Η «τυφλή» δικαιοσύνη πίσω απ’ τον επίδεσμο

Η «τυφλή» δικαιοσύνη πίσω απ’ τον επίδεσμο Νικολόπουλος - Eliès Γιώργος Δημοσίευση στην ΑΥΓΗ : 01 Νοεμβρίου 2016 Αυτό που έχει σημασία στην απόφαση είναι ότι η πλειοψηφία των δικαστών επέλεξε στο συγκεκριμένο χρονικό σημείο να κρίνει με γνώμονα ένα χαρακτηριστικό που τη διακρίνει. Τον συντηρητισμό. Η συντήρηση του status quo εν προκειμένω δεν είναι οι κυβερνήσεις (οι οποίες έρχονται και παρέρχονται), αλλά τα επιχειρηματικά συμφέροντα, τα οποία δεν παρέρχονται με τις κυβερνήσεις, καθώς είναι βαθιά ριζωμένα στον κοινωνικό ιστό. Οι νόμοι και οι δικαστικές αποφάσεις δεν είναι θέσφατα. Είναι ανθρώπινα δημιουργήματα. Συνεπώς κρίνονται και πρέπει να κρίνονται αυστηρά εντός του δημοκρατικού πλαισίου. Δεν θα περιμένω να δω το σκεπτικό της απόφασης για να γράψω, όπως τονίζουν οι περισσότεροι νομικοί, γιατί απλώς δεν χρειάζεται. Είναι δεδομένο πως και οι δύο ερμηνείες (υπέρ - κατά) βασίζονται στις γνωστές από τον Ιανουάριο γνωμοδοτήσεις - προσεγγίσεις συνταγματολόγων τις οποίες έχουμε μελετήσει και υιοθετήσει σχεδόν όλοι οι νομικοί. H δυνατότητα, με σεβασμό στο Σύνταγμα, να υποστηρίξουμε τη μία ή την άλλη ερμηνεία στον δημόσιο λόγο μας κατά το τελευταίο χρονικό διάστημα επιβεβαιώθηκε από το αποτέλεσμα 14-11, το οποίο καθιστά και τις δύο ερμηνείες λογικές. Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι 13-12 ή 12-13 ή 11-14. Αυτό που έχει σημασία στην απόφαση είναι ότι η πλειοψηφία των δικαστών επέλεξε στο συγκεκριμένο χρονικό σημείο να κρίνει με γνώμονα ένα χαρακτηριστικό που τη διακρίνει. Τον συντηρητισμό. Η συντήρηση του status quo εν προκειμένω δεν είναι οι κυβερνήσεις (οι οποίες έρχονται και παρέρχονται), αλλά τα επιχειρηματικά συμφέροντα, τα οποία δεν παρέρχονται με τις κυβερνήσεις, καθώς είναι βαθιά ριζωμένα στον κοινωνικό ιστό. Περίπου τρεις δεκαετίες υπάρχει η συγκεκριμένη τέταρτη εξουσία των ΜΜΕ χωρίς να έχει άδειες, τρεις δεκαετίες παρανομίας και αντισυνταγματικότητας. Σε αυτήν την παραδοχή την προηγούμενη Τετάρτη οι 14 δικαστές έκριναν πως το 30ετές αυτό λάθος δεν πρέπει να διορθωθεί με ένα νέο λάθος, ρίχνοντας εκ νέου την ευθύνη στη νομοθετική εξουσία, της οποίας οι επανειλημμένες προσπάθειες να συναινέσει για την επιβεβλημένη συγκρότηση του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ) αποδείχθηκαν άκαρπες. Είναι αυτονόητο ότι δεν εκτιμήθηκε το πραγματικό γεγονός της ανυπαρξίας συγκροτημένου ΕΣΡ και της εξ αυτού αδυναμίας άσκησης των αρμοδιοτήτων του.

Παράλληλα, όσον αφορά τη δικαστική εξουσία, οι σύμβουλοι της Επικρατείας που βρίσκονται τα τελευταία 30 έτη στα δικαστικά έδρανα έχουν συνυπάρξει όλες αυτές τις δεκαετίες με την τέταρτη εξουσία, άλλοτε με φουρτούνες και άλλοτε με νηνεμία. Όμως έχουν συνυπάρξει, έχουν μετρηθεί και γνωρίζονται. Με τον ΣΥΡΙΖΑ δεν έχουν υπάρξει ούτε οι μεν ούτε οι δε. Και ο ΣΥΡΙΖΑ μόνο νηνεμία δεν φέρνει, αλλά φουρτούνες και τομές στο πολιτικό σύστημα. Να υπενθυμίσω την άσκηση αρκετών πειθαρχικών ερευνών εναντίον διαπλεκομένων (κυρίως με επιχειρηματίες) δικαστών τον τελευταίο χρόνο. Ίσως ένας έμφυτος συντηρητισμός να αιωρούνταν στην αίθουσα του ΣτΕ το βράδυ της Τετάρτης, ο οποίος έδενε σιωπηλά τους 14 δικαστές. Ίσως και γι’ αυτό οι 14 να προτίμησαν τη στενή ερμηνεία του άρθρου 15 του Συντάγματος και δεν επεκτάθηκαν στην ευρεία (δημόσιο συμφέρον). Ίσως και όχι. Είναι όμως χαρακτηριστικό ότι με την 668/12 απόφαση (με την οποία θεωρήθηκε το Μνημόνιο συνταγματικό) έγινε αποδεκτή μία καινοφανής έννοια του δημοσίου συμφέροντος ως δημοσιονομικού δημόσιου συμφέροντος, υποβαθμίζοντας τα κοινωνικά δικαιώματα. Στην αντίθετη περίπτωση, αν τελικά κρινόταν σύμφωνο με το Σύνταγμα το άρθρο 2α του νόμου 4339/2015, ο ΣΥΡΙΖΑ θα δικαιωνόταν και δικαστικά πλέον για τη μάχη που ξεκίνησε πέρυσι με τη φανερά απαράδεκτη και αντιλαϊκή ρητορική των καναλιών, το καλοκαίρι του 2015, στο δημοψήφισμα. Αυτός ο πόλεμος εναντίον της διαπλεκόμενης τέταρτης εξουσίας δικαιώθηκε κοινωνικά από την πλειονότητα των πολιτών και συνεχίζει να δικαιώνεται. Μία κοινωνική δικαίωση όμως που παρέβλεψαν οι δικαστές και δεν θέλησαν να συνυπογράψουν το βράδυ της Τετάρτης καθιστώντας τη δικαιοσύνη ακόμα πιο απόμακρη από τους πολίτες και το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Λένε πως η δικαιοσύνη είναι τυφλή και πρέπει να είναι, ιδίως προς τις πολιτικές πιέσεις. Άραγε πρέπει να είναι και προς τους πολίτες; *Ο Γιώργος Νικολόπουλος - Eliès είναι δικηγόρος, υποψήφιος διδάκτορας Συνταγματικού Δικαίου