Παρ' ότι κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί με βεβαιότητα ότι οι δανειστές είχαν εξ αρχής ένα σαφές σχέδιο για την Ελλάδα, τους τελευταίους μήνες παρατηρείται μια αναβάθμιση του πειράματός τους. Το οποίο οδηγούν ώς τις ακραίες του συνέπειες. Εν ολίγοις, στην Ελλάδα επιχειρείται να τεκμηριωθεί πλήρως ο ορισμός του αποτυχημένου κράτους. Ο ορισμός αμφισβητείται από πολιτικούς επιστήμονες, που υποστηρίζουν ότι η χρήση του όρου γίνεται προπαγανδιστικά, για να δικαιολογηθούν ωμές ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, ιδιαίτερα σε παραλυμένα κράτη της Αφρικής. Ωστόσο, στην Ελλάδα φαίνεται ότι μεθοδεύεται με εξαιρετικό κυνισμό το πρώτο πείραμα κατασκευής «αποτυχημένου κράτους» στην Ευρώπη.
  • Υπάρχει, λοιπόν, πλήθος ενδείξεων ότι το ελληνικό πείραμα περνά σε ένα Plan B, που καταλήγει στην κατασκευή ενός πλήρως αποτυχημένου κράτους εντός της Ε.Ε. Για τη διαχείρισή του δεν αρκούν οι ήδη δρομολογημένοι για όλα τα μέλη της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης μηχανισμοί εκχώρησης κυριαρχίας. Αλλά προετοιμάζεται ένας μηχανισμός πλήρους κατάληψης του κράτους από εκπροσώπους των δανειστών
Στον ορισμό του «αποτυχημένου κράτους» (failed state) προβάλλονται κατά κανόνα τέσσερα χαρακτηριστικά: η αδυναμία πλήρους ελέγχου της επικράτειας από τις κρατικές αρχές, η αδυναμία της νόμιμης εξουσίας να λαμβάνει αποφάσεις, η αδυναμία να παρέχει στοιχειώδεις υπηρεσίες στους πολίτες και η δυσκολία να λειτουργήσει το κράτος ως κυρίαρχο μέλος της διεθνούς κοινότητας.
Η εφαρμογή του Μνημονίου -κι είναι ένα ερώτημα αν σ' αυτήν την εφαρμογή πρέπει να περιλάβει κανείς και τις απολύτως προβλέψιμες παταγώδεις αποτυχίες του, ιδιαίτερα τις δημοσιονομικές- έχει επιφέρει ορατά αποτελέσματα και στα τέσσερα κριτήρια αποτυχίας. Οι «μεταρρυθμίσεις» σε όλο το φάσμα της κρατικής διοίκησης έχουν απορρυθμίσει σχεδόν όλες τις υπηρεσίες που παρέχουν στους πολίτες τα στοιχειώδη: υγεία, πρόνοια, ασφάλιση, κοινωνική προστασία, παιδεία παρουσιάζουν εικόνα προϊούσας διάλυσης, η οποία, αν και είναι άμεσο αποτέλεσμα των δραστικών περικοπών στις δαπάνες, ταυτόχρονα παρουσιάζεται από την τρόικα ως ένδειξη «ανικανότητας» της εγχώριας πολιτικής ελίτ.
Δεν έχει δοθεί αφορμή να κριθεί κατά πόσο ο στρατός είναι σε θέση να υπερασπίσει την εδαφική επικράτεια από ενδεχόμενη απειλή. Αλλά και μόνο το γεγονός ότι οι αμυντικές βιομηχανίες προηγούνται στη λίστα των λουκέτων αποκαλύπτει προθέσεις παροπλισμού της ελάχιστης αποτρεπτικής ισχύος της χώρας. Συν τοις άλλοις, οι αποκρατικοποιήσεις και τα αμφιλεγόμενα επενδυτικά project τύπου «χρυσός Χαλκιδικής», πώληση ΔΕΗ με τις λιγνιτικές της μονάδες, πώληση των λιμανιών κ.λπ. εξαιρούν εκ των πραγμάτων από τον κρατικό έλεγχο τμήματα της εδαφικής επικράτειας, στα οποία δημιουργούνται ιδιωτικά κράτη εν κράτει, εν ονόματι των επενδύσεων.


Όσον αφορά την αδυναμία της νόμιμης εξουσίας να παίρνει αποφάσεις, οι δανειστές και η τρόικα έχουν επιβάλει τη μοναδική για τα ευρωπαϊκά δεδομένα συνθήκη οι αποφάσεις να προκαθορίζονται μέχρι τις τελευταίες λεπτομέρειές τους στις Βρυξέλλες. Ακόμη κι όταν ο διακοσμητικός, επικυρωτικός ρόλος του Κοινοβουλίου ενέχει κινδύνους μικροδιαρροών, αυτό παρακάμπτεται με αντισυνταγματικά πραξικοπήματα. Τέλος, η αποδυναμωμένη διεθνής υπόσταση της χώρας καταδεικνύεται από το γεγονός ότι αντιμετωπίζεται ανοικτά ως κράτος περιορισμένης κυριαρχίας στην πιο σημαντική διεθνή εταιρική του σχέση, τη θέση του στην Ε.Ε. και την Ευρωζώνη.
Σ' αυτά τα χαρακτηριστικά κρατικής αποτυχίας οφείλει, φυσικά, να προσθέσει κανείς ότι η υποτιθέμενη νόμιμη εξουσία έχει με χαρακτηριστική εθελοδουλία παραιτηθεί από κάθε φιλοδοξία άσκησης της ελάχιστης κυριαρχίας και αποδεικνύεται εντυπωσιακά ανίκανη να την ασκήσει ακόμη κι εκεί που της επιτρέπουν οι «πάτρωνές» της.
Αυτή η κατάσταση δεν προκύπτει αυθορμήτως. Η τρόικα και οι δανειστές, πρωτίστως η γερμανική ηγεσία στην οποία έχει προσκολληθεί η κυβέρνηση, δίνουν συχνά την εντύπωση ότι επιδιώκουν να διευρυνθούν τα πεδία αποτυχίας. Χωρίς να υπερεκτιμά κανείς τη στρατηγική τους ευστοχία, μπορεί να διακρίνει ότι ορισμένα κραυγαλέα «λάθη» και αποτυχίες, ακόμη και σε σχέση με τους δικούς τους «μεταρρυθμιστικούς» στόχους, είναι μεθοδευμένα. Είναι χαρακτηριστική η επιμονή τους σε αποδεδειγμένα υφεσιακά μέτρα, παρ' ότι έχουν ομολογήσει δημόσια το «λάθος» του διαβόητου δημοσιονομικού πολλαπλασιαστή. Κι ακόμη πιο χαρακτηριστική είναι η «επένδυσή» τους σε πολιτικές που διευρύνουν τους θυλάκους ανθρωπιστικής κρίσης και καταστροφής.
Υπάρχει, λοιπόν, πλήθος ενδείξεων ότι το ελληνικό πείραμα περνά σε ένα Plan B, που καταλήγει στην κατασκευή ενός πλήρως αποτυχημένου κράτους εντός της Ε.Ε. Για τη διαχείρισή του δεν αρκούν οι ήδη δρομολογημένοι για όλα τα μέλη της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης μηχανισμοί εκχώρησης κυριαρχίας. Αλλά προετοιμάζεται ένας μηχανισμός πλήρους κατάληψης του κράτους από εκπροσώπους των δανειστών. Η πιο χαρακτηριστική ομολογία αυτού του στόχου περιλαμβάνεται στην έκθεση του γερμανικού ινστιτούτου IfW (Ινστιτούτου για την Παγκόσμια Ανάπτυξη, Κίελο) που δημοσιοποιήθηκε προ ημερών. Σ' αυτήν, οι Γερμανοί τεχνοκράτες, μιλώντας για «διακριτό κίνδυνο κατάρρευσης των μεταρρυθμίσεων», προτείνουν τη δημιουργία μιας ευρείας task force που θα αναλάβει άμεσα, χωρίς τη διαμεσολάβηση του εγχώριου δυναμικού, τουλάχιστον επτά ζωτικές λειτουργίες του κράτους: δημόσια διοίκηση, αγορά εργασίας, ιδιωτικοποιήσεις, μεταφορές, ενέργεια, λιανεμπόριο και διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας. Το μόνο που δεν έχει διατυπωθεί ανοικτά, μέχρι στιγμής, είναι η στρατιωτική επέμβαση, η ανάληψη της διοίκησης του στρατού και των κατασταλτικών μηχανισμών του προτεκτοράτου από μια ένοπλη τρόικα...

ΕΧΕΙ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΙ ΑΥΓΗ 14-7-2013