν πρόκειται να παράγεται μεταλλικός χρυσός όπως τουλάχιστον περιγράφεται στην παραπάνω ΚΥΑ, καθώς η μέθοδος της ακαριαίας τήξης που προτάθηκε από την ΕΧ και υπάρχει στην ΚΥΑ ως ‘απαραίτητη προϋπόθεση’ είναι διεθνώς ανεφάρμοστη. Επομένως, ακόμη και στην περίπτωση που η επέκταση της μεταλλευτικής δραστηριότητας προχωρήσει, καθαρός χρυσός δεν πρόκειται να παραχθεί στη Β.Α. Χαλκιδική. Θα παράγονται και θα εξάγονται συμπυκνώματα μετάλλων (χρυσού, αργύρου, κ.ά.) και επομένως δεν πρόκειται να έχει έσοδα το Ελληνικό Δημόσιο από αυτή τη δραστηριότητα. 4ος Μύθος: Ανάγκη για επενδύσεις: τίποτε από ότι θα κατασκευαστεί δε θα είναι χρήσιμο ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί μετά το πέρας της μεταλλευτικής δραστηριότητας (μέγιστη διάρκεια κατά τη ΜΠΕ 30 χρόνια) για άλλες οικονομικές δραστηριότητες. Απεναντίας εκείνο που θα μείνει θα είναι οι τεράστιες ποσότητες τοξικών αποβλήτων, το κατεστραμμένο δάσος και τα λιγοστά και ρυπασμένα νερά.
5ος Μύθος: Θέσεις εργασίας ιδιαίτερα σε περίοδο κρίσης: αναφέρεται συχνά ότι οι θέσεις εργασίας θα είναι περισσότερες από 5.000. Αλλά στη ΜΠΕ της ΕΧ αναφέρονται 1.300 άτομα από τον 9ο χρόνο λειτουργίας των μεταλλείων και μετέπειτα (Πίνακας 5.9.5-1). Δεν αναφέρεται όμως πουθενά ούτε λέγεται από κανέναν από τους υποστηρικτές της επέκτασης της μεταλλευτικής δραστηριότητας, πόσες θέσεις εργασίες θα χαθούν οριστικά από άλλες δραστηριότητες (τουρισμός και συναφή επαγγέλματα, γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία, μελισσοκομία, μεταποίηση, κατασκευές, κλ) που μπορούν να ασκούνται για πάντα. Εξ άλλου κανείς από όσους αντιτίθενται σε αυτήν την επέκταση, δε ζητά να διακοπούν οι μεταλλευτικές δραστηριότητες όπου αυτές ασκούνται από χρόνια και να χάσουν τη δουλειά τους εκατοντάδες εργαζόμενοι. Επιπλέον, σε κάθε περίπτωση απαιτείται ένας αριθμός εργαζομένων για τη συντήρηση και διαχείριση των εγκαταλειμμένων στοών και των όξινων απορροών. Εκείνο για το οποίο αγωνίζονται οι κάτοικοι της περιοχής, της Χαλκιδικής και της Β. Ελλάδας α) είναι να σταματήσει άμεσα η επέκταση της μεταλλευτικής δραστηριότητας στις Σκουριές και να αποκατασταθεί το περιβάλλον που έχει βάναυσα υποβαθμιστεί και β) να συνεχίσουν τη δραστηριότητα τα παλαιά μεταλλεία με μειούμενο ρυθμό δηλαδή, να μην αντικαθίσταται το προσωπικό που αποχωρεί λόγω συνταξιοδότησης. Εξ άλλου σε έργα αποκατάστασης του περιβάλλοντος μπορούν να απασχοληθούν εκατοντάδες κατοίκων και για μεγάλο χρονικό διάστημα. Κλείνοντας θεωρώ ότι, από την παράθεση των πραγματικών στοιχείων της σχεδιαζόμενης επέκτασης της μεταλλευτικής δραστηριότητας στη Β. Α. Χαλκιδική και των επιπτώσεων που σίγουρα θα ακολουθήσουν, καθώς υπάρχουν πολλά παραδείγματα από άλλες χώρες, μπορεί κανείς να βγάλει τα συμπεράσματά του, αν δηλαδή θα υπάρξει όφελος ή ζημία για την περιοχή, για τη Χαλκιδική ή για τη χώρα, από αυτή την επέκταση. Οι κάτοικοι της περιοχής έχουν καταλήξει προ καιρού σε συμπεράσματα, γι’ αυτό και εκφράζουν με κάθε τρόπο τη ριζική αντίθεσή τους. * Ο κ. Παναγιωτόπουλος είναι Ομότιμος Καθηγητής Εδαφολογίας ΑΠΘ, Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αριστοτέλη. 2.5K

Σάββατο 26 Αυγούστου 2017

Πόσο πιθανή είναι μια νέα χρηματοπιστωτική κρίση;

Πόσο πιθανή είναι μια νέα χρηματοπιστωτική κρίση; Δημοσίευση: 25 Αυγούστου 2017 στην Αυγή Στην πραγματικότητα, η μεγάλη ύφεση του 2007 δεν ξεπεράστηκε ποτέ, απλώς οι πολιτικοί δεν έχουν αντιληφθεί ότι οι συνέπειες της κρίσης εκείνης διαρκούν μέχρι σήμερα Οι ευρείες ρυθμιστικές παρεμβάσεις μετά την οικονομική κρίση του 2007 που ξεκίνησε στις ΗΠΑ δεν έλυσαν τα προβλήματα του χρηματοπιστωτικού τομέα. Δέκα χρόνια μετά, είναι η παγκόσμια οικονομία ανθεκτικότερη στις κρίσεις; Η πρόεδρος της Αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας (Fed) Τζάνετ Γέλεν δήλωσε πρόσφατα ότι το ξέσπασμα μια νέας χρηματοπιστωτικής κρίσης ευρείας κλίμακας όπως εκείνη του 2007/2008 είναι απίθανο να συμβεί «στη διάρκεια της ζωής μας». Ωστόσο πολλοί αναλυτές θεωρούν ότι η πιθανότητα μιας νέας οικονομικής καταστροφής τους προσεχείς μήνες είναι μεγαλύτερη από ό,τι μέσα στα επόμενα χρόνια. Για παράδειγμα, ο Τζιμ Ρότζερς από το ιδιωτικό hedge fund «Quantum» δήλωνε πριν λίγο καιρό στο Business Insider ότι ένα χρηματιστηριακό κραχ θα μπορούσε να συμβεί ακόμη και μέσα στη χρονιά που διανύουμε, ενώ ο Ελβετός επενδυτής Μαρκ Φάμπερ, γνωστός και ως Dr Doom, ανέφερε στο CNBC ότι κάποιοι μέτοχοι θα μπορούσαν να χάσουν ακόμη και το 50% της αξίας των τίτλων τους κατά τη διάρκεια του φαινομένου εκείνου που ο κόσμος του χρηματιστηρίου αποκαλεί «χιονοστιβάδα πωλήσεων». Τα δομικά προβλήματα δεν έχουν επιλυθεί Kαι οι δυο επενδυτές κατηγορούν τους εκπροσώπους της πολιτικής ότι δεν έλαβαν τα απαραίτητα μέσα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των δομικών αδυναμιών της παγκόσμιας οικονομίας μετά την τελευταία μεγάλη κρίση. Η μεγάλη ύφεση, γνωστή ως «Great Recession», προέκυψε στις ΗΠΑ από την κατάρρευση της αγοράς στεγαστικών δανείων και εξελίχθηκε γρήγορα στη χειρότερη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση μετά την «Great Depression» του '30. Πριν από δέκα χρόνια η Fed, όπως και άλλες κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως, τύπωσαν τρισεκατομμύρια δολάρια χρησιμοποιώντας τα λεγόμενα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης (Quantitative Εasing ή QE) για να εκτονώσουν την κρίση. Ωστόσο, σύμφωνα με ειδικούς, τα μέτρα αυτά οδήγησαν στην πράξη σε σημαντικά κέρδη στα χρηματιστήρια, τα οποία όμως δεν διοχετεύθηκαν στην πραγματική οικονομία.
Σήμερα, δέκα χρόνια μετά, υπάρχουν πολλοί επιπρόσθετοι λόγοι που ενισχύουν το κλίμα ανασφάλειας στις αγορές. Σύμφωνα με αναλυτές, η υπερχρεωμένη οικονομία της Κίνας, με την οποία πλέον ο υπόλοιπος κόσμος βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση, αλλά και η φούσκα των αμερικανικών φοιτητικών δανείων είναι δύο βασικοί λόγοι που εμπνέουν ανησυχία για το σύνολο του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ειδικότερα τα «κόκκινα» φοιτητικά δάνεια στις ΗΠΑ, τα οποία διογκώθηκαν λόγω της αύξησης του αριθμού των εισακτέων στα αμερικανικά πανεπιστήμια καθώς και των διδάκτρων, ανέρχονται ήδη στα 1,4 τρισ. δολάρια (1,19 τρισ. ευρώ). Σύμφωνα μάλιστα με τους “Financial Times”, γύρω στα 8 από τα 44 εκατομ. Αμερικανών φοιτητών που έχουν λάβει φοιτητικό δάνειο αδυνατούν να τα αποπληρώσουν. Επίσης πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι η μεγάλη εξάρτηση από τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης και τα χαμηλά επιτόκια είναι μη βιώσιμη μακροπρόθεσμα. «Βασιζόμαστε στις υψηλές τιμές των τίτλων και συνεχίζουμε να φουσκώνουμε την αξία αυτών των τίτλων, συνοδεύοντάς τους με υψηλά επίπεδα καταναλωτικών δανείων. Αυτή η κατάσταση είναι τοξική και οδηγεί σε χρηματοοικονομική αστάθεια», αναφέρει ο Φραν Μπόεϊτ από την Positive Money. O ίδιος πιστεύει επίσης ότι, στην πραγματικότητα, η μεγάλη ύφεση του 2007 δεν ξεπεράστηκε ποτέ, απλώς οι πολιτικοί δεν έχουν αντιληφθεί ότι οι συνέπειες της κρίσης εκείνης διαρκούν μέχρι σήμερα.
Οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να βρουν νέα εργαλεία Από την άλλη πλευρά, ο οικονομολόγος Ίαν Μπεγκ από το LSE εκτιμά ότι μια νέα κρίση δεν είναι προς το παρόν πιθανή λόγω των ρυθμιστικών παρεμβάσεων που έχουν γίνει προς την κατεύθυνση της εποπτείας του ευρύτερου χρηματοπιστωτικού κλάδου και όχι απλώς μεμονωμένων ιδρυμάτων. «Ναι, τα χαμηλά επιτόπια πυροδοτούν ένα νέο κύμα δανεισμού στις μεγάλες οικονομίες. Αλλά η 'έκρηξη' των δανείων δεν είναι πια τόσο εστιασμένη όσο ήταν στις ΗΠΑ το 2007, με τα χαμηλής φερεγγυότητας στεγαστικά δάνεια», ανέφερε στην DW o Ίαν Μπεγκ. Ωστόσο και ο ίδιος επισημαίνει ότι, παρ’ ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις άμεσου κινδύνου, η αβεβαιότητα παραμένει αναφορικά με το αν και πότε η Fed θα αποδεσμευθεί από την ποσοτική χαλάρωση. Ακριβώς επειδή πρόκειται για μια κατάσταση που έχει παγιωθεί τα τελευταία χρόνια, ακόμη και η διακοπή αυτού του προγράμματος μπορεί να προκαλέσει αναταράξεις. Η ποσοτική χαλάρωση ήταν πρόγραμμα που επεβλήθη για να κρατήσει στη ζωή την αμερικανική οικονομία. Η λήξη του θα μπορούσε να επιφέρει νέα ύφεση ή τουλάχιστον επιβράδυνση της ανάπτυξης. Όμως, και σε αυτήν την περίπτωση αναλυτές εκτιμούν ότι η Fed δεν θα είχε και πάλι καμία άλλη επιλογή από τα εφαρμόσει ξανά ένα νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. «Οι κεντρικές τράπεζες έχουν ξεμείνει από εργαλεία διαχείρισης κρίσεων. Το μόνο που θα μπορούσαν εκ νέου να κάνουν είναι περισσότερη ποσοτική χαλάρωση. Γεγονός όμως που κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους λόγω της αύξησης της τιμής των τίτλων. Χρειαζόμαστε εναλλακτικές, επειδή είναι πλέον σαφές ότι τα ήδη υπάρχοντα εργαλεία δεν λειτουργούν. Δεν μπορούμε να πάμε παρακάτω προχωρώντας με τον ίδιο τρόπο», ανέφερε στη DW o Βρετανός οικονομολόγος. Πηγή: DW/ Νικ Μάρτι

Σάββατο 10 Ιουνίου 2017

Η καθημερινότητα στο Δημόσιο τομέα υγείας.

Η καθημερινότητα στο Δημόσιο τομέα της υγείας. Ναι είναι καταπληκτικό και ιστορικό να δημιουργήσει η κυβέρνηση Σύριζα-ΑΝΕΛ δημόσια ΠΦΥ που να εξυπηρετεί τους πάντες στη Χώρα. Αυτό όμως προγραμματισμένα αργεί να γίνει. Τώρα υφιστάμεθα τις συνέπειες ακόμα του νομοσχεδίου Γεωργιάδη του 2014 που αφάνισε τις υπάρχουσες υποδομές ΙΚΑ, προς όφελος των ιδιωτών. Στους ανθρώπινους πόρους έχουμε κρατήσει το 35% των δυνάμεων πολλοί με δικαστικές προσφυγές. Κάθε μέρα από τα παλιά πολυκέντρα υγείας φεύγουν δυσαρεστημένοι ασφαλισμένοι γιατί οι ελάχιστοι γιατροί ,υπερεντατικά εργαζόμενοι , δεν πρόλαβαν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες. Οι περιορισμοί στην πολυφαρμακία ,στα μη συνταγογραφούμενα, στις παροχές υγείας συσσωρεύουν αγανάκτηση και προστριβές να μην μπορούν να καλυφθούν πέρα από βαρύγδουπες ανακοινώσεις στοιχειώδεις καλύψεις ιατρικής φροντίδας. Το επίπεδο πρωτοβαθμίου όπως αξιοπρεπώς καλυπτόταν από 5700 γιατρούς-οδοντιάτρους έως το 2014 τώρα δολιχοδρομείται σε ιδιωτικούς ατραπούς. Γιατρούς έχουμε, ασθένειες έχουμε, σύστημα υγείας δεν έχουμε. Αντίθετα ανθούν και ανοίγουν ιδιωτικά επώνυμα κέντρα που προσφέρουν πρωτοβάθμια φροντίδα και πολλά κεφάλαια αξιοποιούνται εδώ για τους έχοντες. Δηλαδή στο 10-15% των Ελλήνων! Στα πλαίσια των παραδόξων της εποχής ελεγκτικά συνέδρια και άλλα καθεστηκυία και καταχρηστικώς δρώντα θεσμικά όργανα, πότε κόβουν λειτουργικά έξοδα της τάξεως 30-70 ευρώ και πότε αφήνουν κατηγορίες ολόκληρες εργαζομένων απλήρωτους επί 3μηνα και 6μηνα με μια ερμηνεία νόμων που ποτέ δεν παρουσιαζόταν όταν εργολάβοι και εξωχώριες ΚΕΕΛΠΝΟ λυμαίνονται τον τόπο! Όλοι οι εργατολόγοι και συνταγματολόγοι έχουν να επιδείξουν σημαντικά δείγματα κοινωνικής αναλγησίας με πολιτικό κίνητρο και χωρίς νομικά επιχειρήματα. Αυτά μπορεί να σημαίνουν ξεμείναμε από λάμπες, ασφάλειες, λουκέτα, σφουγγαρίστρες και λογής άλλα ζαρζαβατικά της καθημερινότητας. Το νέο νομοσχέδιο προβλέπει μικρό ταμείο στις μονάδες υγείας μια και οι προπληρωμένες τραπεζικές κάρτες δεν έχουν ανακαλυφθεί στο δημόσιο τομέα που διοικούν υπεύθυνοι δεμένοι χειροπόδαρα! Στα κτίρια έχουμε 58-60% των υπαρχόντων χωρίς ουσιαστικό πρόγραμμα ανακαινίσεων και εκσυγχρονισμού. Στα ενοίκια ουσιαστική εξοικονόμηση πόρων. Όλες οι ΔΥΠΕ εδώ έχουν να επιδείξουν σημαντικό έργο συγκράτησης Τεράστια ποσά από το σουρωτήρι που λεγόταν κρατικός κορβανάς έφευγαν σε ίδια συμφέροντα. Πρέπει να τονιστεί ότι σε 2 χρόνια οι διοικήσεις του Σύριζα από αναλήψεως έχουν να επιδείξουν ΕΡΓΟ κεφαλαιώδους σημασίας και αξίας. Οι τρύπες στο σουρωτήρι της Υγείας και πρόνοιας έχουν κλείσει σε βαθμό άνω του 50% και αυτό πρέπει να εκτιμηθεί .Πολλά ενεργειακά, οργανωτικά, διοικητικά, πολεοδομικά προβλήματα. Οι τεχνικές καλύψεις ανεπαρκείς. Οι εταιρείες λίγες και μονοπωλιακές λυμαίνονται ένα ακριβό αντικείμενο χωρίς τεχνικά συμβόλαια συνήθως. Οι έμπειροι διοικητικοί ξέρουν να διακρίνουν και τις προκλητές ανάγκες στο χώρο των συντηρήσεων. Τα ζητήματα ασφάλειας τεράστια και όλα ζητούν επειγόντως την τακτοποίησή τους.
Στην 1η ΔΥΠΕ έγγραφα παρκάρουν επί 20-30 μέρες στο πρωτόκολλο. Στο αντίστοιχο υπουργείο υγείας υπάρχει πρόγραμμα που παρακολουθείτε η κυκλική πορεία ενός εγγράφου επί δίμηνο από γραφείο σε αρμόδιο και από επιτροπή σε αναρμόδιο. Οι ελλείψεις προσωπικού σε παραγωγικά τμήματα (π.χ. γ διεύθυνση αγροτικών) εγκαταλείπει την ύπαιθρο επί 8μηνα χωρίς γιατρούς. Οι αυστηρές προδιαγραφές εξετάσεων και σύνταξης κλειστών συντεχνιών ειδικοτήτων καθιστούν την στελέχωση και παραγωγική αξιοποίηση δύσκαμπτη και με μονομερή ευνοιοκρατία. Βέβαια δεν μπορείς να κατηγορήσεις τους καινούργιους για τις αγκυλώσεις δεκαετιών αλλά η μη παρέμβαση σε επίπεδο αξιολόγησης- μετακίνησης προσώπων φέρνει την ασυδοσία και τον ωχαδερφισμό. Οι διορισμένοι δημόσιοι υπάλληλοι απο τις κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ-ΝΔ επί 35 χρόνια σαμποτάρουν ή ανέχονται την σημερινή κυβέρνηση κάνοντας υπομονή να "κλείσει το διάλλειμα" και να έρθει ο "σωτήρας τους Μητσοτάκης". Έτσι νομίζουν. Οι συνδικαλιστικοί φορείς που τους εκπροσωπούν συνήθως εκφράζουν την έλλειψη συλλογικότητας και κοινωνικής θέασης των πεπραγμένων τους. Οι περικοπές μισθών των μνημονίων περιόρισαν έτι περαιτέρω το κίνητρο δραστηριότητάς τους. Τα γρηγορόσημα και οι προτάσεις ανταμοιβών των φιλελεύθερων αντιπολιτευτικών δυνάμεων παρέμειναν πάντα στη σφαίρα της φαντασίας. Ουδέν μονιμότερο από την εξαπάτηση του μικροαστού. Τα χρησιμοποιεί προεκλογικά και η κα Μερκελ στη δική της γραφειοκρατία τάχα ότι τώρα τιμωρεί τη μεσαία τάξη των χωρών του Νότου. Με σαρκασμό κομπάζουν «σωτήρες» σαν τον Λεβέντη για κοπή συντάξεων ,του Μητσοτάκη με απολύσεις όσων επιβουλεύεται, του Στ. Θεοδωράκη με γενική απαξία και των ΔΗΠΑΡΑΤ με τα περασμένα μεγαλεία που συνήθως επικαλούνται, τα ξέρουμε, τα έχουμε φάει κατακούτελα με χρεοκοπία! Φιλότιμες προσωπικές εξαιρέσεις φαντάζουν γραφικές και δακτυλοδεικτούμενες, οριακά πυροτεχνήματα.
Τα κονδύλια του ΕΣΠΑ για νέο εξοπλισμό δύσκολα βρίσκουν διεκπεραίωση. Έτσι μηχανήματα που θα μπορούσε κάλλιστα να προσφέρει δωρεάν ο δημόσιος τομέας γίνονται προνόμιο μόνο συμβεβλημένων ιδιωτών με τον ΕΟΠΥΥ. Ο μοναδικός αγοραστής παροχών υγείας έχει το 99% των συμβάσεων του με τον ιδιωτικό τομέα και πολλές θεσμικές αγκυλώσεις νομοθετικών ανεπαρκειών από το χρεοκοπημένο παρελθόν και αναποτελεσματικούς ελεγκτικούς μηχανισμούς. Χωρίς λιτότητα μπορεί και καλύτερα στην διαχείριση των 5,4 δις ετησίως ώστε να αποδίδονται σε αποτελεσματικές θεραπείες. Οι ανάγκες δεν καλύπτονται ο δρόμος μεταξύ πρωτοκόλλου και επιτροπών είναι σκεπασμένος τεχνικά σκαλοπάτια. Θα μπορούσαμε πολύ καλύτερη τύχη στη μάχη της καθημερινότητας, στην υγεία, στην παιδεία, στον αθλητισμό, στον πολιτισμό, στην απονομή συντάξεων και το κυνήγι του οικονομικού εγκλήματος αν η κυβέρνηση εκτός απο την διαπραγμάτευση είχε δώσει πιο πολύ βάρος στις κοινωνικές και συνειδησιακές δυνάμεις που την περιβάλλουν. 9-6-2017 Δρ Διονύσης Λαμπαδάριος Επιστ. Υπεύθυνος ΠΕΔΥ Νέου Κόσμου.

Δευτέρα 8 Μαΐου 2017

Ακυρώθηκε η σκανδαλώδης μεταβίβαση της άδειας λειτουργίας των Λιπασμάτων Καβάλας Παπαντωνίου Κώστας Δημοσίευση:στην ΑΥΓΗ 05 Μαΐου 2017 12:31 Ανδρέας Νεφελούδης (γ.γ. υπουργείου Εργασίας): Γίναμε πραγματικό υπουργείο Εργασίας από υπουργείο - τροχονόμος που έβλεπε τις απολύσεις να περνούν Με την πλάτη στον τοίχο η εργοδοσία, δεν μπορεί να απαλλαχθεί από τα βάρη του παρελθόντος. Στον προθάλαμο της επιστροφής τους οι 180 απολυμένοι εργαζόμενοι, ειδικά αν βγουν και θετικές οι δικαστικές αποφάσεις για τα εργασιακά Μια σημαντική πρώτη δικαίωση υπήρξε το μεσημέρι της Τετάρτης για τους 180 απολυμένους των Λιπασμάτων Καβάλας (ΒΦΛ). Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας - Θράκης έκανε δεκτή την προ δύο μηνών κατατεθειμένη προσφυγή τους και ακύρωσε τη μεταβίβαση της άδειας λειτουργίας του εργοστασίου από την εταιρεία ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ ΑΕΒΕ στην εταιρεία Λιπάσματα Νέας Καρβάλης Α.Ε., που είναι αμφότερες συμφερόντων Λαυρεντιάδη. Έτσι μπαίνει επιτέλους φρένο στη... συνήθεια του επιχειρηματία να φτιάχνει κάθε τόσο νέα εταιρεία, ώστε να απαλλάσσεται από χρέη και σοβαρές νομικές δεσμεύσεις, μεταξύ των οποίων κάποιες, ανάλογα με τις επικείμενες αποφάσεις του δικαστηρίου, θα αφορούν και τη δικαίωση εργασιακών αιτημάτων. Θυμίζουμε ότι οι 180 εργαζόμενοι είναι άνεργοι από τον Ιούνιο του 2016, όταν αρνήθηκαν υπογράψουν τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου που τους πρότεινε η διοίκηση. Οι συμβάσεις επέτρεπαν στην εργοδοσία ακόμη και να απολύσει τους εργαζόμενους μόλις μια ώρα αφότου είχαν βάλει την υπογραφή τους. Η εταιρεία δεν αρκέστηκε στην απομάκρυνση των εργαζομένων, αλλά προχώρησε στη συνέχεια και σε μηνύσεις εναντίον τους για υποτιθέμενες δολιοφθορές, με αποτέλεσμα να μην δικαιούνται ούτε αποζημιώσεις ούτε το επίδομα ανεργίας. Στον αντίποδα η κυβέρνηση επιχείρησε να στηρίξει τους εργαζόμενους με εφάπαξ ενίσχυση 1.000 ευρώ σε όσους παρέμεναν εγγεγραμμένοι στον ΟΑΕΔ, που ήταν λίγο περισσότεροι από 100.
Παρατυπία που βγάζει μάτι Σε ό,τι αφορά την άδεια που ακυρώθηκε, στο σκεπτικό της απόφασης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης επιβεβαιώνεται ότι επιχειρήθηκε να μεταβιβαστεί η άδεια από τη μητρική ELFE στη νέα εταιρεία Λιπάσματα Ν. Καρβάλης και όχι από την ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ. Η παρατυπία εντοπίζεται στο γεγονός ότι η άδεια της ELFE είχε παύσει να ισχύει το 2015, όταν μεταβιβάστηκε το σύνολο της παραγωγικής δραστηριότητας στις τότε νέες θυγατρικές εταιρείες ΕΛΛΑΓΡΟΛΙΠ ΑΕΒΕ και PFIC Ltd. Συνεπώς η απόφαση αφήνει εκτεθειμένους υπαλλήλους στην Περιφερειακή Ενότητα Καβάλας, που είχε αποφασίσει να βάλει πριν από δύο χρόνια τέλος στην ισχύ της άδειας της ELFE, όμως δύο χρόνια μετά υπεγράφη η μεταβίβασή της από τους υπαλλήλους! Και μάλιστα ενώ είχαν υπάρξει έγγραφες αντιρρήσεις των συναρμόδιων υπουργείων. Εκτεθειμένος είναι και ο αντιπεριφερειάρχης Θόδωρος Μαρκόπουλος, που επικύρωσε τη μεταβίβαση. «Επιτέλους αρχίζουν να φαίνονται οι παρανομίες του κύριου Λαυρεντιάδη και αχνοφαίνεται ποιοι στήριξαν τις παράνομες πρακτικές» δήλωσε στην «Α» μετά την ανακοίνωση της απόφασης ο πρόεδρος του σωματείου των εργαζομένων Νίκος Βογιατζίδης. Πρόσθεσε ότι ο αγώνας των εργαζομένων δεν σταματά εδώ και πλέον η προσοχή εστιάζεται στο αμιγώς εργασιακό κομμάτι και τις επικείμενες δικαστικές αποφάσεις. Για την έκβαση των υποθέσεων υπάρχει αισιοδοξία, καθώς «έχουν καταδειχθεί όλες οι πλευρές και οι παρανομίες του κ. Λαυρεντιάδη».
Έμειναν ενωμένοι 11 μήνες απλήρωτοι Παρά τις δυσκολίες οι εργαζόμενοι κατάφεραν να μείνουν όλους αυτούς τους μήνες ενωμένοι. «Το μέτωπο είναι αρραγές» σχολίασε στην “Α” ο Ν. Βογιατζίδης και εξήγησε γιατί θεωρείται από τους εργαζόμενους μονόδρομος η επιστροφή τους στη βιομηχανία. «Έχουμε δώσει τη ζωή μας για το εργοστάσιο, σε σημείο που βάλαμε ακόμη και πλάτη χωρίς να κυνηγάμε την εταιρεία για οφειλές την περίοδο που βρισκόταν στη φυλακή ο κ. Λαυρεντιάδης. Εκείνος όμως, μόλις βγήκε, είδαμε πώς φέρθηκε». Δικαιωμένοι από την εξέλιξη των πραγμάτων αισθάνονται και στο υπουργείο Εργασίας, καθώς, όπως αναφέρουν, έσκυψαν πάνω από το πρόβλημα στην αρχή του και ενεργοποίησαν εγκαίρως τους μηχανισμούς δημόσιας διοίκησης. Στάση την οποία τους αναγνωρίζουν και οι εργαζόμενοι. «Δεν είμαστε υπουργείο - τροχονόμος για να βλέπουμε τις απολύσεις να περνούν. Είμαστε υπουργείο Εργασίας με την πραγματική έννοια του όρου και μαζί με τους εργαζόμενους προσπαθούμε να βρούμε λύση» σημείωσε στην «Α» ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Ανδρέας Νεφελούδης.
"Θα λογοδοτήσουν όσοι υπέγραψαν" Όσον αφορά το μέλλον ο γ.γ υπογράμμισε ότι οι λύσεις είναι συγκεκριμένες. «Το μητρικό σχήμα θα πρέπει να αποκαταστήσει πλήρως τα εργασιακά δικαιώματα, να αποσύρει τις μηνύσεις και να διαπραγματευθεί με το σωματείο για τους μισθούς». Και για το πώς θα προχωρήσουν τα παραπάνω ο Αν. Νεφελούδης επισήμανε ότι για την εργοδοσία δεν υπάρχουν περιθώρια, αφού «δεν έχει άδεια να λειτουργήσει το εργοστάσιο και μπορεί αύριο κιόλας με έναν έλεγχο το ΣΕΠΕ να το κλείσει την ίδια στιγμή». Στο ενδεχόμενο να διαδοθεί πως η κυβέρνηση... κλείνει το εργοστάσιο, απάντησε όπως και στον ρ/σ του Κόκκινου στην Καβάλα: «Μην τολμήσει κανείς να εμφανιστεί λέγοντας ότι τώρα θα κλείσει το εργοστάσιο, διότι δεν είναι εκεί το πρόβλημα. Όσοι το κάνουν θα πρέπει να καταγγελθούν συνολικά από όλο το πολιτικό και διοικητικό σύστημα και την κοινωνία της Καβάλας, διότι αυτό αποτελεί ακραίο εκβιασμό για να αναπαραχθεί η παρανομία». Τέλος είπε ότι θα διαβίβαζε χθες την απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης στο Σώμα Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης, διότι "δεν μπορεί να μην προκύπτουν ευθύνες για όσους έχουν βάλει την υπογραφή τους για την πρώτη αδειοδότηση».

Τρίτη 18 Απριλίου 2017

Γαλλία: H παγίδα της χρήσιμης ψήφου, για ακόμη μία φορά

Serge Halimi - Μετάφραση: Βάλια Καϊμάκη πηγή: Le Monde diplomatique ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΑΥΓΗ 16-4-2017 Γαλλία: H παγίδα της χρήσιμης ψήφου, για ακόμη μία φορά Η Ευρωπαϊκή Ένωση στεκόταν εδώ και καιρό αδιάφορη μπροστά στις δημοκρατικές επιλογές των λαών της, σίγουρη ότι ο βασικός προσανατολισμός των κρατών-μελών είναι «κλειδωμένος» από τις συνθήκες. Όμως, μετά την ψήφο για το «Brexit» και τη νίκη του Τραμπ, η πολιτική παίρνει την εκδίκησή της. Μια Ένωση σε πυρετώδη κατάσταση παρακολουθεί πλέον κάθε εθνική κάλπη σαν να έπαιζε σ’ αυτήν τη ζωή της. Ακόμα και η νίκη ενός από τους Γάλλους υποψήφιους που την υποστηρίζουν δεν θα μπορούσε να την καθησυχάσει για πολύ. urne_vote_france-480x250.jpg Facebook Twitter Ο πρώτος γύρος των γαλλικών προεδρικών εκλογών, στις 23 Απριλίου, θα φέρει αντιμέτωπους έντεκα υποψηφίους με διαφορετικές απόψεις. Ο πλουραλισμός αυτός κατά ένα μέρος αμαυρώθηκε από τις δικαστικές υποθέσεις και από τον υπερβολικό χώρο που τα μέσα ενημέρωσης αφιέρωσαν στον ασταμάτητο χορό των δημοσκοπήσεων. Παρ’ όλα αυτά, η αντίληψη της βαθιά αντιδημοκρατικής φύσης των γαλλικών και των ευρωπαϊκών θεσμών κυριαρχεί στο μυαλό των ψηφοφόρων. Όμως η μετάφραση σε εκλογικούς όρους αυτής της νέας συνείδησης κινδυνεύει να παρεκκλίνει εξαιτίας της παγίδας της «χρήσιμης ψήφου», η οποία προβάλλει ως αντίπαλο στην ακροδεξιά έναν λάτρη της παγκοσμιοποίησης. Μπαίνουμε σε μια πολιτική εποχή όπου, όταν μια φράση ξεκινά με το «Είναι η πρώτη φορά που…», συνήθως ανακοινώνει την έλευση μιας αδιανόητης μέχρι τώρα πραγματικότητας. Έτσι, αυτήν την άνοιξη του 2017, οι προεδρικές εκλογές σηματοδοτούν την πρώτη φορά που δεν αναρωτιόμαστε πια για την παρουσία του Εθνικού Μετώπου (ΕΜ) στον δεύτερο γύρο –αντίθετα, εξετάζουμε την υπόθεση, ακόμα αρκετά απίθανη, μιας νίκης του. Την πρώτη φορά που κανείς δεν υπερασπίζεται τον απολογισμό μιας θητείας, την ίδια στιγμή που δύο πρώην υπουργοί του απερχόμενου προέδρου, ο Μπενουά Αμόν (Σοσιαλιστικό Κόμμα) και ο Εμμανουέλ Μακρόν (En marche!) παίρνουν μέρος στις εκλογές. Όπως και την πρώτη φορά κατά την οποία οι υποψήφιοι του ΣΚ και της Δεξιάς, που κυβέρνησαν τη Γαλλία χωρίς διακοπή από την αρχή της 5ης Δημοκρατίας (1), μπορεί να αποκλειστούν στον πρώτο γύρο.
Μάταια θα ψάχναμε προηγούμενο για μια καμπάνια που να έχει γεμίσει τόσα παράσιτα από τη συνεχή ενημέρωση, τις δικαστικές υποθέσεις, τη γενική ανικανότητα να κρατηθεί η προσοχή κάποιου σε ένα ουσιαστικό ζήτημα για περισσότερες από 24 ώρες. Και δεν υπάρχει σίγουρα καμία προηγούμενη περίπτωση ενός σημαντικού υποψηφίου που να διώκεται για διασπάθιση δημοσίου χρήματος, ενώ εδώ και δέκα χρόνια διακήρυττε ότι η Γαλλία βρίσκεται σε πτώχευση. Η παραίτηση του απερχόμενου προέδρου από τη διεκδίκηση μιας δεύτερης θητείας ίσως και να αποκρύπτει το σημείο εκκίνησης όλης αυτής της αναταραχής. Κατά τη διάρκεια της πενταετούς θητείας του που ολοκληρώνεται, ο Φρανσουά Ολάντ αναδείχθηκε στον λιγότερο δημοφιλή Πρόεδρο Δημοκρατίας της 5ης Δημοκρατίας –και αυτό αφότου ο προκάτοχός του, Νικολά Σαρκοζί, είχε ήδη γνωρίσει τη λαϊκή κατακραυγή. Κι όμως, ο σοσιαλιστής πρόεδρος είχε παραδεχθεί πώς έζησε «πέντε χρόνια σχεδόν απόλυτης εξουσίας (2)». Τον Ιούνιο του 2012, για πρώτη φορά στην ιστορία του, το Σοσιαλιστικό Κόμμα ήλεγχε την προεδρία της Δημοκρατίας, την κυβέρνηση, τη Βουλή, τη Γερουσία, 21 από τις 22 περιφέρειες, 56 από τα 96 διαμερίσματα και 27 από τις 39 πόλεις άνω των 100.000 κατοίκων. Σε αυτήν την εξουσία ο κ. Ολάντ έκανε μια χρήση αυθαίρετη όσο και μοναχική. Εκείνος αποφάσισε την κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ενέπλεξε τη Γαλλία σε πολλές εξωτερικές συρράξεις, επέτρεψε τη δολοφονία απλών υπόπτων μέσω μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Είναι επίσης εκείνος που άλλαξε τον κώδικα εργασίας, υποχρεώνοντας την κοινοβουλευτική πλειοψηφία του να δεχθεί μια μεταρρύθμιση που αρνούνταν να υποστηρίξει (προσφυγή στο άρθρο 49-3 του Συντάγματος) και για την οποία ούτε η πλειοψηφία ούτε ο ίδιος είχαν λάβει εντολή από τον λαό (3). Χωρίς να ξεχνάμε και την αναμόρφωση του χάρτη των γαλλικών περιφερειών, τον οποία ο αρχηγός του κράτους σχεδίασε από το γραφείο του στο παλάτι των Ηλυσίων. Να λοιπόν κάτι που θέτει με ένταση το ζήτημα των θεσμών της 5ης Δημοκρατίας: ο Μπενουά Αμόν και ο Ζαν-Λυκ Μελανσόν (La France insoumise) δεσμεύτηκαν να το εξετάσουν, αλλά ο Φρανσουά Φιγιόν (Les Républicains) και ο Εμμανουέλ Μακρόν δεν το συζητούν, όπως άλλωστε και η Μαρίν Λεπέν. Σε καμία άλλη δυτική δημοκρατία δεν υπάρχει τόση μεγάλη συγκέντρωση εξουσίας στα χέρια ενός μόνο ανθρώπου. Πέρα από τον –πραγματικό– κίνδυνο να υπάρξει κάποτε ένας Πρόεδρος λιγότερο «καλοπροαίρετος» από αυτόν που σήμερα απέρχεται, οι ηχηρές διακηρύξεις για τη γαλλική δημοκρατία οδηγούν σ’ ένα συμπέρασμα που η προεδρία του Φρανσουά Ολάντ έκανε πασιφανές: η μοναχική άσκηση της εξουσίας εδραιώνει την απεριόριστη δυνατότητα να ποδοπατείς τις δεσμεύσεις μιας προεκλογικής εκστρατείας, η οποία όμως θα έπρεπε να συμπυκνώνει την εντολή του κυρίαρχου λαού.
Ο Φρανσουά Ολάντ είχε δεσμευτεί να προασπίσει τη γαλλική σιδηρουργία, αλλά ενέκρινε το κλείσιμο του εργοστασίου της Φλοράνζ. Έπρεπε να είχε επαναδιαπραγματευθεί το ευρωπαϊκό σύμφωνο σταθερότητας, κάτι που εγκατέλειψε ήδη από την πρώτη ημέρα της ανάληψης των καθηκόντων του. Υποσχόταν να «αναστρέψει την καμπύλη της ανεργίας» πριν από το τέλος του 2013, ενώ αυτή συνέχισε την άνοδό της για τρία ακόμη χρόνια. Ωστόσο, η αίσθηση προδοσίας που ρίζωσε στα πνεύματα προκλήθηκε χωρίς αμφιβολία εξαιτίας μιας φράσης που σημάδεψε την καμπάνια του 2012 και που ακούσαμε και ξανακούσαμε εκατό φορές από τότε: «Ο μόνος μου αντίπαλος είναι ο χρηματοπιστωτικός τομέας». Μόλις όμως εκλέχθηκε, ο Φρανσουά Ολάντ πήρε έναν πρώην τραπεζίτη των Ρότσιλντ για σύμβουλο, πριν του δώσει τα κλειδιά του υπουργείου Οικονομίας. Ο ευνοϊκός τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει η κοινή γνώμη τον Εμμανουέλ Μακρόν είναι ακόμα πιο ανησυχητικός, καθώς ενέχει τον κίνδυνο να εκτοξεύσει στο υψηλότερο αξίωμα τον άξιο, αν και πατροκτόνο, κληρονόμο του απερχόμενου προέδρου με την απαράμιλλα χαμηλή δημοτικότητα. «Ο Εμμανουέλ Μακρόν είναι εγώ, ξέρει τι μου χρωστάει», πέταξε μια μέρα ο Φρανσουά Ολάντ. Σίγουρα ο Μακρόν δεν είναι σοσιαλιστής αλλά ούτε και ο Ολάντ είναι. Ο ένας το διακηρύττει, ο άλλος υπεκφεύγει. Οι δηλώσεις του πρώτου γυρίζουν την πλάτη σε μια αριστερή παράδοση που αποκήρυττε «το χρήμα» ή «τον χρηματοπιστωτικό τομέα», κάτι που όμως ανταποκρίνεται στις πεποιθήσεις του δεύτερου, όπως τις εξέφραζε το 1985 σε ένα βιβλίο με τίτλο «La gauche bouge» («Η Αριστερά κινείται»), που είχαν συγγράψει ο νυν υπουργός Άμυνας μαζί με τον Γενικό Γραμματέα του Μεγάρου των Ηλυσίων (4). Στο βιβλίο υπήρχε ήδη η αγαπημένη ιδέα του κ. Μακρόν, αν και θαμμένη κάτω από ένα σωρό κενών λέξεων, για μια νέα κοινωνική συμμαχία ανάμεσα στην καλλιεργημένη μεσαία τάξη και τη φιλελεύθερη εργοδοσία, με συγκολλητικό ιστό την κοινή βούληση να εξαπλωθούν σε μια παγκόσμια αγορά. «Επιχειρηματικότητα» αντί για «κρατική βοήθεια», κέρδος αντί για προσόδους, μεταρρυθμιστές και εκσυγχρονιστές εναντίον εξτρεμιστών και αναχρονιστών, άρνηση της νοσταλγίας των «καμηλιέρηδων και των νερουλάδων»: ακούγοντας τον Μακρόν, νομίζεις ότι ακούς τον Μπιλ Κλίντον το 1990 ή τον Τόνι Μπλερ και τον Γκέρχαρντ Σρέντερ μερικά χρόνια αργότερα (5). Και, αν τον ακολουθήσεις, είναι σαν να αποδέχεσαι να συμμετάσχεις με ακόμη μεγαλύτερη τόλμη στον «τρίτο δρόμο» του νεοφιλελεύθερου προοδευτισμού. Σε εκείνον που εξαπάτησε το αμερικανικό Δημοκρατικό Κόμμα και την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, αφήνοντάς τους να γλιστρήσουν στον γκρεμό όπου κείτονται σήμερα. «Το πρόγραμμα του Μακρόν αποτελεί βατήρα για το Εθνικό Μέτωπο»
«Υπέρμαχοι της παγκοσμιοποίησης» και «κόμμα των Βρυξελλών» ενάντια στους «πατριώτες»: η Μαρίν Λεπέν μάλλον παίρνει μεγάλη χαρά που η πολιτική αντιπαράθεση συμπυκνώνεται σε αυτήν τη διχοτομία. Βουλευτής του Σοσιαλιστικού Κόμματος και πυλώνας της καμπάνιας Μακρόν, ο Ρισάρ Φεράν μοιάζει να προλαβαίνει τις επιθυμίες της: «Από τη μία είναι οι νεοεθνικιστές, αντιδραστικοί και υπέρμαχοι της εθνικής ταυτότητας. Και από την άλλη οι προοδευτικοί που πιστεύουν ότι η Ευρώπη είναι απαραίτητη» (6). Δεν είναι αθώα μια τέτοια δόμηση της ιδεολογικής αντιπαράθεσης. Στόχος είναι, και από τις δύο πλευρές, να υποβαθμιστεί το ζήτημα των ταξικών συμφερόντων, τροφοδοτώντας τους μεν με τον τρόμο της «εθνικής ταυτότητας» και τους άλλους με «αντιδραστικές» προτροπές. Όσο όμως κι αν δεν αρέσει στους προοδευτικούς της αγοράς, εκείνοι που «θεωρούν την Ευρώπη απαραίτητη» έχουν κοινωνική ταυτότητα. Οι «αποσπασμένοι εργαζόμενοι» που δημιούργησε μια Οδηγία των Βρυξελλών το 1996, ο αριθμός των οποίων έχει δεκαπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία, είναι πιο συχνά εργαζόμενοι στην οικοδομή ή στα χωράφια παρά χειρουργοί ή αντικέρ. Εκείνο που «νομίζουν» τα θύματα αυτού του μηχανισμού είναι πρώτα και κύρια εκείνο που με φόβο αντιλαμβάνονται, δηλαδή ένα μισθολογικό ντάμπινγκ το οποίο απειλεί της συνθήκες της ύπαρξής τους. Γι’ αυτούς η Ευρώπη δεν συνοψίζεται στο πρόγραμμα Erasmus και στην «Ωδή στη χαρά». Ο Στίβεν Μπάνον, στρατηγικός πολιτικός αναλυτής του Ντόναλντ Τραμπ, κατάλαβε το όφελος που μπορούσε να έχει η εθνικιστική Δεξιά από τον κοινωνικό υποβιβασμό ο οποίος σχεδόν πάντα συνοδεύει τους εορτασμούς του παγκόσμιου χωριού. «Η καρδιά του πιστεύω μας είναι ότι είμαστε ένα έθνος με μία οικονομία και όχι μια κάποια οικονομία δεν ξέρω ’γω σε ποια παγκόσμια αγορά με ανοιχτά σύνορα. Οι εργαζόμενοι του κόσμου βαρέθηκαν να είναι υποταγμένοι στο κόμμα του Νταβός. Οι Νεοϋορκέζοι αισθάνονται πλέον πιο κοντά στους κατοίκους του Λονδίνου ή του Βερολίνου παρά σε εκείνους του Κάνσας ή του Κολοράντο και μοιράζονται με τους πρώτους την νοοτροπία μιας ελίτ που θέλει να υπαγορεύσει σε όλους τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να κυβερνάται ο κόσμος (7)», εξηγεί. Όταν στις δημόσιες συγκεντρώσεις του, τις κατάσπαρτες με ευρωπαϊκές σημαίες, ο Μακρόν υμνεί την κινητικότητα, ζητά την «ανάκαμψη από τα περιθώρια κέρδους των εταιρειών» και δεσμεύεται να καταργήσει το επίδομα ανεργίας όταν ο δικαιούχος αρνείται για δεύτερη φορά μια «αξιοπρεπή θέση (8)», πώς να διαχωρίσεις τις πολιτικές θέσεις του από τα συμφέροντα των ολιγαρχών του χρήματος και της γνώσης που αποτελούν το «κόμμα του Νταβός»; Εύκολα φαντάζεται κάποιος τη ζημιά στη δημοκρατία την οποία θα επέφερε μια πιθανή τηλεμαχία ανάμεσα σε αυτόν και τη Λεπέν, ακριβώς εκείνη που τα ΜΜΕ έχουν βαλθεί να προγραμματίσουν. Εδώ και είκοσι χρόνια η θεωρία της «χρήσιμης ψήφου» παρουσιάζει τα δύο κυρίαρχα κόμματα στις επάλξεις εναντίον μιας άκρας Δεξιάς, την οποία όμως τα ίδια ευνόησαν με τις επιλογές και τις συγκλίνουσες απόψεις τους. «Σήμερα, το σχέδιο του Εμμανουέλ Μακρόν αποτελεί βατήρα για το Εθνικό Μέτωπο (9)», εκτιμά ο Μπενουά Αμόν. Όμως, αντίστοιχα, η δύναμη του ΕΜ ενίσχυσε το μονοπώλιο της εξουσίας των αντιπάλων του, μαζί και των σοσιαλιστών (10). Από το 1981, ο Φρανσουά Μιτεράν υπολόγιζε πώς μια ισχυρή Ακροδεξιά θα υποχρέωνε τη Δεξιά να συμπράξει μαζί της, με τον κίνδυνο να χάσει και η ίδια τα ποσοστά της (11). Ο ελιγμός αναστράφηκε τον Απρίλιο του 2002, όταν ο Ζαν-Μαρί Λεπέν βρέθηκε αντίπαλος με τον Ζακ Σιράκ στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Από τότε η Δεξιά αρκεί να ξεπεράσει το Σοσιαλιστικό Κόμμα σε οποιαδήποτε κάλπη, εθνική ή τοπική, για να γίνει αμέσως στα μάτια σχεδόν όλης της Αριστεράς ο αρχάγγελος της δημοκρατίας, του πολιτισμού, του γαλλικού κοσμικού κράτους.
Θεσμοί μοναρχικού τύπου που επιτρέπουν τέτοιες πονηριές και τέτοιες κυβιστήσεις, μια πολιτική ζωή μαγκωμένη από τον φόβο του χειρότερου, μέσα ενημέρωσης που αποδέχονται αυτές τις πονηριές ενώ ταυτόχρονα ταΐζουν αυτόν τον φόβο… Κι ύστερα υπάρχει και… η Ευρώπη. Η πλειονότητα των οικονομικών και χρηματοπιστωτικών πολιτικών της Γαλλίας είναι υποταγμένες σε αυτήν, κάτι που δεν εμποδίζει την προεκλογική εκστρατεία να διεξάγεται λες και ο επόμενος πρόεδρος θα μπορούσε να δράσει με πλήρη ελευθερία. Μια νίκη της Μαρίν Λεπέν θα μπορούσε να θέσει τέλος στην Ευρωπαϊκή Ένωση –η ίδια η υποψήφια μας προειδοποίησε: «Δεν θα γίνω η αντικαγκελάριος της κυρίας Μέρκελ». Αντίθετα, στην περίπτωση που ένα από τα φαβορί των εκλογών (και της Άνγκελα Μέρκελ), δηλαδή ο Φιγιόν ή ο Μακρόν, εγκατασταθεί στο Ελυζέ, η συνέχεια των προέδρων υπό τους οποίους έχουν υπηρετήσει θα είναι εξασφαλισμένη, η συνοχή με τους προσανατολισμούς της Κομισιόν θα διατηρηθεί και θα επικυρωθεί τόσο η γερμανική ηγεμονία όσο και ο ορντολιμπεραλισμός (12), με την πρώτη να παίζει τον ρόλο του υπεροπτικού φύλακα αγγέλου για τον δεύτερο. Η ερώτηση θα ήταν διαφορετική για τον Μπενουά Αμόν ή τον Ζαν-Λυκ Μελανσόν. Αν εξαιρέσουμε τις ομοσπονδιακές τάσεις του πρώτου και τη στήριξή του στην ιδέα μιας πανευρωπαϊκής άμυνας, οι στόχοι τους μοιάζουν κοντινοί. Διαφέρουν όμως εντελώς τα μέσα για την επίτευξή τους, σε σημείο που οι δύο υποψηφιότητες γίνονται ανταγωνιστικές, διατρέχοντας η καθεμία τον κίνδυνο να μείνει έξω από την κούρσα. Με τον Μπενουά Αμόν είναι δύσκολο να αποφύγει κάποιος μια αίσθηση déjà-vu. Προσπαθώντας να συμβιβάσει την προσκόλλησή του στην Ε.Ε. και την ταυτόχρονη επιθυμία του να την δει να σπάει τον κύκλο της λιτότητας προς όφελος μιας πολιτικής περισσότερο ευνοϊκής προς την εργασία και το περιβάλλον και λιγότερο ανελέητης προς χώρες που τις πνίγει το χρέος τους όπως η Ελλάδα, ο υποψήφιος των σοσιαλιστών πρέπει να πείσει τον εαυτό του ότι ο επαναπροσανατολισμός στον οποίο προσβλέπει είναι δυνατός, ακόμα και στο πλαίσιο των σημερινών θεσμών. Ότι μπορούμε να «πετύχουμε απτά αποτελέσματα χωρίς να τα βάλουμε με ολόκληρη την Ευρώπη». Και βασίζει τις ελπίδες του σε μια ευρωπαϊκή Αριστερά που θα επανακτήσει την επιρροή της, ιδιαίτερα στη Γερμανία. Αυτή όμως είναι ακριβώς η ελπίδα που άφησε να σπιθίσει ο Φρανσουά Ολάντ πριν από πέντε χρόνια. Στις 12 Μαρτίου 2012, έκανε «επισήμως» τη δέσμευση, μπροστά στους Ευρωπαίους συντρόφους του που είχαν συγκεντρωθεί στο Παρίσι, να «επαναδιαπραγματευθεί το νέο ευρωπαϊκό Σύμφωνο Σταθερότητας» στο οποίο είχαν συμφωνήσει Σαρκοζί και Μέρκελ. Λέγοντας: «Δεν είμαι μόνος μου, γιατί υπάρχει το προοδευτικό κίνημα στην Ευρώπη. Δεν θα είμαι μόνος μου γιατί υπάρχει η ψήφος του γαλλικού λαού που θα μου δώσει την εντολή». Η Σεσίλ Ντιφλό, που έγινε υπουργός Κατοικίας στην κυβέρνησή του, μας θυμίζει τη συνέχεια. «Όλος ο κόσμος περίμενε [ο Ολάντ] να ξεκινήσει το μπρα ντε φερ με την Άνγκελα Μέρκελ. (…) Θα γυρίζαμε επιτέλους την πλάτη στο δίδυμο Μέρκελ-Σαρκοζί. (…) Όσο φιλελεύθερος και άκαμπτος κι αν είναι, ο Ιταλός Μάριο Μόντι υπολόγιζε στη Γαλλία για να αντιστρέψει την τάση. Ο ιδιαίτερα συντηρητικός Μαριάνο Ραχόι έβλεπε στην εκλογή του Ολάντ την πιθανότητα να ξεσφίξει τη μέγγενη που έπνιγε την Ισπανία. Όσο για την Ελλάδα και την Πορτογαλία, ήταν έτοιμες να ακολουθήσουν όποιον σωτήρα να ’ναι προκειμένου να αποφύγουν την καταστροφή (13)». Όλοι ξέρουμε τι έγινε τελικά. Στην ουσία, τίποτα που να μην έχει ήδη γίνει δεκαπέντε χρόνια νωρίτερα (14). Εκείνη την εποχή, ο Φρανσουά Ολάντ ήταν στο τιμόνι του ΣΚ και ο Λιονέλ Ζοσπέν της κυβέρνησης. Λίγο νωρίτερα, ως πρελούδιο του ενιαίου νομίσματος, μόλις είχε γίνει η διαπραγμάτευση για το «Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης», το οποίο προέβλεπε ένα σύνολο δημοσιονομικών μέτρων, μεταξύ τους και πρόστιμα σε περίπτωση υπερβολικών ελλειμμάτων. Όταν ήταν ηγέτης της αντιπολίτευσης, ο Λιονέλ Ζοσπέν δεν είχε παραλείψει να καταγγείλει το Σύμφωνο ως ένα «σούπερ Μάαστριχτ», μια «παράλογη υποχώρηση στη Γερμανία». Κι όμως, όταν έγινε πρωθυπουργός, τον Ιούνιο του 1997, αποδέχθηκε όλους τους όρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Άμστερνταμ, λίγες μέρες αργότερα. Ως αντίτιμο της συγκατάθεσής του, σύμφωνα με τον τότε υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Πιέρ Μοσκοβισί, είχε εξασφαλίσει «την πρώτη απόφαση για ένα Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αφιερωμένο στην ανάπτυξη και την απασχόληση». Μια απόφαση με σημαντικότατα αποτελέσματα, όπως όλοι είδαμε στη συνέχεια. Μια Ευρωπαϊκή Ένωση με πυρετό όποτε γίνονται εθνικές εκλογές Αμόν και Μελανσόν σκοπεύουν κι αυτοί να επαναδιαπραγματευτούν τις ευρωπαϊκές συνθήκες. Θα έχουν άραγε τα μέσα αυτή τη φορά; Ο Μπενουά Αμόν δεν αμφισβητεί την ανεξαρτησία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, αλλά ελπίζει να «εξελίξει το καταστατικό της». Συναινεί στον κανόνα του 3% του δημόσιου ελλείμματος, αλλά «επιθυμεί πολιτικές ανάκαμψης» συμβατές με τις οικολογικές φιλοδοξίες του. Προτείνει τη «θεσμοθέτηση μιας δημοκρατικής βουλής στη ευρωζώνη», αλλά δεν παραλείπει να διευκρινίσει αμέσως ότι «φυσικά θα δεχόμουν να το συζητήσουμε. Δεν θα πάω στο Βερολίνο ή αλλού να πω “ή αυτό ή τίποτα”, δεν έχει νόημα κάτι τέτοιο». Κάποιες από τις μεταρρυθμίσεις αυτές απαιτούν τη σύμφωνη γνώμη όλων των Ευρωπαίων εταίρων και καμία τους δεν μπορεί σήμερα να εξασφαλίσει τη στήριξη του Βερολίνου. Συνεπώς, ο Αμόν ελπίζει να τροποποιήσει τα δεδομένα χάρη σε ένα «τόξο συμμαχιών της ευρωπαϊκής Αριστεράς». Και απορρίπτει το ελάχιστα ενθαρρυντικό προηγούμενο του 2012: «Πιστεύω ότι οι Γερμανοί είναι πιο ανοιχτοί σήμερα απ’ ό,τι όταν ο κ. Ολάντ ανέλαβε την εξουσία». Ο φόβος της αποδιάρθρωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη μία και η προοπτική της πολιτικής εναλλαγής στη Γερμανία από την άλλη θα ξαναμοίραζαν την τράπουλα προς όφελός του. «Ανήκω στο κόμμα της ελπίδας», παραδέχεται ωστόσο. Οι προσδοκίες όμως του Ζαν-Λυκ Μελανσόν έχουν αλλάξει από το 2012. Αφού «καμία προοδευτική πολιτική δεν είναι δυνατή» στην Ε.Ε. όπως αυτή είναι σήμερα, αν δεν μπορεί να υπάρξει «έξοδος σύμφωνη με τις ευρωπαϊκές συνθήκες» ή μια ριζική αναδιατύπωσή τους (plan A), δεν αποκλείει πλέον τη «μονομερή έξοδο» (plan B). Καθώς δεν πιστεύει ιδιαίτερα σε μια επικείμενη και ταυτόχρονη άνοδο των δυνάμεων της Αριστεράς, οι οποίες έχουν μάλλον την τάση να υποχωρούν τα τελευταία χρόνια, η Γαλλία, δεύτερη μεγαλύτερη δύναμη της Ένωσης, γίνεται στα μάτια του ο «μοχλός της ευρωπαϊκής μάχης». Ο Ζακ Ζενερέ, ένας από τους δύο υπευθύνους του προεδρικού προγράμματός του, συνοψίζει: «Η εξαναγκασμένη έξοδος της Γαλλίας θα σήμαινε πολύ απλά το τέλος και του ευρώ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κανείς δεν ωφελείται από ένα τέτοιο ρίσκο. Κυρίως όχι η Γερμανία». Άρα, έστω και αν αρνηθεί να υποκύψει στους ευρωπαϊκούς κανόνες που θέτουν περιορισμούς στις οικονομικές προτεραιότητές της, «η Γαλλία μπορεί χωρίς φόβο, και αν το επιθυμεί, να παραμείνει στο ευρώ για όσο θελήσει (15)». Η Ευρωπαϊκή Ένωση στεκόταν εδώ και καιρό αδιάφορη μπροστά στις δημοκρατικές επιλογές των λαών της, σίγουρη ότι ο βασικός προσανατολισμός των κρατών-μελών είναι «κλειδωμένος» από τις συνθήκες. Όμως, μετά την ψήφο για το «Brexit» και τη νίκη του Τραμπ, η πολιτική παίρνει την εκδίκησή της. Μια Ένωση σε πυρετώδη κατάσταση παρακολουθεί πλέον κάθε εθνική κάλπη σαν να έπαιζε σ’ αυτήν τη ζωή της. Ακόμα και η νίκη ενός από τους Γάλλους υποψήφιους που την υποστηρίζουν δεν θα μπορούσε να την καθησυχάσει για πολύ. (Σ.τ.Μ.) Μορφή πολιτεύματος που βασίζεται στο Σύνταγμα. Η 5η Δημοκρατία διαδέχθηκε την 4η με το Σύνταγμα της 4ης Οκτωβρίου 1958. Gérard Davet και Fabrice Lhomme, «“Un président ne devrait pas dire ça… ”, Les secrets d’un quinquennat», Stock, Παρίσι, 2016. (Σ.τ.Μ.) Το άρθρο 49-3 του Συντάγματος επιτρέπει στην κυβέρνηση να κάνει αποδεκτό έναν νόμο χωρίς αυτός να ψηφιστεί από το Κοινοβούλιο. Ομάδα που χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο Jean-François Trans. Βλ. Pierre Rimbert, «Toupie ou tout droit?», «Le Monde diplomatique», Σεπτέμβριος 2014. (Σ.τ.Μ) Υπουργός Άμυνας είναι ο Jean-Yves Le Drian και Γ.Γ. των Ηλυσίων είναι ο Jean-Pierre Jouyet, που συγκαταλέγονται μαζί με τον πρόεδρο στους πέντε συνολικά συγγραφείς τους βιβλίου. Βλ. «Le Grand Bond en arrière. Comment l’ordre libéral s’est imposé au monde», Agone, Μασσαλία, 2012. «Le Journal du dimanche», Παρίσι, 12 Μαρτίου 2017. Αναφέρεται από τον William Galston, «Steve Bannon and the “Global Tea Party”», «The Wall Street Journal», Νέα Υόρκη, 1-3-2017. Δηλαδή για έναν μισθό που θα ήταν «αυξημένος κατά 20 %-25%» σε σχέση με το μισθό της προηγούμενης θέσης του. France 2, 9 Μαρτίου 2017. Βλ. «Le Front national verrouille l’ordre social», «Le Monde diplomatique», Ιανουάριος 2016. Βλ. Emmanuel Faux, Thomas Legrand et Gilles Perez, «La Main droite de Dieu. Enquête sur François Mitterrand et l’extrême droite», Seuil, Παρίσι, 1994. (Σ.τ.Μ.) Ο ορντολιμπεραλισμός (απλή μεταγραφή στα ελληνικά του όρου ordoliberalismus, που θα μπορούσε να αποδοθεί ως «εύτακτος φιλελευθερισμός») είναι η μεταπολεμική γερμανική εκδοχή του οικονομικού φιλελευθερισμού, με κεντρικό δόγμα ότι η απρόσκοπτη λειτουργία της αγοράς διασφαλίζεται μέσα από κάποιες παρεμβάσεις του κράτους και των νόμων. Cécile Duflot, «De l’intérieur. Voyage au pays de la désillusion», Fayard, Παρίσι, 2014. Βλ. «Quand la gauche renonçait au nom de l’Europe» και «L’audace ou l’enlisement», «Le Monde diplomatique», Ιούνιος 2005 και Απρίλιος 2012 αντίστοιχα. Από το δεύτερο βλ. το απόσπασμα που δημοσιεύουμε σήμερα. Jacques Généreux, «Les Bonnes Raisons de voter Mélenchon», Les Liens qui libèrent, Παρίσι, 2017.